Nerwy, ćmy i zatrute noce

Najder do Giedroycia: „Nie po raz pierwszy łapie się Pan na fałszywe ploty i staje narzędziem intrygi". Giedroyc do Najdera: „Ton i argumenty Pana listu są takie, że mogłyby mnie zwolnić od odpowiedzi". Publikujemy fragmenty korespondencji między redaktorem paryskiej „Kultury" a dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, którą wydało – w opracowaniu Rafała Habielskiego – Narodowe Centrum Kultury.

Publikacja: 02.05.2015 01:01

Zdzisław Najder

Zdzisław Najder

Foto: Archiwum Magdy Boguty/FOTONOVA

Nie sposób przecenić znaczenia, jakie w drugiej połowie XX wieku dla polskiego życia intelektualnego, dla antykomunistycznej opozycji i swobodnego obiegu informacji miały dwie emigracyjne instytucje: paryski Instytut Literacki i miesięcznik „Kultura" (powołane przez Polaków, którzy po powstaniu PRL zostali na Zachodzie) oraz monachijska Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa (założona przez Amerykanów i finansowana przez Kongres USA). Instytucje te czasem harmonijnie współpracowały, częściej jednak były w mniej lub bardziej widocznym konflikcie. Jedna z jego odsłon miała miejsce w latach 80., a zapoczątkował ją spór między kierującym od 1983 roku rozgłośnią Zdzisławem Najderem a redaktorem „Kultury" Jerzym Giedroyciem.

22 maja 1983 r.

Szanowny i Drogi Panie –

Oto zapowiedziane pytania na przesłuchanie, czyli wywiad z radiem. Mam nadzieję, że nie uzna ich Pan za zbyt obcesowe. Oczywiście to propozycja tylko ramowa; chciałbym pytania rozwijać i rozmowę pociągnąć przez jakieś dwie godziny. I chętnie przyjmę inne propozycje, które dałyby się Panu swobodniej wypowiedzieć. [...] Nie wiem jeszcze, kiedy będę mógł przyjechać do Paryża na nagranie. Albo na początku lipca, albo pod koniec. Który termin teoretycznie bardziej Panu odpowiada? Może ten drugi, co połączylibyśmy z mikrozjazdem naszej gromadki?

[Ostatecznie wywiad z Giedroyciem przeprowadził dziennikarz i komentator Radia Wolna Europa Tadeusz Mieleszko, używający pseudonimu Jerzy Kaniewicz].

Oboje łączymy serdeczne pozdrowienia,

Zdzisław Najder

* * *

Pozostało jeszcze 91% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Plus Minus
Zdumiewający popis Pameli Anderson. Recenzja filmu „The Last Showgirl”
Plus Minus
Współautorka podcastu „Niemcy w ruinie?”: Praca Ukraińców w Polsce budzi zachwyt AfD
Plus Minus
„Paradise” to jeden z najlepszych seriali dekady. Niespodzianka w ofercie Disney+
Plus Minus
Skok rozwojowy Niemiec rodzi pytania. Polityka wobec Rosji budziła zastrzeżenia
Plus Minus
Oksana Zabużko: Bezpieczeństwo Ukrainy? Jestem za koncepcją Mazepy. Od Waregów po Greków