Jakie cechy powinien mieć prezydent i który z kandydatów ma ich najwięcej? Znamy poglądy Polaków

Polacy widzą zbliżające się wybory jako bardzo mocno spersonalizowaną potyczkę, co tłumaczy, dlaczego poparcie dla kandydatów na prezydenta różni się – czasami nawet mocno – od poparcia, jakim się cieszą popierające ich partie. Wyborcy kierują się po prostu oceną poszczególnych cech samych kandydatów. Zbadaliśmy, jakie konkretnie cechy mają dla nich największe znaczenie i który z kandydatów wypada pod tym względem najlepiej. Oto najważniejsze kryteria, jakimi kierować się będą Polacy w nadchodzących wyborach prezydenckich, które odkrywa pierwsze tak kompleksowe badanie kandydatów na prezydenta przeprowadzone przez ARC Rynek i Opinia dla „Rzeczpospolitej”. 

Jakie cechy powinien mieć prezydent?

Trzy kluczowe cechy „prezydenckie”, jakie najczęściej wskazywali ankietowani, to „uczciwość”, „odpowiedzialność” oraz „sprawiedliwość”. Wybierali je spośród 13 cech. Skąd wzięła się akurat taka lista? – To nie jest przypadkowy wybór. Badanie było poprzedzone roboczym sondażem, w którym zadawaliśmy wyłącznie otwarte pytania respondentom, a którego celem było właśnie wyłonienie najczęściej formułowanych, najbardziej oczekiwanych cech kandydata na prezydenta – mówi „Rzeczpospolitej” Grzegorz Sygnowski, kierownik zespołu badawczego ARC Rynek i Opinia. – W badaniu przedstawiliśmy ankietowanym listę wszystkich tych cech, prosząc jednocześnie o wskazanie pięciu najważniejszych – dodaje Sygnowski. 

Czytaj więcej

Kraj

Adam Traczyk: Badania kandydatów na prezydenta zdradzają nasze uprzedzenia

Innego chcemy prezydenta, a innego kandydata na prezydenta – ocenia kompleksowe badania kandydató...

Co mówi wybór akurat uczciwości, odpowiedzialności oraz sprawiedliwości? – Należy podejrzewać, że istnieje w społeczeństwie duże zapotrzebowanie na transparentność i na działania charakteryzujące się odpowiedzialnością za państwo. Tego być może brakuje wyborcom najbardziej, stąd takie wskazanie – wnioskuje autor badania. 

Wybory prezydenckie 2025: który z kandydatów ma najwięcej cech „prezydenckich”?

Przez pryzmat 13 cech „prezydenckich” badani ocenili pięcioro kandydatów, którzy cieszą się dziś największym poparciem społecznym. I tak w kategorii „wykształcony” dominuje kandydat KO Rafał Trzaskowski. Aż 63 proc. badanych jest przekonanych, że to określenie dobrze pasuje do prezydenta Warszawy – polityka z dużym doświadczeniem, również nauczyciela akademickiego, związanego od wielu lat z Kolegium Europejskim w Natolinie. To najwyższe wskazanie w całym zestawieniu. I też to Rafał Trzaskowski według badanych ma najwięcej cech „prezydenckich” z całej piątki głównych kandydatów.  

– Ważna konkluzja z tego badania jest też taka, że bardzo dobre oceny uzyskuje Szymon Hołownia. Tyle że on ma niewielki w porównaniu z Trzaskowskim elektorat. W tym przypadku pozytywna ocena jest gratyfikacją dla Hołowni, ale o charakterze emocjonalnym, a nie politycznym – mówi „Rzeczpospolitej” prof. Ewa Marciniak, politolożka z Uniwersytetu Warszawskiego. A co z kandydatem Konfederacji Sławomirem Mentzenem? – W jego przypadku odbiorcy najbardziej wskazują „wykształcenie” i „odwagę”. Ale jednocześnie najniżej oceniana jest jego „sprawiedliwość” i „empatia”. One są na poziomie tych cech u Karola Nawrockiego – dodaje prof. Marciniak. 

