Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych spyta o wspólnotę i pokaże „Heksy" Szpili

- Od 15 marca zapraszamy na XXXI Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, który tradycyjnie otwiera festiwalowy korowód w nowym roku kalendarzowym. To będzie edycja wybitnych twórców i autorytetów, a jednocześnie edycja „podwyższonego ryzyka artystycznego”: pokażemy aż trzy spektakle, których premiery dopiero przed nami – zapowiada Ewa Pilawska, dyrektorka artystyczna i twórczyni festiwalu, szefowa Teatru Powszechnego w Łodzi, która jako temat przewodni tej edycji zaproponowała hasło: „Wspólnota?”.

Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w marcu

- Część konkursowa obejmująca prezentacje spektakli, które biorą udział w Plebiscycie Publiczności, potrwa od 15 marca do 12 kwietnia - mówi Ewa Pilawska. - Festiwal zainaugurujemy „Iwoną, księżniczką Burgunda” Gombrowicza w reżyserii Adama Orzechowskiego z Teatru Wybrzeże, spektaklem, w którym jako widzowie w symboliczny sposób stajemy się częścią dworu, do którego przychodzi tytułowa Iwona. Następnie zaprosimy na „Wczoraj byłaś zła na zielono”, sztukę na podstawie książki Elizy Kąckiej, jednej z ciekawszych książek wydanych w ubiegłym roku. Spektakl w reżyserii Anny Augustynowicz z warszawskiego Teatru Dramatycznego to poruszająca wypowiedź o relacji matki z córką ze spektrum autyzmu, który premierę miał na początku lutego. Kolejnym przedstawieniem będzie „Latający Potwór Spaghetti” z Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie, poruszający kwestię uczuć religijnych spektakl Mateusza Pakuły, obsypanego nagrodami twórcy „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”, które w ubiegłym roku głosami widzów (ex aequo ze spektaklem „Matki. Pieśń na czas wojny”) zwyciężyło na naszym festiwalu jako najlepszy spektakl. Marcową odsłonę zakończy „Persona. Ciało Bożeny” Huberta Sulimy w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego, czyli spektakl Teatru Zagłębia o wybaczaniu z wieloma autotematycznymi nawiązaniami ze świata teatru.

Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w kwietniu

W kwietniu – zaraz po zaplanowanej na koniec marca premierze – łódzki festiwal pokaże „Heksy” Agnieszki Szpili w reżyserii Moniki Pęcikiewicz.

Agnieszka Szpila na próbie czytanej „Heks"

Foto: Mat. Pras./Natalia Kabanow

- Spektakl Teatru Polskiego w Podziemiu opowie o potrzebie zmiany męskiej narracji, która zdaniem autorki „Heks” się wyczerpała, a tym samym potrzebie znalezienia języka, którym można opowiedzieć świat na nowo – mówi Ewa Pilawska. -Zaprosimy także na spektakl zrealizowany w ramach międzynarodowej współpracy – „Threesome/Trzy” Wojciecha Grudzińskiego, tegorocznego laureata Paszportu Polityki, który w swoim monodramie – jako tancerz i osoba queerowa – odwołuje się do życiorysów baletmistrzów Teatru Wielkiego z czasów PRL-u.

Kwietniową odsłonę Festiwalu zakończy podróż do Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie uczestnicy festiwalu obejrzą „Hamleta” w reżyserii Jana Englerta dzień po premierze w Sali im. Bogusławskiego.

Będzie to specjalny Pokaz Mistrzowski dla widzów Festiwalu - zapowiada Ewa Pilawska. - Jako „wspólnota” festiwalowa chcemy podziękować Janowi Englertowi, wielkiemu artyście, który kształtował pokolenia; jednemu z ostatnich mistrzów i wybitnemu dyrektorowi Teatru Narodowego, który z wizją, charyzmą i odwagą po odejściu Jerzego Grzegorzewskiego tworzył oblicze artystyczne sceny narodowej. Za jego dyrekcji stała się punktem odniesienia dla polskiego teatru – wszyscy spoglądaliśmy, czym artystycznie pulsuje Teatr Narodowy. Pożegnanie Jana Englerta z Teatrem Narodowym to także symboliczny koniec pewnej epoki teatru, ale myślę, że to także otwarcie nowego rozdziału – mam nadzieję, że bez „ciężaru” bycia dyrektorem będziemy mogli w większej skali spotykać się z Janem Englertem jako aktorem i reżyserem – mówi dyrektorka artystyczna Festiwalu.

Jan Englert i próba „Hamleta" w Teatrze Narodowym

Foto: Marta Ankiersztajn/Teatr Narodowy

Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w maju i czerwcu

- W maju wspólnie wybierzemy się na „Wyzwolenie”, narodowy arcydramat Wyspiańskiego w reżyserii Jana Klaty. To spektakl, który chciałam zaprosić już wcześniej, ale było to niemożliwe z powodów logistycznych i inscenizacyjnych, dlatego w tym roku pojedziemy obejrzeć ten Pokaz Mistrzowski w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku – dodaje Ewa Pilawska. - Bohaterką XXXI Festiwalu będzie Maja Kleczewska, której twórczość śledzę od lat, począwszy od „Noży w kurach” w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Na przestrzeni kilkunastu lat w repertuarze festiwalu znalazły się między innymi jej „Fedra”, „Babel”, „Pod presją”, „Dziady”, „Ulisses”. Prezentowaliśmy też naszą prapremierę „Podróży zimowej” Elfiriede Jelinek w jej reżyserii – koprodukcję z Teatrem Polskim w Bydgoszczy, gdy dyrektorem był Paweł Łysak – przypomina Ewa Pilawska. - W tym roku pokażemy dwa spektakle Mai Kleczewskiej. W kwietniu zagramy „Ocalone”, czyli opowiadający o traumatycznych doświadczeniach wojennych kobiet z warszawskiego Zieleniaka monodram Agnieszki Przepiórskiej, który przeszedł już do historii jako wybitny. Z kolei w czerwcu w Teatrze Zagłębia zaplanowana jest premiera „Ziemi obiecanej” Reymonta w reżyserii Mai Kleczewskiej (z udziałem międzynarodowej ekipy realizatorów), którą kilka dni później zaprezentujemy w Łodzi dwukrotnie – jako Pokaz Mistrzowski. Jestem przekonana, że w Roku Reymonta w naszym mieście sztuka ta wybrzmi w sposób szczególny. W jaki sposób Maja Kleczewska w 2025 roku zinterpretuje powieść, której akcja toczy się w dynamicznie rozwijającej się przemysłowej Łodzi końca XIX wieku? - pyta Ewa Pilawska.

