Paczki, bony i premie świąteczne. Na jakie wsparcie może liczyć pracownik?

W wielu firmach z okazji Bożego Narodzenia można liczyć na specjalne dodatki, w tym m.in. paczki, bony i premie świąteczne. Jakie prawa przysługują pracownikowi w tym zakresie? Z jakich źródeł pracodawca może finansować tego rodzaju wsparcie?

Publikacja: 08.12.2024 06:52

Paczki, bony i premie świąteczne. Na jakie wsparcie może liczyć pracownik?

Paczki, bony i premie świąteczne. Na jakie wsparcie może liczyć pracownik?

Foto: Monika / Adobe Stock

Paczki, bony i premie świąteczne oraz inne tego typu dodatki związane z Bożym Narodzeniem mogą być finansowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) lub ze środków własnych pracodawcy. W każdym z tych przypadków zasady przyznawania wsparcia dla pracowników są inne.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych: Czym jest?

Zasady dotyczące tworzenia i funkcjonowania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) określa ustawa z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Fundusz zobowiązani są utworzyć pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 50 pracowników. Ponadto obowiązek taki mają, jeśli zatrudniają co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przypadku, gdy zawnioskuje o to zakładowa organizacja związkowa. Liczbę zatrudnionych – w przeliczeniu na pełne etaty – zawsze określa się zgodnie ze stanem z dnia 1 stycznia danego roku. Określona na ten dzień liczba obowiązuje przez cały rok bez względu na wszelkie zmiany w zatrudnieniu, a nawet zmiany statusu pracodawcy.

We wszystkich jednostkach budżetowych i samorządowych, bez względu na liczbę zatrudnionych osób, musi być utworzony ZFŚS. Pracodawcy, którzy zgodnie z prawem nie muszą tworzyć funduszu, mogą to zrobić dobrowolnie.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych zasilany jest z corocznego odpisu podstawowego, który naliczany jest w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych osób w oparciu o kwotę przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego.

Czytaj więcej

ZUS przypomina o nowym świadczeniu. „Nie zwlekaj i złóż wniosek”

Paczki, bony i premie świąteczne z ZFŚS: Jakie wsparcie przysługuje pracownikowi?

Środki, które gromadzone są przez pracodawcę w ramach ZFŚS, muszą zostać przeznaczone na działalność socjalną. Ta zaś ma obowiązek być prowadzona na rzecz:

  • pracowników i ich rodzin,
  • byłych pracowników przebywających na emeryturze lub rencie i ich rodzin,
  • innych osób (np. współpracujących na podstawie umowy cywilnoprawnej) wskazanych przez pracodawcę w regulaminie ZFŚS.

Środki z fundusz muszą być przeznaczone nie tylko na rzecz konkretnych osób, ale także na finansowanie określonej działalności socjalnej, do której zalicza się:

  • działalność kulturalno-oświatowa (np. bilety do kina, teatru czy na koncert);
  • działalność sportowo-rekreacyjna (np. dopłaty do pakietów sportowych);
  • wypoczynek (np. w postaci dofinansowania do urlopu);
  • pomoc finansowa lub materialno-rzeczowa (np. zapomogi lub paczki świąteczne);
  • opieka nad dziećmi (np. w klubach dziecięcych, żłobkach, przedszkolach);
  • pomoc na cele mieszkaniowe, która może być zwrotna lub bezzwrotna (np. pożyczka remontowa lub mieszkaniowa).

Tym samym środki zgromadzone w funduszu pracodawca może przeznaczyć m.in. na dodatkowe wsparcie pracowników w okresie świąt Bożego Narodzenia. Są to zazwyczaj paczki, bony i premie świąteczne. Często z budżetu ZFŚS pokrywane są też koszty spotkań świątecznych, czyli tzw. wigilii firmowych.

Czytaj więcej

Trzy zmiany w harmonogramie wypłat 800 plus w grudniu. Nowe terminy

Czy wszyscy pracownicy mogą liczyć na takie same paczki, bony i premie świąteczne ze środków ZFŚS?

