Kontrole także na ROD. Surowe kary za nieprzestrzeganie przepisów

Od 2022 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące zbiorników bezodpływowych, które podlegają nadzorowi gminy. Czy w związku z tym możliwe są również kontrole szamb na Rodzinnych Ogródkach Działkowych (ROD)? Jakie prawo obowiązuje ich użytkowników?

Publikacja: 15.10.2024 13:14

Kontrole szamb na ROD: Czego się można spodziewać?

Kontrole szamb na ROD: Czego się można spodziewać?

Foto: C. Schüssler/Adobe Stock

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw nałożyła na właścicieli nieruchomości, na terenie których znajdują się zbiorniki bezodpływowe, czyli szamba lub przydomowe oczyszczalnie ścieków, obowiązek zawarcia umowy z firmą asenizacyjną na odbiór nieczystości ciekłych. Właściciele muszą ponadto przechowywać dowody uiszczenia opłat za wywóz nieczystości.

Kontrole szamb możliwe w związku z nowymi przepisami

Na mocy wspomnianej ustawy gminy zobowiązane zostały do zewidencjonowania i skontrolowania wszystkich nieruchomości, które posiadają szamba i przydomowe oczyszczalnie ścieków, a więc nie są podłączone do sieci kanalizacyjnej. Gminy miały na to dwa lata, licząc od momentu wejścia w życie nowych przepisów, czyli od 9 sierpnia 2022 roku. W przypadku niewywiązania się z obowiązku może na nie zostać nałożona kara do 50 tys. zł.

Kontrole mają być przeprowadzane w regularnych odstępach co dwa lata, co oznacza, że kolejne odbędą się w 2026 roku.

Czytaj więcej

Kiedy musisz mieć pozwolenie na wycięcie drzewa na działce. A co z ROD?

Jakie kary grożą za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących szamb?

Kontroli podlega fakt, czy właściciel nieruchomości podpisał umowę na wywóz nieczystości z firmą asenizacyjną oraz czy odbywa się to regularnie. Ponadto sprawdzona może zostać lokalizacja szamba i jego odległość od innych obiektów oraz szczelność zbiornika.

W przypadku kontroli właściciel nieruchomości zobowiązany jest do okazania umowy podpisanej z firmą asenizacyjną oraz rachunków za wywóz nieczystości. Kontrole mogą polegać zarówno na wizytach urzędników w domach, jak i na wezwaniach do urzędu z wymaganym kompletem dokumentów.

Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków właścicielom nieruchomości grożą kary. W przypadku braku umowy na wywóz nieczystości lub dowodów opłat za tę usługę może zostać nałożony mandat w wysokości 500 zł. Natomiast w przypadku skierowania sprawy do sądu kara wzrosnąć może do nawet 5 tys. zł.

Szamba na ROD: Jakie przepisy obowiązują użytkowników?

Szamba znajdują się również na terenie wielu Rodzinnych Ogródków Działkowych. Dwa lata temu – zgodnie z danymi przedstawionymi na stronie Polskiego Związku Działkowców (PZD) – w Polsce istniało niemal 5 tys. Rodzinnych Ogródków Działkowych, na terenie których znajdowało się ponad 900 tys. działek o łącznej powierzchni przekraczającej 40 tys. ha. Według szacunków PZD z działek tych korzystało wówczas ok. 4 milionów osób.

Jakie przepisy związane z szambami na ROD obowiązują ich użytkowników? Czy mogą być kontrolowani i ewentualnie karani?

Czytaj więcej

Zanim zaprosisz przyjaciół na impezę - sprawdź, czego nie wolno robić na "RODos"

Działkowców obowiązuje nie tylko Regulamin ROD

Eugeniusz Kondracki, prezes PZD, w rozmowie z Portalem Samorządowym wyjaśnił, że w przypadku zbiorników bezodpływowych działkowców obowiązuje Regulamin ROD, a dokładnie paragraf 43. Wynika z niego, że ogródek działkowy może być wyposażony w zbiornik na nieczystości ciekłe. 

Eksploatacja szamba – w tym wywóz lub utylizacja nieczystości – odbywać się muszą zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ponadto działkowiec ma obowiązek pisemnie poinformować zarząd ROD o planach budowy zbiornika na nieczystości ciekłe. Budowa powinna odbywać się zgodnie z przepisami.

Jak wynika z powyższego, działkowców w zakresie zbiorników bezodpływowych znajdujących się na ROD obowiązują – obok regulaminu ROD – takie same przepisy jak właścicieli innych nieruchomości.  W związku z tym podlegają nowym przepisom z 2022 roku. Jeżeli więc na działce ROD posiadają szambo, muszą podpisać umowę z firmą asenizacyjną na wywóz nieczystości, a także gromadzić rachunki za te usługi.

Kontrole szamb na ROD. Kto je przeprowadza?

Prezes PZD w rozmowie z Portalem Samorządowym przyznał, że działkowcy podlegają takiej samej kontroli przez uprawnione organy, jaka przeprowadzana jest w przypadku innych nieruchomości. Zaznaczył przy tym, że „[…]  organy PZD jako organy stowarzyszenia ogrodowego nie posiadają kompetencji do egzekwowania przestrzegania prawa, takich jakie mają organy administracji”. Oznacza to, że wobec działkowców nieprzestrzegających przepisów mogą tylko wyciągnąć konsekwencje statutowe, a więc pozbawić ich członkostwa w PZD i wypowiedzieć umowę dzierżawy działki.

Czytaj więcej

Czy można palić gałęzie i liście na swojej działce? Przepisy nie pozostawiają wątpliwości

Same zarządy ROD mają jednak – zgodnie z informacjami przekazanymi przez Eugeniusza Kondrackiego – posiadać informacje o działkach ze zbiornikami bezodpływowymi i mogą przekazywać je uprawnionym do kontroli organom. Same jednak, będąc organami społecznej organizacji pozarządowej, nie są zobowiązane do kontroli tych zbiorników. Często także nie posiadają do tego możliwości organizacyjnych. W związku z tym kontrole szamb na ROD – podobnie jak na terenie pozostałych nieruchomości – przeprowadzają gminy, a osobom niestosującym się do przepisów grożą takie same kary jak właścicielom innych działek.

O tym, jak wyglądają kontrole szamb na ROD, opowiedział w rozmowie z Portalem Samorządowym Wojciech Witowski, szef Instytutu Edukacji Środowiskowej. Kwestie organizacyjne związane z takimi kontrolami są najczęściej ustalane między zarządem ROD a gminą. Czasami kontroli podlegają pojedyncze działki, a innym razem większa ich liczba. Kontrolowane są umowy na wywóz nieczystości oraz dokumenty potwierdzające taki wywóz.

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw nałożyła na właścicieli nieruchomości, na terenie których znajdują się zbiorniki bezodpływowe, czyli szamba lub przydomowe oczyszczalnie ścieków, obowiązek zawarcia umowy z firmą asenizacyjną na odbiór nieczystości ciekłych. Właściciele muszą ponadto przechowywać dowody uiszczenia opłat za wywóz nieczystości.

Kontrole szamb możliwe w związku z nowymi przepisami

Pozostało 93% artykułu
Nieruchomości
Chcesz zamieszkać na działce ROD? Przepisy są jednoznaczne
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Praca, Emerytury i renty
Pracownik na L4 ma ważny obowiązek. Za niedopełnienie grozi nawet dyscyplinarka