CBA miało podsłuchiwać Trzecią Drogę? Podsłuchy pięciodniowe praktycznie nie do wykrycia

Podsłuchy trwające do pięciu dni, na które nie potrzeba zgody sądu, mogły być stosowane po wyborach na masową skalę wobec polityków opozycji – zasugerował były szef CBA Paweł Wojtunik w sobotę w TVN. Szefostwo MSWiA temu kategorycznie zaprzecza, i mówi wprost, że to insynuacje.

"Rzeczpospolita" potwierdziła: W Lucieniu odbyła się narada kierownictwa CBA

W rozmowie z „Rzeczpospolitą” Wojtunik podkreślił, że z dwóch niezależnych źródeł otrzymał informacje o domniemanej inwigilacji opozycji. Miała dotyczyć głównie polityków Trzeciej Drogi, a decyzje miały zapaść dwa dni przed wyborami, na naradzie kierownictwa CBA z szefami delegatur w ośrodku CBA w Lucieniu. Wojtunik publicznie zapytał więc szefa MSWiA m.in., czy jest to prawdą, i czy odbyło się to poprzez podsłuchy pięciodniowe.

Czytaj więcej

Polityka

CBA donosi prokuraturze na Wojtunika. W tle oskarżenie o podsłuchiwanie opozycji

"CBA kieruje zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu przez P. Wojtunika przestępstwa z artykułu 212 KK (Kodeksu karnego - red.)" - napisał na swoim profilu w serwisie X (dawny Twitter) szef MSWiA Mariusz Kamiński.

Potwierdziliśmy oficjalnie, że 12–13 października w Ośrodku Szkoleniowym CBA w Lucieniu odbyła się odprawa kierownictwa.

„To rutynowe spotkanie, które ma miejsce kilka razy w roku. Na spotkaniu poruszane były kwestie dotyczące spraw kadrowo-administracyjnych oraz zarządzania Biurem. Tematyka poruszana w tym gronie nie dotyczy śledztw prowadzonych w CBA, ani tym bardziej działań operacyjnych” – odpisuje na nasze pytania Stanisław Żaryn, zastępca koordynatora służb specjalnych.

Jego zdaniem „wykorzystywanie tej narady jako pretekstu do szerzenia kłamstw dotyczących inwigilacji opozycji jest absurdem i nie ma związku z rzeczywistością. Ani CBA, ani żadna inna służba nie prowadziły działań związanych z inwigilacją opozycji”.

Szef CBA zarzucił Wojtunikowi zniesławienie i zawiadomił prokuraturę.

Czytaj więcej

Polityka

Były szef CBA pyta o podsłuchiwanie opozycji przed wyborami. Reakcja MSWiA

Były szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego Paweł Wojtunik spytał w TVN24 ministra Mariusza Kamińskiego, czy prawdą jest, że podczas odprawy w Lucieniu dwa dni przed wyborami zdecydowano o masowej kontroli operacyjnej wobec przedstawicieli ugrupowań opozycyjnych. Zastępcy szefa MSWiA reagują.

– To nie było rutynowe spotkanie, na takim szczeblu odprawy są rzadkością, zwykle odbywają się bez naczelników. Niejednokrotnie przetwarzano tam informacje niejawne ze spraw prowadzonych przez biuro – twierdzi nasz informator ze służb.

Procedury dotyczące kontroli operacyjnej są ściśle określone. Do pięciu dni służby mogą podsłuchiwać bez zgody sądu, ale potrzebna jest im na to zgoda prokuratora generalnego (jest nim Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości).

– Żaden wniosek dotyczący inwigilacji polityków opozycji z CBA nie wpłynął, więc oczywiste, że prokurator generalny żadnego wniosku nie podpisywał – słyszymy nieoficjalnie.

– Jedyną informacją, jaka dotyczy stosowania kontroli operacyjnej, w tym podsłuchów, są coroczne raporty składane do Sejmu. Od tej zasady nigdy nie robiliśmy wyjątku – słyszymy w kręgu zbliżonym do prokuratora generalnego. Służby jednak, co pokazują afery sprzed lat, często pomijają procedury.

Służby z zapędami do niekontrolowanego podsłuchiwania

Podsłuchy pięciodniowe nie od dziś budzą emocje i posądzenia o ich nadużywanie przez służby – zresztą ze wszystkich opcji politycznych. Kiedy się je wszczyna?

– Gdy liczy się czas, a więc dowody przestępstwa mogą zostać bezpowrotnie utracone. Wystarczy notatka ze służb na bazie informatora. Sprawie nadaje się kryptonim i wyznacza numery do kontroli operacyjnej, także numerów jako NN, a więc bez nazwisk. Materiały jadą do prokuratora generalnego po zgodę. Po pięciu dniach służby mogą uznać, że sprawy nie ma, i komisyjnie materiały operacyjne zniszczyć.

Gdzie może zostać ślad? W rejestrach. W praktyce jednak są szczątkowe lub nie ma ich wcale. A służby wszystkich opcji mają zapędy do niekontrolowanego podsłuchiwania.

Tak miało być w 2014 r. (za rządu PO-PSL) w związku z aferą taśmową (podsłuchy VIP-ów w restauracjach). By się dowiedzieć, czy za nagraniami mogły stać służby i skąd o taśmach wiedzą dziennikarze, w tym Piotr Nisztor, który ujawnił aferę, podsłuchy zakładano w ramach innych śledztw kryminalnych, na czas do pięciu dni, osobom rzekomo nieznanym – wskazał późniejszy audyt w policji. Rejestr inwigilowanych zniszczono, został tylko ślad, że podsłuchiwano kilkadziesiąt NN osób.

Czytaj więcej

Służby

Pożegnanie z CBA. Partie opozycyjne są zgodne, że pora je zlikwidować

Agenci mają być odesłani do służby celnej i policji, a ci od politycznych zleceń – zwolnieni. Za likwidacją specsłużby, którą do życia powołał pierwszy rząd PiS w styczniu 2006 r., opowiadają się wszystkie koalicyjne partie mające utworzyć rząd.