Polacy nie chcą euro. Dlaczego? Boją się o swoje portfele

Co trzeci Polak uważa, że Polska powinna przystąpić do strefy euro, w tym 10 proc. wskazuje, że powinno się to wydarzyć jak najszybciej, zaś 23 proc. – w odpowiednim momencie – wynika z badań przeprowadzonych przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy THINK! we wrześniu tego roku. Ale jednocześnie aż 48 proc. ankietowych opowiada się przeciwko przyjęciu wspólnej waluty w ogóle.

Czytaj więcej

Fundusze europejskie

Wkrótce miliardy z KPO trafią do Polski. Wiceminister finansów podał datę

W poniedziałek Unia Europejska pozytywnie zaopiniowała wniosek Polski o płatność z Krajowego Planu Odbudowy. Wiceminister finansów Paweł Karbownik ogłosił, że już wkrótce trafi do nas 40 mld zł.

Wpływ euro na inflację i PKB

Dlaczego? – Polacy zdecydowanie częściej spodziewają się negatywnych niż pozytywnych skutków wejścia Polski do strefy euro, przede wszystkim w krótkim, ale też w długim okresie – komentuje autorka badań, dr hab. Katarzyna Sekścińska, adiunkt na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Foto: Tomasz Sitarski

W kontekście ogólnych konsekwencji dla gospodarki badani oceniają, że przyjęcie euro przyniesie więcej szkody niż pożytku (w krótkim okresie wskazuje tak aż 46 proc. osób, a tylko 15 proc. ma odwrotną opinię) i więcej ryzyk niż szans. Polacy zwracają uwagę głównie na takie potencjalne negatywne skutki, jak wzrost zadłużenia Polski, spowolnienie wzrostu gospodarczego, wzrost inflacji czy stóp procentowych.

Za to za pewną szansę z tytułu przyjęcia euro większość Polaków uznaje wzrost atrakcyjności Polaki dla zewnętrznych inwestorów czy umocnienie pozycji Polski w UE (choć głosów przeciwnych jest niemal równie dużo).

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Trzy kraje w UE z wyższą inflacją niż Polska. Energia drożeje wyjątkowo mocno

Inflacja HICP w Polsce w październiku wyniosła 4,2 proc. rok do roku – podał Eurostat. To czwarty pod względem wielkości odczyt w UE.

Wpływ euro na portfele Polaków

Większość Polaków obawia się też wpływu wejścia do strefy euro na funkcjonowanie polskich przedsiębiorców, wskazując, że będzie to dla nich ryzyko i strata związana z podniesieniem kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Tylko 28 proc. badanych widzi przyjęcie euro jako szansę dla polskich przedsiębiorców.

A co wspólna waluta może przynieść dla samych gospodarstw domowych? Z badania wynika, że 90 proc. z nas oczekuje realnych skutków, z czego zdecydowana większość uważa, że będą one negatywne. Aż 84 proc. wskazuje, że ceny w sklepach wzrosną, a 65 proc. – że konieczne będzie zaciskanie pasa.

Jednocześnie 43 proc. Polaków obawia się osłabienia tożsamości narodowej (choć 41 proc. uważa, że waluta nie ma na to wpływu), co szczególnie często zaznaczają młodzi ludzie (60 proc. wskazań). Przyjęcie euro może za to, zdaniem większości badanych, ułatwiać migrację zarobkową, wyjazdy wakacyjne czy dostęp do zagranicznej edukacji.

Czytaj więcej:

Raporty ekonomiczne

Wszystkie lęki małych firm. Z gospodarką nadal nie jest dobrze

Niewielkie przedsiębiorstwa wciąż obawiają się wzrostu kosztów. Nieustającym powodem do niepokoju jest też dla nich biurokracja, kontrole urzędowe czy skarbowe. A to nakłada się na kłopoty związane z kondycją gospodarki.

Pro

Co może zmienić opinie Polaków

– Wejście do strefy euro to szansa czy ryzyko? Wyniki badania pokazują obawy i wątpliwości, ale również nadzieje, m.in. na umocnienie naszej pozycji w Unii – zaznacza Anna Bichta, prezeska Fundacji THINK! – Obawiamy się wzrostu cen i inflacji, co odbije się na podniesieniu kosztów życia zarówno dla gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorców. Choć widzimy też plusy, Polacy spodziewają się raczej negatywnych skutków przyjęcia europejskiej waluty – podsumowuje.

Jednocześnie Bichta zaznacza, że ponieważ największe opory budzi w nas zwykle to, czego dobrze nie znamy, to dobrym sposobem na osłabianie lęku i zmianę poparcie dla euro byłaby informacja, merytoryczna dyskusja, więcej wiedzy, na czym polega proces przyjęcia wspólnej waluty oraz co oznaczał i czym skutkował w krajach, które już tego dokonały.

Czytaj więcej

Świat

Ostatni dzwonek dla przemysłu Starego Kontynentu

Brytyjczyków nie ma już w Unii, więc to na Polsce spoczywa misja przekonania reszty Wspólnoty do liberalizacji jednolitego rynku. W innym przypadku zniknie i to, co zostało z produkcji w UE.

Efekt cappuccino i ceny w sklepach

– Tak duże obawy Polaków dotyczące euro muszą wynikać z niewiedzy – komentuje też Łukasz Bernatowicz, wiceprezes Business Centre Club. – Doświadczenia innych krajów pokazują, że dynamika rozwoju gospodarczego zyskuje po wprowadzeniu wspólnej waluty, a nie traci. Przedsiębiorstwom tak naprawę łatwiej jest prowadzić wymianę handlową z resztą świata, a nie trudniej – zaznacza.

Bernatowicz przyznaje, że lęki przed inflacją mogą wynikać z tzw. efektu cappuccino, gdy przy zmianie waluty dochodzi do zaokrąglania w górę cen w sklepach, co jest szczególnie zauważalne w przypadku dóbr codziennego użytku.

– Ale minusy nie powinny przesłaniać plusów. Zwłaszcza w kontekście obecnych ryzyk geopolitycznych, gdy widzimy, że w przypadku kryzysów złoty traci na wartości znacznie mocniej niż euro. Moim zdaniem, gdyby ruszyć z kampanią informacyjną na temat euro, opinie Polaków zapewne by się zmieniły – ocenia Bernatowicz.