Aktualizacja: 25.06.2019 07:20 Publikacja: 25.06.2019 07:20
Wielka Izba TSUE
Foto: Fot: materiały TSUE
Wielka przegrana polskiego rządu przed unijnym sądem w Luksemburgu. Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że wprowadzona ustawą z kwietnia 2018 r. czystka emerytalna w Sądzie Najwyższym łamie unijne prawo. Jest to reakcja na skargę Komisji Europejskiej z października 2018 r. na ustawę, w której wiek przejścia w stan spoczynku został obniżony z 70 do 65 lat. Ten przepis miał zastosowanie również do urzędujących sędziów.
Czytaj też:
Trybunał UE: polska ustawa o SN niezgodna z unijnym prawem
Trybunał orzekł, że nie jest to usprawiedliwione prawnie uzasadnionym celem i narusza zasadę nieusuwalności sędziów, która jest nierozerwalnie związana z ich niezawisłością.
Zakwestionował także możliwość przedłużania czasu orzekania przez prezydenta RP. Zarówno zasady tego przedłużenia, jak i brak możliwości odwołania się sędziów od ewentualnej decyzji negatywnej uznał za łamiące sędziowską niezawisłość.
Polska w tym czasie, spodziewając się przegranej, zmieniła ustawę i nowe przepisy stwierdzają, że obniżenie wieku emerytalnego z 70 do 65 lat dotyczy tylko nowo powoływanych sędziów. Zaprzestano więc odwoływania jednej trzeciej sędziów, którzy skończyli 65 lat, w tym pierwszej prezes Małgorzaty Gersdorf, a tych, których odwołano, przywrócono do orzekania. To był zresztą powód, dla którego polski rząd argumentował, że TSUE nie powinien się dalej zajmować sprawą, bo skarga Komisji Europejskiej stała się bezzasadna. Komisja jednak, jak się okazuje słusznie, stwierdziła, że sprawę trzeba utrzymać, bo tylko ostateczne rozstrzygnięcie sprawy sędziów SN da odpowiedź, jakie są kompetencje Unii, jeśli chodzi o ingerowanie w organizację wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich. A po umorzeniu postępowania polscy sędziowie mogliby przecież znów zostać wyrzuceni z pracy kolejną szybką nowelizacją ustawy.
To teren niezbadany, bo w żadnym innym państwie UE nie ograniczano niezawisłości sędziów na wzór polski. Nie było więc do tej pory orzeczeń TSUE. A nie ma żadnych unijnych dyrektyw czy rozporządzeń określających zasady funkcjonowania sądów. Trzeba je wywieść z bardziej ogólnych zapisów traktatów i to właśnie w poniedziałek uczynił TSUE.
Ważniejsze zatem niż decyzja sądu unijnego w sprawie wcześniejszego wieku emerytalnego jest jego stwierdzenie, że UE ma prawo ingerować w organizację sądów w państwach członkowskich.
– Chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich należy do kompetencji tych ostatnich, to przy wykonywaniu tej kompetencji państwa członkowskie mają obowiązek dotrzymywać zobowiązań wynikających dla nich z prawa Unii – brzmi fragment orzeczenia.
A z tego wynika, że państwa członkowskie mają obowiązek ustanowienia środków odwoławczych niezbędnych do zapewnienia skutecznej ochrony sądowej w rozumieniu Karty praw podstawowych, w dziedzinach objętych prawem Unii.
– Dla zagwarantowania, by organ taki jak Sąd Najwyższy mógł sam zapewniać tę ochronę, kluczowe jest zachowanie przez ten organ niezależności. W konsekwencji przepisy krajowe zakwestionowane przez Komisję w skardze mogą stanowić przedmiot kontroli pod kątem ich zgodności z art. 19 ust. 1 akapit drugi traktatu o Unii Europejskiej – pisze unijny sąd.
To orzeczenie będzie miało znaczenie nie tylko dla Polski. Węgierski rząd już się wycofał z planowanej reformy sądów administracyjnych, która miała je podporządkować ministrowi sprawiedliwości. Obawiał się porażki w unijnym Trybunale.
Trybunał Sprawiedliwości UE zajmuje się obecnie wieloma sprawami związanymi z wprowadzonymi przez rząd PiS reformami sądownictwa. Jedną skargę Komisji Europejskiej – na ustawę o SN – właśnie rozpatrzył. Na rozstrzygnięcie czeka ustawa o sądach powszechnych, bo KE kwestionuje zarówno wiek emerytalny sędziów, jak i nadmierną władzę prokuratora generalnego. Zajmuje się też pytaniami prejudycjalnymi, czyli o wykładnię unijnego prawa, przesłanymi przez polskich sędziów w kontekście sporu o praworządność. W tym także tymi dotyczącymi statusu Krajowej Rady Sądownictwa. Ponadto KE może także wysłać skargę dotyczącą procedur dyscyplinarnych wobec sędziów. Sprawa jest w toku, na razie trwa wymiana listów między KE a polskim rządem.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Darowizna od rodzica nie musi być przelana z rachunku na rachunek. Może ją wpłacić na konto dziecka w banku. I ulga nie przepadnie.
Eksperci od handlu wskazują, że coraz popularniejszy wśród konsumentów w Polsce staje się trend kupowania z odroczonymi płatnościami.
Umorzona przez bank część kredytu frankowego jest przychodem kredytobiorcy. Ale nie trzeba płacić od niego podatku. I nadal tak będzie, przynajmniej do końca 2026 r.
Za nami dopiero pierwsze tygodnie nowego roku szkolnego 2024/2025. Wielu uczniów i rodziców myśli już jednak o odpoczynku od nauki. Warto w związku z tym sprawdzić, jakie są terminy ferii zimowych 2025 dla poszczególnych województw.
Pracodawcy mają informować związkowców o stosowanych systemach sztucznej inteligencji. Biznes się obawia, że wyciekną tajemnice przedsiębiorstw.
Mobilna Sieć T-Mobile w Polsce w 2024 roku została uznana za najlepszą pod względem prędkości i niezawodności przez międzynarodową firmę Ookla.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie rozstrzygnął kwestię, która od wielu lat wzbudza duże wątpliwości wśród kierowców. Chodzi o używanie kierunkowskazu podczas wjeżdżania, przejeżdżania i zjeżdżania z ronda.
Rozpatrując skargę nadzwyczajną w sprawie spadkowej sędzia Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN Grzegorz Żmij po raz kolejny odmawia orzekania. Powołuje się na orzeczenia europejskich trybunałów, które wskazały, że Izba nie ma statusu niezawisłego i bezstronnego sądu.
Przygotowywany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy mającej wesprzeć frankowiczów jest o co najmniej kilka lat spóźniony. Dziś jego wejście na ścieżkę legislacyjną przewrotnie może bardziej zaszkodzić niż pomóc frankowiczom.
To, że darczyńca przeleje pieniądze z darowizny nie na konto obdarowanego, ale jego wierzyciela np. w związku ze sprzedażą mieszkania nie przekreśla prawa do pełnego zwolnienia podatkowego.
Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim ogłosił w poniedziałek wyrok ws. śmiertelnego potrącenia samochodem 10-miesięcznego dziecka na prywatnej posesji we wsi Boćki w Podlaskiem w sierpniu 2023 r.
Dostęp do zamówień europejskich dla wykonawców z krajów trzecich jest ogromny, a w drugą stronę to zupełnie nie działa – mówi Mirella Lechna-Marchewka, wspólniczka zarządzająca w kancelarii Wardyński i Wspólnicy.
Złagodzenie zasad weryfikacji tzw. neosędziów przez działającą przy ministrze sprawiedliwości komisję kodyfikacyjną być może uspokoi Komisję Wenecką, ale już niekoniecznie blisko 3 tys. osób, które mają być poddane tej procedurze.
Do trzech lat więzienia grozi mieszkańcowi Częstochowy, który zaprzeczał zbrodniom popełnionym przez Niemców w obozach koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau oraz na Majdanku.
Ustrojowa komisja kodyfikacyjna weźmie pod uwagę niektóre zalecenia Komisji Weneckiej dotyczące tzw. neosędziów – ustaliła „Rzeczpospolita”. Każdy z nich zostanie indywidualnie oceniony przez KRS i będzie mógł odwołać się do Sądu Najwyższego.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
