Do kiedy rodzic musi płacić alimenty? Pełnoletność dziecka nie jest granicą

Różne sytuacje w życiu sprawiają, że rodzic może mieć obowiązek alimentacyjny wobec swojego dziecka. To, kiedy się on jednak kończy, nie zależy wcale od wieku osoby, której wypłacane jest takie świadczenie.

Publikacja: 20.03.2025 06:44

Obowiązek alimentacyjny nie zawsze kończy się z momentem ukończenia przez dziecko 18. roku życia

Obowiązek alimentacyjny nie zawsze kończy się z momentem ukończenia przez dziecko 18. roku życia

Foto: Adobe Stock

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci służy zabezpieczeniu środków wychowania. Dzieci nie mogą utrzymać się samodzielnie, alimenty mają więc pozwolić na to, by zapewnione zostały niezbędne środki materialne. Wśród wielu osób panuje przekonanie, że alimenty płaci się do osiągnięcia przez dziecko 18. roku życia, lub do końca nauki w szkole wyższej. Warto jednak wiedzieć, że kluczowy jest tutaj nie wiek, a moment, w którym dziecko jest się w stanie samodzielnie utrzymać.

Do kiedy rodzice mają obowiązek alimentacyjny wobec dziecka?

Jak stanowi art. 133 par. 1 Ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Par. 2 wskazuje, że oprócz wskazanego przypadku, uprawniony do alimentów jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Czytaj więcej

Rekordowa liczba ojców na urlopie rodzicielskim. Jakie wynagrodzenie przysługuje?

W związku z tym pełnoletność dziecka nie jest jednoznaczna z zakończeniem płatności świadczenia. Między innymi w przypadku, gdy dziecko nadal się uczy po ukończeniu 18. roku życia i nie jest w stanie podjąć pracy, by samodzielnie się utrzymać, obowiązek alimentacyjny trwa. Ponadto nie jest również oczywiste zakończenie go po ukończeniu przez dorosłe już dziecko studiów. Jeśli zdecyduje ono na kontynuowanie nauki, kolejny kierunek i będzie w to zaangażowane, a tym samym nie będzie mogło podjąć zatrudnienia, rodzic nadal będzie zobowiązany do wypłaty świadczenia.

Jeśli 17-latek zarabia i utrzymuje się samodzielnie, może stracić prawo do otrzymywania alimentów. Podobnie w przypadku osoby, która studiuje, ale na przykład zaocznie, w związku z czym może podjąć pracę. Każda sytuacja powinna być rozpatrywana indywidualnie.

Kiedy rodzic może uchylić się od alimentów?

Wspomniany już art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w par. 3 stanowi, że rodzice mogą się uchylić od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, w przypadku gdy ich wypłata łączy się z nadmiernym uszczerbkiem dla rodzica lub też w przypadku, gdy dziecko nie dokłada żadnych starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Czytaj więcej

Czy prawo do zachowku może się przedawnić? Co mówią przepisy?

Rodzic może więc uchylić się od świadczeń, gdy na przykład dziecko po ukończeniu szkoły średniej porzuciło edukację i nie stara się o zatrudnienie.

Zgodnie z art. 144(1) można uchylić się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeśli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Co jednak istotne, nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Ile wynoszą alimenty?

Jak wskazuje Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, ale też od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby, która jest zobowiązana do ich zapłaty.

Obowiązek alimentacyjny spełniany przez rodzica na rzecz dziecka niebędącego jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać może polegać w całości lub w części na tym, by dokonywać osobistych starań o utrzymanie i wychowanie uprawnionego – wówczas pokrywa się w całości lub w części koszty jego utrzymania lub wychowania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci służy zabezpieczeniu środków wychowania. Dzieci nie mogą utrzymać się samodzielnie, alimenty mają więc pozwolić na to, by zapewnione zostały niezbędne środki materialne. Wśród wielu osób panuje przekonanie, że alimenty płaci się do osiągnięcia przez dziecko 18. roku życia, lub do końca nauki w szkole wyższej. Warto jednak wiedzieć, że kluczowy jest tutaj nie wiek, a moment, w którym dziecko jest się w stanie samodzielnie utrzymać.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Sądy i trybunały
Alarmująca opinia rzecznika TSUE ws. neosędziów. Czeka nas armagedon
Prawo drogowe
Skarbówka sprzedaje auta pijanych kierowców. Wiadomo „ile zarobiła"
Sądy i trybunały
Duże zmiany w największym stowarzyszeniu sędziów w Polsce. Jest nowy prezes
Praca, Emerytury i renty
Waloryzacja środków na kontach w ZUS a przejście na emeryturę. Który miesiąc wybrać?
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Praca, Emerytury i renty
Ta grupa seniorów otrzyma 13. emeryturę wcześniej. Jeszcze przed świętami