Pożyczka to zmiana umowy spółki

Od umowy pożyczki udzielonej przez wspólnika w spółce osobowej trzeba zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Inaczej jest, gdy pożyczkobiorca to spółka kapitałowa

Aktualizacja: 09.02.2011 03:49 Publikacja: 09.02.2011 02:00

Pożyczka to zmiana umowy spółki

Foto: Rzeczpospolita

[link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr101poz%20649.asp]Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych[/link] (PCC) reguluje m.in. opodatkowanie umowy pożyczki. Mogą jej udzielić osoby uczestniczące w spółce (np. udziałowiec, akcjonariusz, wspólnik) a także z nią niezwiązane.

W praktyce PCC od umowy pożyczki budzi często wątpliwości. Przepisy ustawy o PCC niezbyt jasno wskazują, kiedy jest ona opodatkowana i jaką stawką, kiedy stanowi zmianę umowy spółki lub kiedy skutkuje zwolnieniem z opodatkowania.

[srodtytul]Kiedy 2-proc. podatek...[/srodtytul]

Zasadą jest, że stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2 proc. kwoty lub wartości pożyczki (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC). Tę stawkę stosujemy wówczas, gdy pożyczka została udzielona przez osoby, które nie są związane ze spółką.

[ramka][b]Przykład[/b]

Jan Kowalski nieprowadzący działalności gospodarczej udzielił Janowi Nowakowi (również nieprowadzącemu działalności gospodarczej) pożyczki pieniężnej 20 000 zł.

Jan Kowalski niebędący wspólnikiem spółki udzielił spółce komandytowej pożyczki pieniężnej 20 000 zł. Obie pożyczki będą objęte PCC według stawki 2 proc.[/ramka]

[srodtytul]...a kiedy dużo mniejszy[/srodtytul]

Udzielenie pożyczki przez wspólnika spółce osobowej jest zmianą umowy spółki, do której stosuje się stawkę przewidzianą dla umowy spółki, czyli 0,5 proc. Podstawę opodatkowania stanowi kwota lub wartość udzielonej pożyczki (art. 1 ust. 3 pkt 1, art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o PCC).

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na spółce, z wyjątkiem spółki cywilnej, gdzie wobec organu podatkowego zobowiązani są do zapłaty podatku solidarnie wszyscy wspólnicy.

Trzeba przy tym pamiętać, że zasada wynikająca z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC dotycząca zwolnienia z PCC, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT, nie ma zastosowania do umowy spółki i jej zmiany.

[srodtytul]Konieczna deklaracja[/srodtytul]

Pożyczkobiorca ma obowiązek bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację o podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3 oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli od dnia zawarcia umowy pożyczki (art. 10 ust. 1 ustawy o PCC).

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka cywilna liczy pięciu wspólników. Trzech wspólników udzieliło pożyczki spółce w kwocie 50 000 zł.

W tym wypadku należy złożyć deklarację PCC-3 i PCC-3/A, przy czym w deklaracji PCC-3 można wskazać jednego wspólnika, a pozostałych czterech wspólników należy wykazać w załączniku PCC-3A, który stanowi informację o pozostałych podatnikach (wspólnikach).

W części A załącznika PCC-3/A należy podać dane podatnika (wspólnika) wymienionego w części B deklaracji PCC-3, a w części B dane kolejnego wspólnika.[/ramka]

Jeżeli pożyczkobiorcą jest osoba fizyczna, która nie jest związana ze spółką, kwotę otrzymanej pożyczki jako podstawę opodatkowania należy wykazać w części D deklaracji PCC-3 i wypełnić poz. 31, 32, 33, następnie do poz. 43 należy przenieść kwotę obliczonego podatku i wykazać ją w części F w poz. 53 deklaracji.

Jeżeli pożyczkobiorcą jest spółka osobowa, to należy wypełnić część E.1 deklaracji, zaznaczając typ spółki, następnie zaznaczyć w poz. 45 deklaracji kwadrat, że jest to pożyczka udzielona spółce osobowej przez wspólnika, oraz wypełnić poz. 46, 51, 52, 53, a także uprzednio zaznaczyć w poz.21 deklaracji, że jest to zmiana umowy spółki.