Czytaj więcej

Opinie polityczno - społeczne

Bogusław Chrabota: Uczciwość kandydata cenimy najwyżej. Prezydent jak z sondażu

Kto wygra wybory prezydenckie? My, dziennikarze, spotykamy się z tym pytaniem niemal codziennie....

Pogłębione badanie kandydatów na prezydenta: wyzwanie przed Karolem Nawrockim i Magdaleną Biejat 

Karol Nawrocki, kandydat popierany przez PiS, w stawce pięciu głównych kandydatów jest politykiem najmniej doświadczonym. Jak jest oceniany przez badanych? – Jest uznawany za wykształconego i jednocześnie za patriotę. Te dwie cechy u niego się najbardziej przebijają, ale i tak są to wskaźniki, które na tle Rafała Trzaskowskiego są zwyczajnie niskie. Prezydent Warszawy wygrywa na przykład aż o 12 pkt proc. we wskazaniach, kto jest bardziej patriotyczny – zauważa politolożka.

Nawrocki podobnie jak Mentzen i Trzaskowski może się pochwalić tytułem doktora, do tego kojarzony jest jako szef instytucji naukowej – IPN. Odpowiedzi, że jest wykształcony, nie powinny więc dziwić. Ale sztabowcy PiS, z którymi rozmawialiśmy, przyznają, że bardzo dużo czasu w trakcie kampanii muszą poświęcać na budowanie rozpoznawalności kandydata. 

Na tym tle ciekawe wydaje się też zderzenie postrzegania Nawrockiego i Mentzena. Na przykład w kategorii „odwaga” przewaga postrzegania Mentzena nad Nawrockim jest znacząca, chociaż od momentu ujawnienia kandydata PiS mocno prezentowane były jego sportowe upodobania, w tym kariera bokserska. A mimo to w tej typowo męskiej kategorii postrzegany jest gorzej niż lider Konfederacji. 

Czytaj więcej

Publicystyka

Zuzanna Dąbrowska: Konfederacja mężczyzn i Sławomira Mentzena

Sławomir Mentzen idzie po drugie miejsce w I turze wyborów prezydenckich, a jeśli mu się uda, będ...

Jak kandydaci mogą podbić te wskaźniki w trakcie kampanii? – To zadanie dla sztabów, by eksponować te cechy, które już są u kandydata pozytywnie postrzegane, a unikać sytuacji, w których cechy słabiej oceniane będą bardzo widoczne. Problemem dla niektórych kandydatów lub kandydatek może też być słaba rozpoznawalność, co przekłada się na niskie wskazania pożądanych cech – zauważa w rozmowie z „Rzeczpospolitą” prof. Ewa Marciniak. 

Karol Nawrocki czy Sławomir Mentzen – kto wejdzie do drugiej tury wyborów prezydenckich?

Sztabowcy, z którymi rozmawialiśmy, widzą już, że zainteresowanie Polaków wyborami staje się coraz większe. Jakie wnioski dla dalszej części prezydenckiego wyścigu wynikają z badania ARC Rynek i Opinia dla „Rzeczpospolitej”? – Warto pamiętać, że te różnice w ocenach nie są jakieś skokowe. Raczej jest tak, że większość przypisuje pozytywne cechy na podstawie tego, z kim sympatyzuje, a z kim nie – zauważa prof. Jarosław Flis, socjolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Na przykład Karol Nawrocki jest postrzegany jako mniej wykształcony niż Szymon Hołownia, co formalnie nie odpowiada rzeczywistości – dodaje w rozmowie z „Rz” prof. Flis.  

Na pierwszy plan kampanii prezydenckiej w ostatnich tygodniach wysuwa się starcie Mentzena z Nawrockim o II turę wyborów. – Każdy z nich ma swoje atuty, które są równoważone słabościami. Wychodząc nieco poza omawiane badanie, partia popierająca Nawrockiego jest większa, lecz Mentzen jest realnym liderem swojego ugrupowania, czego nie da się powiedzieć o jego konkurencie, który został wybrany dlatego, że nie zagraża nikomu w PiS – zauważa socjolog.