Czerwcowym pokazom „Ziemi obiecanej” będzie towarzyszył panel dyskusyjny zatytułowany „Wspólnota?”.

- Jego tematyka będzie krążyć wokół pojęcia wspólnotowości w teatrze, ale przede wszystkim wokół twórczości Mai Kleczewskiej – jako przedstawicielki pokolenia twórców, którzy kreują oblicze artystyczne (a za chwilę także instytucjonalne) polskiego teatru - zapowiada Ewa Pilawska. - Dyskusja nawiązywać będzie także do zmian, które zachodzą we współczesnym teatrze. Maja Kleczewska i Jan Klata, w mojej ocenie dwójka najwybitniejszych twórców z pokolenia 50+, od nowego sezonu pokieruje dwoma ważnymi teatrami – Teatrem Narodowym i warszawskim Teatrem Powszechnym. Bardzo cieszę się, że będziemy świadkami budowania przez nich oblicza artystycznego instytucji. Bardzo im sekunduję i trzymam za nich palce – to dojrzali, ukształtowani twórcy, mówiący własnym językiem teatralnym, tworzący w odmiennej estetyce. To twórcy z wyrazistą wizją. Jestem niezwykle ciekawa, jaki pejzaż polskiego teatru namalują - mówi Ewa Pilawska. - Właściwie teatr Mai Kleczewskiej i Jana Klaty na przestrzeni lat współtworzył i rozwijał się razem z Festiwalem Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych. Dziś są już zdecydowanie w półce mistrzów. Zapraszam Państwa do spotkania z ich teatrem, ale także do udziału w czerwcowym panelu dyskusyjnym z ich udziałem - podsumowuje Ewa Pilawska.

„Wyzwolenie" Jana Klaty w gdańskim Teatrze Wybrzeże

Foto: R.Skwarek/Teatr Wybrzeże w Gdańsku

Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych i mecenat Łodzi

Po wszystkich pierwszych festiwalowych prezentacjach odbędą się spotkania twórców z widzami. Zaś w tym roku wzbogaciła się̨ Galeria Mistrzów Plakatu Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych (autorami plakatów byli dotychczas między innymi Waldemar Świerzy, Rafał Olbiński, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Michał Batory, Andrzej Pągowski, Stanisław Fijałkowski). Autorem plakatu XXXI Festiwalu jest Józef Robakowski, jeden z najważniejszych współczesnych polskich artystów, historyk sztuki, autor filmów, cykli fotograficznych, zapisów video, rysunków, instalacji, obiektów, projektów konceptualnych. Prace Józefa Robakowskiego znajdują̨ się̨ w zbiorach na całym świecie, poza Polską między innymi w Centre Georges Pompidou w Paryżu, w muzeach i galeriach w Kanadzie, Niemczech, Holandii, Austrii, Węgrzech, Wielkiej Brytanii czy Stanach Zjednoczonych.

XXXI edycja Festiwalu, jednego z najstarszych festiwali teatru zawodowego w kraju i pierwszy festiwal teatralny powołany do życia po 1989 roku, odbywa się pod patronatem Prezydent Miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej i współfinansowany jest ze środków Miasta Łodzi.

Sprzedaż biletów na XXXI Festiwal rozpocznie się w czwartek 27 lutego 2025 o godzinie 13:00 – równocześnie w kasie biletowej, online oraz w biletomacie w Galerii Łódzkiej.

W Plebiscycie Publiczności widzowie tradycyjnie wybiorą Najlepszy Spektakl, Najlepszą Aktorkę i Najlepszego Aktora.

„Rzeczpospospolita” jest patronem medialnym.

Program XXXI Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych

15 marca (sobota) o 19:15

Witold Gombrowicz, „IWONA, KSIĘŻNICZKA BURGUNDA”, reżyseria: Adam Orzechowski

Teatr Wybrzeże w Gdańsku

Miejsce prezentacji: Teatr Powszechny w Łodzi

16 marca (niedziela) o 19:15

Witold Gombrowicz, „IWONA, KSIĘŻNICZKA BURGUNDA”, reżyseria: Adam Orzechowski

Teatr Wybrzeże w Gdańsku

Miejsce prezentacji: Teatr Powszechny w Łodzi

21 marca (piątek) o 19:15

Eliza Kącka, „WCZORAJ BYŁAŚ ZŁA NA ZIELONO”, reżyseria: Anna Augustynowicz

Teatr Dramatyczny im. G. Holoubka w Warszawie

Miejsce prezentacji: Mała Scena Teatru Powszechnego w Łodzi

22 marca (sobota) o 19:15

Eliza Kącka, „WCZORAJ BYŁAŚ ZŁA NA ZIELONO”, reżyseria: Anna Augustynowicz