Jak napoje słodzone wpływają na zdrowie? Najnowsze badanie potwierdza groźny trend

Nowe, przekrojowe badanie pokazuje związek pomiędzy spożyciem napojów słodzonych a ryzykiem powstania cukrzycy typu 2. Zbadano również wpływ tej kategorii napojów na ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. Globalny raport oparto na danych ze 184 krajów świata.

Publikacja: 10.01.2025 07:03

Najnowsze badania potwierdzają związek pomiędzy ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 a spożyciem nap

Najnowsze badania potwierdzają związek pomiędzy ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 a spożyciem napojów z wysoką zawartością cukru

Foto: Adobe Stock

Najnowszy raport dotyczący wpływu napojów słodzonych na zdrowie opublikowano 6 stycznia w czasopiśmie „Nature”. Badanie zostało przeprowadzone przez grupę naukowców z Tufts University w Stanach Zjednoczonych. Zgodnie z wynikami raportu w 2020 r. spożycie napojów słodzonych odpowiadało za ponad 2,2 miliony nowych przypadków cukrzycy typu 2 (rocznie, skala globalna) oraz 1,2 miliona nowych przypadków schorzeń układu krążenia.

Wpływ napojów słodzonych na zdrowie. Czego dotyczy nowe badanie?

Jak podkreślili autorzy najnowszego raportu, dotychczas brakowało szerokiej, kompleksowej analizy wpływu napojów z wysoką zawartością cukru na zdrowie. Grupa badaczy z Tufts University oszacowała w najnowszym badaniu wpływ napojów słodzonych na „obciążenie zdrowotne” mieszkańców 184 krajów świata (wpływ napojów słodzonych na ryzyko powstania cukrzycy typu 2 i schorzeń układu krążenia). Dokonano m.in. analizy danych pochodzących z 1990 roku i 2020 roku, biorąc pod uwagę miejsce pochodzenia, wiek, płeć i wykształcenie badanych osób. Pod uwagę były brane zarówno statystyki globalne, jak i dane krajowe oraz regionalne. Na potrzeby badania zdefiniowano „napój słodzony” jako każdy typ napoju z dodatkiem cukru, w tym m.in.: napoje energetyczne, owocowe, bezalkoholowe oraz lemoniady. W badaniu nie były brane pod uwagę m.in. 100-procentowe soki owocowe, soki warzywne oraz słodzone mleko.

Czytaj więcej

Wirus HMPV w natarciu? Eksperci: nie grozi nam powtórka z COVID-19

Cukrzyca typu 2 a napoje słodzone. Co pokazały wyniki badania?

Wyniki analizy pokazały, że w samym 2020 r. spożycie napojów słodzonych mogło mieć wpływ w skali globalnej na:

  • ponad 2,2 miliona nowych przypadków cukrzycy typu 2,
  • ok. 1,2 miliona nowych przypadków schorzeń układu krążenia.

Jak pokazały wyniki globalnego badania, proporcjonalne obciążenie zdrowotne powiązane ze spożyciem napojów z wysoką zawartością cukru okazało się najwyższe w przypadku: mężczyzn, ludzi młodych, osób z wykształceniem wyższym, osób zamieszkujących tereny miejskie. Negatywny wpływ tej kategorii napojów na zdrowie był najbardziej widoczny w krajach o niskich i średnich dochodach.

W 2020 roku w trójce regionów najbardziej obciążonych wpływem napojów słodzonych na zdrowie znalazły się:

  • Ameryka Łacińska oraz Karaiby – napoje słodzone odpowiadały w tych regionach za 24 proc. nowych przypadków cukrzycy typu 2 i ok. 11,3 proc. schorzeń układu krążenia (rocznie),
  • Afryka Subsaharyjska – 21,5 proc. przypadków cukrzycy typu 2 i 10,5 proc. schorzeń układu krążenia (rocznie).

Region Afryki Subsaharyjskiej zanotował w okresie 1990-2020 największy, proporcjonalny wzrost przypadków cukrzycy typu 2 (+8,8 proc.) i chorób układu krążenia (+4,4 proc.) powiązanych ze spożyciem napojów słodzonych. Dla porównania, w tym samym okresie globalny wzrost nowych przypadków cukrzycy typu 2 (powiązanych ze spożyciem napojów słodzonych) wyniósł ok. 1,3 proc.

Czytaj więcej

Czym jest HMPV? W Chinach liczba zakażonych wirusem rośnie

Eksperci o groźnych nawykach żywieniowych

Jak podkreślili autorzy badania napoje słodzone powodują szybki wzrost poziomu cukru we krwi, są też szybko trawione posiadając jednocześnie niską wartość odżywczą. Regularne picie napojów z tej kategorii może prowadzić m.in. do wzrostu masy ciała, insulinoodporności oraz problemów metabolicznych. - Napoje słodzone cukrem są intensywnie reklamowane i sprzedawane w krajach o niskich i średnich dochodach. Społeczności te nie tylko spożywają szkodliwe produkty, ale często są również niewystarczająco przygotowane do radzenia sobie z długofalowymi konsekwencjami zdrowotnymi – wyjaśnia Dariush Mozaffarian, jeden z autorów badania cytowany przez theguardian.com. Portal przytacza również opinię dr Catherine Kanari z organizacji Amref Health Africa w Kenii. Ekspertka podkreśla, że za wzrostem popularności słodkich napojów stoi m.in. kultura influencerów (promujących napoje popularnych marek) i brak wystarczającej edukacji żywieniowej w szkołach.

WHO o cukrzycy: globalny wzrost przypadków

Zgodnie z danymi przytoczonymi w listopadzie 2024 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w okresie od 1990 do 2022 roku liczba chorych na cukrzycę wzrosła z 200 milionów do 830 milionów w skali globalnej. W 2021 r. cukrzyca i schorzenia nerek będące skutkiem cukrzycy odpowiadały za ponad 2 miliony zgonów na całym świecie. Według danych WHO w 2022 r. ponad połowa osób żyjących z cukrzycą nie przyjmowała leków na cukrzycę. Najniższy zasięg leczenia cukrzycy odnotowano w krajach o niskich i średnich przychodach.

Najnowszy raport dotyczący wpływu napojów słodzonych na zdrowie opublikowano 6 stycznia w czasopiśmie „Nature”. Badanie zostało przeprowadzone przez grupę naukowców z Tufts University w Stanach Zjednoczonych. Zgodnie z wynikami raportu w 2020 r. spożycie napojów słodzonych odpowiadało za ponad 2,2 miliony nowych przypadków cukrzycy typu 2 (rocznie, skala globalna) oraz 1,2 miliona nowych przypadków schorzeń układu krążenia.

Wpływ napojów słodzonych na zdrowie. Czego dotyczy nowe badanie?

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Zdrowy styl życia
Nie będzie ograniczeń w sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych?
Zdrowy styl życia
Witamina D i wapń nie pomogą seniorom? Naukowcy proponują coś innego
Zdrowy styl życia
Zwrot w sprawie saszetek nikotynowych. Przedsiębiorcy alarmują
Zdrowy styl życia
Nieregularny rytm snu zwiększa ryzyko poważnych chorób. Potwierdzają to badania
https://track.adform.net/adfserve/?bn=78448410;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Zdrowy styl życia
„Jeżeli alkohol nie zniknie z przestrzeni publicznej, będziemy mieć problem”