Treści patriotyczne są w szkole na porządku dziennym. Nowy przedmiot nie jest potrzebny

W szkolnych programach nie brakuje treści kształtujących tożsamość narodową. Ale patriotyzm nie jest dla uczniów najważniejszą sprawą, choć gdyby trzeba było bronić ojczyzny, raczej stanęliby do walki.

Publikacja: 01.08.2024 04:30

Polskie Stronnictwo Ludowe chce, by w szkole pojawiło się wychowanie patriotyczne. Szef ludowców Wła

Polskie Stronnictwo Ludowe chce, by w szkole pojawiło się wychowanie patriotyczne. Szef ludowców Władysław Kosiniak-Kamysz podczas posiedzenia Rady Naczelnej PSL zapowiedział, że wkrótce zostanie przygotowany projekt ustawy regulujący tę kwestię.

Foto: PAP/Darek Delmanowicz

Polskie Stronnictwo Ludowe chce, by w szkole pojawiło się wychowanie patriotyczne. Szef ludowców Władysław Kosiniak-Kamysz podczas posiedzenia Rady Naczelnej PSL zapowiedział, że wkrótce zostanie przygotowany projekt ustawy regulujący tę kwestię. – Szkoła ma nie tylko uczyć, ale ma też wychowywać. Dlatego w najbliższym czasie przedstawimy ustawę o wychowaniu patriotycznym. Tak, aby zmiana kadencji rządu nie wpływała na kanon lektur i wartości. W Polsce jest miejsce dla wszystkich – tłumaczył.

Kształtowanie postaw patriotycznych jest już w podstawie programowej

– W obecnych podstawach programowych jest sporo elementów związanych z kształtowaniem tożsamości narodowej i postaw patriotycznych. Uczniowie uczą się tego od pierwszej klasy szkoły podstawowej na języku polskim, historii, geografii czy wiedzy o społeczeństwie. Od najmłodszych lat koloruje się flagi i przygotowuje apele z okazji ważnych rocznic – mówi „Rzeczpospolitej” dr Robert Zieliński, naukowiec z Instytutu Badań Edukacyjnych. – Podejrzewam, że sporo takich treści będzie także na lekcjach edukacji obywatelskiej – dodaje.

Czytaj więcej

Joanna Ćwiek-Świdecka: Umarł HiT, niech żyje HiT! Czyli wychowanie patriotyczne według PSL

IBE przeprowadził właśnie badania „Tożsamość narodowa w procesie edukacji szkolnej”, w których zapytano o stosunek do polskości nauczycieli, dyrektorów szkół i samych uczniów. Wynika z niego, że kwestie patriotyczne są znacznie ważniejsze dla pracowników szkół niż dla młodzieży. Według kadry zarządzającej szkołami i nauczycieli badani w większości uważali, że jednym z głównych zadań szkoły powinno być kształtowanie postaw patriotycznych. Sądziło tak 92,3 proc. badanych dyrektorów i 79,7 proc. nauczycieli. Patriotyzm przede wszystkim powinien przekładać się na szacunek do innych narodów (96 proc. – dyrektorzy, 80 proc. – nauczyciele). Ponadto 91,7 proc. dyrektorów deklarowało, że w szkole powinno się uczyć o tym, że aktem patriotyzmu jest dbanie o swoje najbliższe otoczenie. A 68 proc. dyrektorów i 55,6 proc. nauczycieli twierdziło, że powinno się uczyć o tym, że oddanie życia za ojczyznę jest najwyższym aktem patriotyzmu.

Jak na tę kwestię patrzą uczniowie? Poczucie dumy narodowej ważne jest dla 72,9 proc. uczniów (i dla 87,9 proc. nauczycieli). Praca na rzecz ojczyzny i praktyki religijne są mniej istotne dla uczniów niż dla nauczycieli. Jest ona wartością dla 65,8 proc. uczniów i 89,6 proc. nauczycieli, zaś w przypadku praktyk religijnych było to 68,5 proc. nauczycieli i 41,8 proc. uczniów.

Czytaj więcej

Patriotyzm po polsku. Czym jest polskość w XXI wieku?

– Większe znaczenie tożsamości narodowej wśród nauczycieli i dyrektorów szkół wynika w pierwszej kolejności z różnic pokoleniowych. Dla osób starszych te sprawy są bardzo ważne – mówi dr Zieliński i dodaje, że nie jest to jedyny czynnik wpływający na postrzeganie patriotyzmu przez uczniów. Wśród pozostałych wymienia kwestię cyfryzacji – w tym wpływ np. influencerów na to, co dla młodych ludzi jest istotne – czy nadmierny konsumpcjonizm oraz to, że rodzice mają dla dzieci zbyt mało czasu, by przekazać im podstawowe wartości. Jest to widoczne zwłaszcza wśród uczniów klas siódmych i ósmych, kiedy bardzo zmieniają się zainteresowania i wartości młodych ludzi.

Czy młodzi ludzie walczyliby dziś tak, jak ich rówieśnicy w Powstaniu Warszawskim?

Czy to oznacza, że gdyby dziś wybuchło Powstanie Warszawskie, młodzi nie stanęliby do walki? – Jestem pewny, że by walczyli za Polskę. W takich momentach nasz naród potrafi się jednoczyć i dzieci kształtowane są właśnie w tym duchu. Wystarczy spojrzeć na to, jak Polacy, w tym także dzieci i młodzież, zjednoczyli się w pierwszych dniach po wybuchu wojny w Ukrainie, by wspólnie pomagać uchodźcom. Jestem pewien, że w każdej sytuacji kryzysowej stanęliby w obronie ojczyzny – podsumowuje dr Zieliński. 

Polskie Stronnictwo Ludowe chce, by w szkole pojawiło się wychowanie patriotyczne. Szef ludowców Władysław Kosiniak-Kamysz podczas posiedzenia Rady Naczelnej PSL zapowiedział, że wkrótce zostanie przygotowany projekt ustawy regulujący tę kwestię. – Szkoła ma nie tylko uczyć, ale ma też wychowywać. Dlatego w najbliższym czasie przedstawimy ustawę o wychowaniu patriotycznym. Tak, aby zmiana kadencji rządu nie wpływała na kanon lektur i wartości. W Polsce jest miejsce dla wszystkich – tłumaczył.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Edukacja
Sondaż IBRiS: jakich lekcji religii chcą Polacy?
Edukacja
Badania: mają się uczyć, sięgają po smartfony. Czy w Polsce też będzie zakaz?
Edukacja
Odchudzona podstawa programowa, zmiany na religii i Ukraińcy w klasach – rusza nowy rok szkolny
Edukacja
Joanna Ćwiek-Świdecka: Co z podwyżkami dla nauczycieli?
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Edukacja
Ukraińskie dzieci w Polsce objęte obowiązkiem szkolnym. Joanna Mucha o wyzwaniach przed systemem edukacji
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki