NSA: uchwała w sprawie opłaty miejscowej w Zakopanem nieważna

Tak wynika z wtorkowego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), dotyczącego sporu o opłatę miejscową, zwaną kiedyś klimatyczną pobieraną przez stolicę Tatr od licznie odwiedzających ją turystów.

Sprawa ma długą historię i jest niejako pokłosiem wcześniejszego głośnego sporu o opłatę miejscową zainicjowanego przez jednego z turystów. Mężczyzna zakwestionował wówczas uchwałę Rady Miasta Zakopane z 27 marca 2008 r. w sprawie ustalenia miejscowości, w której pobiera się opłatę miejscową. Argumentował, że radni nie mieli do tego prawa, bo w chwili podejmowania uchwały Zakopane znajdowało się w strefie, na obszarze której przekroczono dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń powietrza. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Krakowie uwzględnił jego skargę i stwierdził nieważność uchwały z 2008 r. 

Czy Zakopane straci prawo do opłaty miejscowej przez smog? 

A to unieważnienie potrzymał w mocy NSA. Stwierdził bowiem, że kompetencje do wprowadzenia na terenie danej miejscowości opłaty miejscowej uzależnione jest od spełnienia rygorów ustanowionych w przepisach m.in. dotyczących ochrony środowiska.

Czytaj więcej

Samorząd

Zakopane nie może pobierać opłaty miejscowej - wyrok NSA

Zakopane przegrało z turystą, który nie chciał płacić za smog. Problem może mieć 250 gmin.

Radni nie złożyli broni. Pod koniec listopada 2015 r. pojęli uchwałę w sprawie opłaty miejscowej, którą wprowadzili obowiązek uiszczania opłaty miejscowej na terenie Zakopanego. Turysta, od którego skargi zaczął się cały spór, znów wytoczył sądowe działa. W skardze do WSA zażądał unieważnienia uchwały. Tłumaczył, że w trakcie kilkudniowych pobytów w stolicy Tatr została pobrana od niego opłata w wysokości 2 zł za dobę. Tymczasem, jak podkreślił skarżący, uchwała z 2015 r. została podjęta na podstawie unieważnionej prawomocnie uchwały z 2008 r. w sprawie ustalenia miejscowości, w której pobiera się opłatę miejscową. W konsekwencji również ta nowa jest obarczona wadą nieważności jako wydana bez podstawy prawnej.

Krakowski WSA znów przyznał rację skarżącemu. Zgodził się, że zaskarżona uchwała z 2015 r. jest sprzeczna z prawem, bo wydana została m.in. z naruszeniem rozporządzenia Rady Ministrów z 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową. To przewiduje m.in. minimalne warunki klimatyczne, które muszą zostać spełnione. Tymczasem, jak podkreślił sąd, w spornym przypadku nie ma potwierdzenia, żeby kwestia jakości powietrza była analizowana. W konsekwencji sąd uznał, że w sprawie nie ustalono istnienia jednej z trzech podstawowych przesłanek wymaganych do podjęcia zaskarżonej uchwały, tj. stanu zanieczyszczenia powietrza. 

Kiedy i gdzie można pobierać opłatę miejscową?

Spór ponownie trafił na wokandę NSA. Przedstawiciele i pełnomocnicy Zakopanego przekonywali, że sporna uchwała jest zgodna z prawem. Głównym argumentem miały być przepisy nowelizacji z 2005 r., które dotychczasową kompetencję wojewody w zakresie opłat miejscowych przenosiły na samorządy. Zgodnie z jej przepisami rozporządzenie wojewody małopolskiego z 8 maja 2001 r. w sprawie ustalenia w województwie małopolskim miejscowości, w których pobierana jest opłata miejscowa, obowiązuje aż do czasu wejścia w życie uchwały rady gminy. To znaczy tej podjętej już na podstawie nowych zasad z uwzględnieniem regulacji dotyczących minimalnych warunków m.in. klimatycznych.

Czytaj więcej

Samorząd

Zakopane chce zmian w prawie. Chodzi o głośną sprawę pobierania opłaty klimatycznej

Rada Miasta Zakopane zdecydowała o wystąpieniu z petycją do Sejmu i Kancelarii Prezesa Rady Minis...

A w ocenie Zakopanego prawomocne unieważnienie jego uchwały dotyczącej opłaty miejscowej z 2008 r. przez sądy administracyjne oznaczało, że prawo do pobierania należności od turystów ulegało niejako odnowieniu w oparciu o stare przepisy rozporządzenia wojewody z 2001 r. Przekonywało, że opłata miejscowa, choć niewielka, ma ogromne znaczenie dla budżetu samorządu. W przypadku stolicy Tatr nie została ustalona na maksymalnym poziomie i wynosi zaledwie 2 zł. Wpływy z niej umożliwiają zaledwie 25-tysięcznemu miastu obsługę ogromnego ruchu turystycznego szacowanego na 5 mln odwiedzających rocznie. Podkreślono, że cofnięcie opłaty miejscowej będzie bardzo krzywdzące dla Zakopanego tylko dlatego, że leży ono w strefie klimatycznej, która nie spełnia wymogów jakości powietrza. 

Czy zła jakość powietrza w kurorcie pozbawia gminę prawa do opłaty miejscowej?

To nie przekonało jednak NSA. Oddalając skargę kasacyjną stolicy Tatr przede wszystkim suchej nitki nie zostawił na koncepcji „odżycia” starych przepisów w miejsce unieważnionej uchwały dotyczącej opłaty miejscowej. NSA zgodził się, że przepis przejściowy z nowelizacji z 2005 r. nadal daje podstawę do stosowania rozporządzeń wojewodów. Ale dotyczy to tylko tych samorządów, które jeszcze nie skorzystały z kompetencji dotyczącej wprowadzania opłat miejscowych. Te zaś, które z tej opcji skorzystały, niejako raz na zawsze „konsumują” tę możliwość, bez względu na to, czy zrobiły to skutecznie, czy nie, bo ich uchwała w tym zakresie została unieważniona. Zatem wydanie takiej uchwały, nawet później unieważnionej, nie daje powrotu do pobierania opłaty miejscowej na postawie starych zasad. 

Czytaj więcej

Samorząd

Trybunał zbada konstytucyjność przepisów dot. opłaty miejscowej

Przepisy, na podstawie których pobiera się opłatę miejscową, są niekonstytucyjne – uważają włodar...