Prawnicy Jacka Samojłowicza, producenta filmu „Kac Wawa", przygotowują pozew. Producent nie chce mówić o kwotach, a „Rz" powiedział wczoraj, że bardziej chodzi mu o krzywdę niż o straty finansowe. Oto jedna z inkryminowanych wypowiedzi z blogu Raczka (powtarzana w mediach): „Ten film jest jak choroba, jak nowotwór złośliwy: zabija wiarę w kino i szacunek do aktorów"(...), szczerze i nieodwołalnie odradzam pójście na „Kac Wawa"„ do kina. Powinien ponieść klęskę frekwencyjną, może to nauczyłoby czegoś producentów".
Małe szanse pozwu
Zapytaliśmy prawników zajmujących się tą dziedziną prawa o szanse pozwu producenta. – Krytyka, choćby dyskwalifikująca, jest dopuszczalna – wskazuje prof. Bogudar Kordasiewicz. – Nie jest natomiast dozwolone nawoływanie do bojkotu. Jeśli jednak jego przyczyną byłaby bezwartościowość dzieła, to takie „odradzanie" jawi mi się jako wyraz dozwolonej krytyki.
Podobnego zdania jest adwokat Jerzy Naumann: – Nawet nastolatek wie, że krytyk to ktoś, kto pisze do rzeczy albo od rzeczy, zawsze jednak są to subiektywne oceny. Recenzent albo zachęca, albo zniechęca widza, a forma jest tu obojętna. Moim zdaniem procesowa akcja producenta filmu nadawałaby się do oceny w kontekście uczciwości reklamy lub nieuczciwej konkurencji. W tym sporze nie ma jednak konkurencji, gdyż przedsiębiorcą jest tylko producent.
Adwokat Krzysztof Czyżewski przywołuje fragment z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego w sprawie, w której pozwanym był Jerzy Waldorff, krytyk muzyczny (II CR 291/68): „Krytyka jest działaniem społecznie pożytecznym i pożądanym, jeżeli podjęta została w interesie społecznym, jeżeli jej celem nie jest dokuczanie innej osobie oraz jeżeli ma cechy rzetelności i rzeczowości".
Najważniejsze zasady
– Krytyka może być przerysowana, byle nie fałszowała faktów i nie obrażała osób – wskazuje adwokat Bogusław Kosmus. – O fałszowaniu faktów nie ma mowy, gdyż mamy do czynienia z czystymi ocenami. Krytyka dzieła artystycznego jest z natury subiektywna i nie można jej weryfikować według kryterium prawdziwości. Szansa na udowodnienie, że niewielka frekwencja to skutek konkretnej krytycznej wypowiedzi, jest niemal równa zeru, gdyż Raczek nie jest jedynym krytykiem wypowiadającym się o filmie.