Sporządzając deklarację PCC-3, w każdym przypadku trzeba wypełnić część B.1, zaznaczając podmiot składający deklarację, część B.2, w której należy podać adres siedziby lub adres zamieszkania pożyczkobiorcy, i część C deklaracji, zaznaczając przedmiot opodatkowania, miejsce położenia rzeczy lub wykonywania prawa, miejsce dokonania czynności i określenie treści czynności.

Jeżeli pożyczki udziela wspólnik spółki osobowej jako podmiot składający deklarację, w części B.1 należy zaznaczyć kwadrat 5, a jeśli pożyczkodawcą jest wspólnik spółki cywilnej, – kwadrat 3.

Prawidłowe wypełnienie deklaracji pozwoli uniknąć niepotrzebnych wezwań do organu podatkowego.

[srodtytul]Który urząd właściwy[/srodtytul]

Organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach PCC od umów pożyczki jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub adres siedziby pożyczkobiorcy, a od umowy spółki – naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę spółki (art. 12 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o PCC).

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Polski lub prawa majątkowe tu wykonywane (art. 1 ust. 4 pkt 1).

Ponadto umowa spółki oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Polski znajduje się w przypadku spółki osobowej siedziba tej spółki (art. 1 ust. 5 pkt 1).

[srodtytul]Kapitałowe nie płacą[/srodtytul]

Inaczej sytuacja wygląda w spółkach kapitałowych, bowiem udzielenie pożyczki takiej spółce (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnej) przez jej wspólnika jest zwolnione od PCC (art. 9 pkt 10 lit. i). W takiej sytuacji nie sporządza się deklaracji PCC-3.

Zdarza się, że spółki pomyłkowo płacą podatek i składają deklaracje PCC-3. W takiej sytuacji mają prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty i korekty deklaracji PCC-3 w celu zwrotu nienależnie zapłaconej daniny.

[ramka][b]Czytaj też:[/b]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/373772,67761_Od-umowy-pozyczki-trzeba-zaplacic-PCC-.html]Od umowy pożyczki trzeba zapłacić PCC[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/55956,319989_Spolka-taniej-pozyczy-od-wspolnika.html]Spółka taniej pożyczy od wspólnika[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/373772,75401_Wysokosc-PCC-zalezy-od-tego--kto-pozycza-spolce-.html]Wysokość PCC zależy od tego, kto pożycza spółce[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/185972,198703_Kilka-sposobow-na-unikniecie-PCC-od-zagranicznej-pozyczki-.html]Kilka sposobów na uniknięcie PCC od zagranicznej pożyczki[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/373770,71747_Gdy-pozycza-spolka--nie-powinno-byc-PCC.html]Gdy pożycza spółka, nie powinno być PCC[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/373772,391425_Podatek-od-pozyczek-byl-nienalezny.html]Podatek od pożyczek był nienależny[/link] [/ramka]

[link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr101poz%20649.asp]Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych[/link] (PCC) reguluje m.in. opodatkowanie umowy pożyczki. Mogą jej udzielić osoby uczestniczące w spółce (np. udziałowiec, akcjonariusz, wspólnik) a także z nią niezwiązane.

W praktyce PCC od umowy pożyczki budzi często wątpliwości. Przepisy ustawy o PCC niezbyt jasno wskazują, kiedy jest ona opodatkowana i jaką stawką, kiedy stanowi zmianę umowy spółki lub kiedy skutkuje zwolnieniem z opodatkowania.

Pozostało 92% artykułu
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Edukacja i wychowanie
Resort edukacji przygotowuje szkoły na upały. Będą nowe przepisy
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Sądy i trybunały
Czas na reformę. Rząd odkrywa karty w sprawie Sądu Najwyższego i neosędziów
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki