Przybędzie mandatów? MSWiA: trzeba ograniczyć pobłażliwość policjantów

Trwają prace nad ustawą o zmianie niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego. Projekt przewiduje m.in. dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów za łamanie sądowego zakazu jazdy, penalizuje uliczne wyścigi czy driftowanie i wprowadza polską wersję zabójstwa drogowego (kwalifikowaną nową postać wypadku ze skutkiem śmiertelnym, projektowany art. 177 § 2a k.k.). Wspomniane zabójstwo drogowe obejmie przypadki, w których sprawca uczestniczył w nielegalnym wyścigu, rażąco przekroczył dopuszczalną prędkość (o ponad połowę na autostradach i drogach ekspresowych oraz dwukrotnie na pozostałych) lub spowodował wypadek w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów.

Kary dla kierowców. Ograniczyć przypadki poprzestania na pouczeniu

Przy okazji resort spraw wewnętrznych i administracji postuluje wprowadzenie kolejnych zmian do kodeksu wykroczeń, które ograniczyłyby funkcjonariuszom policji czy inspekcji transportu drogowego możliwość pobłażliwego traktowania kierowców popełniających najpoważniejsze wykroczenia.

Zgodnie bowiem z art. 41 kodeksu wykroczeń w stosunku do sprawcy każdego wykroczenia – niezależnie od sankcji przewidzianej w przepisie szczególnym – można poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego.

Za które wykroczenia na drogach zdaniem MSWiA grzywna musi być bezwzględna

Zdaniem MSWiA taka możliwość powinna być wyłączona w stosunku do najpoważniejszych wykroczeń objętych tzw. recydywą wykroczeniową. Zgodnie z art. 38 § 2 k.w. popełnienie w ciągu dwóch lat od prawomocnego ukarania po raz kolejny tego samego wykroczenia spośród określonych w tym przepisie czynów powoduje wymierzenie grzywny w co najmniej podwójnej wysokości.

Chodzi o: 

Katalog ten ma być – zgodnie z projektem – uzupełniony o nowoprojektowane wykroczenia określone w art. 86c § 1 i 2 (drift oraz drift, którego efektem jest stworzenie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym). Zdaniem MSWiA w stosunku do powyższych wykroczeń możliwość zastosowania art. 41 k.w. i poprzestania na pouczeniu powinna być wykluczona, ponieważ cechują się one znaczną społeczną szkodliwością.

 – Skuteczne oddziaływanie wobec sprawców tych wykroczeń wymaga konsekwentnego działania organów państwa, w tym w szczególności rejestrowania prawomocnych rozstrzygnięć sądów o ukaraniu. Stosowanie środków oddziaływania wychowawczego w stosunku do tych sprawców nie nakłada obowiązku rejestracji tych pierwszych, w związku z czym wymiar sprawiedliwości nie ma wiedzy o ich zastosowaniu, a to w istotny sposób ogranicza skuteczność oddziaływania na sprawców rzeczonych wykroczeń – wskazuje Czesław Mroczek, podsekretarz stanu w MSWiA.

Wykroczenia drogowe. Nie będzie nierównego traktowania recydywistów

Tymczasem w praktyce, za wyjątkiem ww. wykroczeń popełnionych w stanie po użyciu alkoholu, zdarza się, że zarówno policja, jak i Inspekcja Transportu Drogowego poprzestaje na pouczeniach. – Bywa, że zdarza się to nawet w przypadku wykroczenia z art. 92a § 2, czyli przekroczenia dopuszczalnej prędkości aż o 30 km/h – słyszymy w KGP, która jest inicjatorem postulowanej zmiany.

Wyłączenie możliwości stosowania art. 41 k.w. w takich przypadkach sprzyjałoby też równości wobec prawa. Kierowca, który za pierwszym razem nie trafi na pobłażliwego policjanta, po popełnieniu drugi raz tego samego wykroczenia będzie musiał zapłacić mandat w podwójnej wysokości. Ten natomiast, któremu za pierwszym razem się upiecze, lecz mimo to popełni drugi raz to samo wykroczenie, nie będzie traktowany jako recydywista. Informacja o popełnieniu przez niego tego samego wykroczenia jest bowiem odnotowana tylko w notatniku policjanta i niewidoczna w systemie. W skrajnych przypadkach można mieć na koncie kilka takich samych wykroczeń, za które normalnie groziłaby wyższa kara z powodu recydywy, a pomimo tego uniknąć mandatu w podwójnej wysokości.