Wrócił spór o numery ksiąg wieczystych. UODO konsekwentnie odmawia

Były Główny Geodeta Kraju nie może pogodzić się z zakazem ujawniania w serwisie Geoportal2 numerów ksiąg wieczystych i karą za ich publikowanie - twierdzi Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Według PUODO numery te są danymi osobowymi.

Publikacja: 05.01.2025 21:57

Wrócił spór o numery ksiąg wieczystych. UODO konsekwentnie odmawia

Foto: Geoportal

Przypomnijmy, że wszystkie księgi wieczyste (KW) są od 14 lat dostępne online dla każdego na stronie ekw.ms.gov.pl, ale trzeba znać numer księgi. Kiedyś numery te można było poznać przeglądając publiczny serwis Geoportal2, zarządzany przez ówczesnego głównego geodetę kraju (GGK) Waldemara Izdebskiego. W 2020 r. PUODO nakazał mu zaprzestanie ich udostępniania, ponieważ na ich podstawie można mieć informacje nie tylko o nieruchomości, ale także dostęp do  danych jej właściciela: imienia i nazwiska, numeru PESEL,  imion rodziców, adresu oraz wysokości zadłużenia na hipotece. PUODO ukarał też GGK karą finansową 100 tys. zł.

– Numery ksiąg wieczystych są ujawniane w Geoportalu przez głównego geodetę kraju. Tak się dzieje, mimo iż był on wielokrotnie informowany o tym, że numer księgi jest w ocenie prezesa UODO daną osobową – wyjaśniał wtedy na łamach "Rzeczpospolitej" przedstawiciel UODO.

Czytaj więcej

UODO nie chce, by dzięki Geoportalowi istniał dostęp do ksiąg wieczystych

PUODO tłumaczył, że  ujawnienie każdemu numeru KW naraża bardzo dużą liczbę osób (których dane dotyczą) na ryzyko kradzieży ich tożsamości. Wsparł go Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 5 maja 2021 r. (sygn. akt. II Sa/Wa 2222/20).

Mimo to w 2022 r. przez 48 godzin numery ksiąg wieczystych ponownie były dostępne na Geoportalu2. PUODO nałożył na GGK kolejną karę w wysokości 60 tys. zł.

Czytaj więcej

Sąd przyznał rację UODO w sporze ws. numerów ksiąg wieczystych w geoportalu

Waldemar Izdebski: numery ksiąg wieczystych należy udostępnić

W październiku 2024 r. Waldemar Izdebski (już jako były GGK) wystosował kolejne pisma dotyczące dostępu do treści ksiąg wieczystych – do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara oraz prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Mirosława Wróblewskiego. Zdaniem Izdebskiego  umożliwienie powszechnego i anonimowego przeglądania treści dowolnej księgi wieczystej o znanym nam numerze, spowodowało, że wiele firm stworzyło sobie własne bazy ksiąg wieczystych przy pomocy tzw. scrapingu, czyli ekstrakcji potrzebnych informacji z kodu HTML generowanego w serwisie ekw.ms.gov.pl dla przeglądanej księgi wieczystej. Zatem przepis ustawy o księgach wieczystych i hipotece, który stanowi, że tylko wymienione tam instytucje mogą mieć szerszy dostęp do KW za zgodą ministra sprawiedliwości, jest  - twierdzi Izdebski -  fikcyjny. Firmy, które udostępniają dane o numerach KW, każą sobie za to płacić.  

Zdaniem Izdebskiego, to wszystko przemawia za uchyleniem decyzji prezesa UODO uznającej numery ksiąg za dane osobowe, a także dostosowanie serwisu ekw.ms.gov.pl do przepisów rozporządzenia z 2013 r. w sprawie Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych. Przepisy te przewidywały, że dostęp do ksiąg wieczystych przez internet następować miał na wniosek zainteresowanego. Teraz wystarczy wpisać w wyszukiwarce ekw.ms.gov.pl sam numer księgi, by poznać całą jej treść. Nie wiadomo zatem, kto dane te pobiera. 

PUODO: nie ma podstaw do zmiany stanowiska

W odpowiedzi prezes UODO Mirosław Wróblewski podkreślił, że „niezmiennie stoi na stanowisku, iż numery ksiąg wieczystych stanowią dane osobowe w rozumieniu przepisów RODO” i przypomniał, że dane osobowe to wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. 

- W tej sprawie nie ma żadnych podstaw do zmiany stanowiska organu nadzorczego, co do uznania numerów ksiąg wieczystych za dane osobowe. Nie zachodzą również żadne przesłanki do uchylenia lub zmiany decyzji – twierdzi prezes UODO Mirosław Wróblewski.

Przypomniał również, że były GGK uniemożliwił przeprowadzenie kontroli pracownikom UODO, za co również dostał karę. A WSA w Warszawie 23 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt II Sa/Wa 1746/20 nie tylko oddalił skargę na tę decyzję organu nadzorczego, ale stwierdził też, że GGK uniemożliwiając przeprowadzenie czynności kontrolnych wykazał się brakiem znajomości przepisów obowiązujących organy publiczne w Polsce.

Koniec anonimowego dostępu do danych z ksiąg wieczystych

Jest szansa na zakończenie sporu i to poprzez realizację postulatu byłego GGK. Jak informowaliśmy w listopadzie, Ministerstwo Sprawiedliwości planuje wprowadzić zmiany w dostępie do elektronicznych ksiąg wieczystych, co pozwoli chronić znajdujące się w nich dane osobowe. Dostęp do bazy danych będzie możliwy po uwierzytelnieniu się, zablokowane będzie maszynowe pobieranie danych osobowych z KW.

Czytaj więcej

Zmiany w Elektronicznych Księgach Wieczystych. Dane osobowe będą lepiej chronione

Przypomnijmy, że wszystkie księgi wieczyste (KW) są od 14 lat dostępne online dla każdego na stronie ekw.ms.gov.pl, ale trzeba znać numer księgi. Kiedyś numery te można było poznać przeglądając publiczny serwis Geoportal2, zarządzany przez ówczesnego głównego geodetę kraju (GGK) Waldemara Izdebskiego. W 2020 r. PUODO nakazał mu zaprzestanie ich udostępniania, ponieważ na ich podstawie można mieć informacje nie tylko o nieruchomości, ale także dostęp do  danych jej właściciela: imienia i nazwiska, numeru PESEL,  imion rodziców, adresu oraz wysokości zadłużenia na hipotece. PUODO ukarał też GGK karą finansową 100 tys. zł.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo rodzinne
Po rozwodzie 90 proc. majątku dla męża. Sąd: długo żyli oddzielnie
Praca, Emerytury i renty
Najniższa krajowa w 2025 roku: Ile wynosi płaca minimalna? Kwoty brutto i netto
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 zaczną się później niż ostatnio. Terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile renty wdowiej dostaniesz? ZUS uruchomił specjalny kalkulator
Materiał Promocyjny
eDO Post – nowa era bezpiecznej komunikacji cyfrowej dla biznesu
Podatki
Drugi próg podatkowy. Ile wynosi i jaki podatek trzeba zapłacić?
Materiał Promocyjny
Unikalna okazja inwestycyjna