Program KFK pod lupą. Pojawiają się wątpliwości

Jeden fundusz venture capital rozwiązany, a jego inwestycje nie spełniły oczekiwań. Drugi oskarżany o wydanie prawie 30 mln zł niezgodnie z przeznaczeniem – czy rodzimy program rozkręcania rynku VC i startupów to porażka?

Publikacja: 02.12.2020 21:00

Program KFK pod lupą. Pojawiają się wątpliwości

Foto: Adobe Stock

Krajowy Fundusz Kapitałowy (KFK), nazywany funduszem funduszy, miał być magnesem dla instytucji inwestujących w startupy i kołem zamachowym rodzimych innowacji. Jednak zarządzany przez PFR program może budzić wątpliwości co do skuteczności. Okazuje się, że dziesięć największych funduszy VC w ramach KFK sfinansowało 189 startupów, ale z tych niemal co czwarty jest już „martwy" lub nieaktywny, a co trzeci notuje spadki, ewentualnie nieznaczne przychody – wynika z raportu opracowanego przez startup Gdzie Po Lek.

Kierujący nim Bartłomiej Owczarek od kilku lat dogłębnie analizuje branżę VC i innowacyjnych spółek, śledząc ich komunikaty, raporty w KRS i przeprowadzając ankiety.

Tegoroczny raport, który „Rzeczpospolita" publikuje jako pierwsza, nie napawa optymizmem. Impera Seed Fund, jeden z większych funduszy w KFK, został zamknięty. Jak wyjaśnia Owczarek, na podstawie dostępnych informacji i komentarza PFR Ventures można wyciągnąć wniosek, że jego wyniki nie należały do najlepszych. – Pozostałe w portfelu inwestycje zostały sprzedane lub przejęte przez spółkę matkę – wskazuje.

Ale największe kontrowersje budzi WinVentures. Jak wynika z raportu, fundusz został wezwany przez PFR Ventures do likwidacji. Ten ocenił bowiem, że w wyniku działań funduszu wydatkowano niezgodnie z przeznaczeniem niemal 30 mln zł wniesione na cele inwestycyjne. Bartłomiej Owczarek tłumaczy, że kontrole stwierdzające nieprawidłowości przeprowadzono w spółkach portfelowych, m.in.: Fintech IT Solutions oraz EcoCar. PFR miał zarzucić również niedotrzymanie zobowiązań wynikających z „Umowy o udzielenie wsparcia finansowego".

Sam PFR nie chce odnosić się do tej sprawy. – Istnieje prawdopodobieństwo, iż autorzy raportu weszli w posiadanie tych informacji nielegalnie (Owczarek temu zaprzecza – red.). Nie możemy komentować tego zagadnienia ze względu na trwający spór, w którym występujemy jako strona pokrzywdzona – mówi nam Maciej Ćwikiewicz, prezes PFR Ventures.

Nie widzi on również nic nadzwyczajnego w rozwiązaniu Impera Seed Fund. – Wynik Impery z pewnością nie jest zadowalający. Trzeba jednak pamiętać, że fundusze VC na całym świecie notują różne wyniki. To naturalne, że wśród naszych też będzie dało się wskazać lepszych i gorszych – komentuje. I dodaje, że w raporcie można znaleźć też wiele pozytywnych informacji, o działaniach m.in. Inovo, SpeedUp czy Innovation Nest.

Obraz KFK nie jest jednoznacznie czarny, co przyznają też autorzy raportu. – W programie znalazł się fundusz, który obecnie liczy na stukrotny zwrot z jednej inwestycji. Inny dokonuje kolejnych sprzedaży swoich spółek i również wydaje się być na dobrej drodze do osiągnięcia pozytywnego wyniku. Trzeci z funduszy już teraz zapewnił zwrot kapitału swoim inwestorom – wylicza Owczarek.

Jak wskazuje, wśród inwestycji wyróżnia się kolejna runda Booksy (startup z portfela Inovo) w wysokości 43 mln dol. We wrześniu poinformowano o kolejnych 15 mln dol., które od inwestorów azjatyckich pozyskał Cosmose AI (startup z portfela Experior), z kolei The Batteries (z portfela META), który zajmuje się nowatorską technologią przechowywania energii, zdobył ponad 21 mln zł od Aper Ventures. A to nie koniec. Zapowiadaną od dawna rundę w wysokości prawie 13 mln zł pozyskał też Synerise (portfel Satus Venture).

Autorzy raportu zauważają, że problemem jest niechęć rządowych instytucji do analizy i oceny wyników KFK. – To może wynikać z oporu przed koniecznością tłumaczenia się z niepowodzeń – uważają.

Maciej Ćwikiewicz przekonuje jednak, że w sytuacji, gdy działalność zakończyły tylko dwa fundusze, podanie statystyk stanowiłoby skrajne wypaczenie. – KFK podsumuje działania funduszy wraz z momentem, gdy zakończą one swoją działalność – podkreśla prezes PFR Ventures.

Eksperci nie mają wątpliwości, że to może nastąpić nawet za kilka lat.

Finanse
EBOR i Enterprise Investors inwestują w eTravel
Finanse
Oszczędności Polaków rosną szybciej niż ich długi. Kogo to martwi?
Finanse
Ofiary Berniego Madoffa odzyskały już 94 procent swoich pieniędzy
Finanse
Chcesz obniżyć podatek PIT? To ostatni dzwonek na wpłatę na IKZE
Finanse
Ameryka nie wykopie wszystkich bitcoinów. Obietnica Trumpa nie do spełnienia