Funkcjonowanie w zakładzie pracy ZFŚS musi szczegółowo określać regulamin wewnętrzny. Uzgodniony powinien on zostać przez pracodawcę z zakładową organizacją związkową lub – w przypadku jej braku – z przedstawicielem wybranym spośród pracowników przez nich samych. Regulamin powinien określać:

  • osoby uprawnione do korzystania ze świadczeń socjalnych,
  • szczegółowe zasady i warunki korzystania,
  • rodzaje działalności socjalnej.

Jak wynika z przepisów, aby otrzymać świadczenie z funduszu, pracownik musi spełniać kryterium socjalne. Musi więc znajdować się w określonej sytuacji materialnej, rodzinnej lub życiowej. Pracodawcy przy ocenie tej sytuacji powinni brać pod uwagę przede wszystkim liczbę osób w gospodarstwie domowym i średni miesięczny dochód na jednego członka rodziny. Wysokość wsparcia socjalnego zależy tym samym od sytuacji materialnej danego pracownika. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracodawcę innych, dodatkowych kryteriów, w tym np. długości stażu pracy czy oceny pracowniczej.

Wsparcie w postaci paczek, bonów czy premii świątecznych finansowane z funduszu powinno również być udzielane z uwzględnieniem wspomnianego kryterium socjalnego. W związku z tym wysokość wsparcia powinna być zróżnicowana i zależeć od sytuacji pracowników. Tym samym pracownik znajdujący się w trudniejszej sytuacji materialnej czy życiowej powinien otrzymać wyższe wsparcie od tego, którego sytuacja w tym wymiarze jest lepsza.

Czytaj więcej

Kiedy i na jakich warunkach można zwrócić towar? Zakupy stacjonarne i przez internet

Paczki, bony i premie świąteczne ze środków własnych pracodawcy: Jakie prawa ma pracownik?

Paczki, bony i premie świąteczne finansowane przez pracodawcę ze środków zgromadzonych w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych muszą być przyznawane zgodnie z kryterium socjalnym. W związku z tym im trudniejsza jest sytuacja materialna czy życiowa pracownika, tym większe wsparcie z funduszu powinien otrzymać.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku, kiedy paczki, bony i premie świąteczne finansowane są ze środków własnych pracodawcy. Jeśli wspiera on w ten sposób swoich pracowników w okresie świątecznym, ma prawo samodzielnie decydować zarówno o rodzaju świadczeń dodatkowych, jak i o ich wysokości. Nie musi przy tym stosować kryterium socjalnego. Pomoc przydzielać może według własnego uznania. W związku z tym nic nie stoi na przeszkodzie, aby wszyscy pracownicy otrzymali takie same paczki, bony i premie świąteczne. Jednocześnie zgodne z prawem jest zróżnicowanie wsparcia według kryterium ustalonego przez pracodawcę.

Paczki, bony i premie świąteczne oraz inne tego typu dodatki związane z Bożym Narodzeniem mogą być finansowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) lub ze środków własnych pracodawcy. W każdym z tych przypadków zasady przyznawania wsparcia dla pracowników są inne.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych: Czym jest?

Pozostało jeszcze 94% artykułu
Praca, Emerytury i renty
Kto spełnia warunki do renty wdowiej 2025? Można to sprawdzić dzięki ankiecie ZUS
Praca, Emerytury i renty
L4 na nowych zasadach od 2025 roku? Szykują się rewolucyjne zmiany
Prawo w Polsce
Ping-pong pomiędzy Domańskim a PKW. Czy sprawę pieniędzy dla PiS rozstrzygnie sąd?
Praca, Emerytury i renty
Najniższa krajowa w 2025 roku: Ile wynosi płaca minimalna? Kwoty brutto i netto
https://track.adform.net/adfserve/?bn=78448410;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 zaczną się później niż ostatnio. Terminy dla wszystkich województw