Jan Maciejewski: Symfonia strachu

Sztuka od zawsze wyprzedzała rzeczywistość. Leonard Bernstein powiedział w latach 60., że dopiero po wszystkich kataklizmach pierwszej połowy XX wieku jest w stanie zrozumieć muzykę Gustawa Mahlera.

Publikacja: 23.06.2017 18:00

Jan Maciejewski: Symfonia strachu

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Kompozytora, który zmarł w 1911 r., a za życia powtarzał: „moje czasy jeszcze nadejdą". I nie był to z jego strony wyraz pychy, tylko raczej przepowiednia. Po prostu wiedział więcej od żyjących wokół niego ludzi, a muzyka, którą komponował, była tylko wyrazem tej wiedzy.

Dlatego nie istnieje nic takiego jak „społeczna użyteczność sztuki". Trwa ona w zbyt wielkim napięciu, konflikcie ze światem takim, jaki on aktualnie jest. Jest on bowiem zbudowany z fałszu, ustępstw, małych i większych kompromisów. Tymczasem zajęciem artystów jest odkłamywanie życia, docieranie do prawdy o nich samych, a poprzez to – o świecie wokół nich. Są z założenia niepotrzebni swoim współczesnym, ich czasy dopiero nadejdą. Podstawowym, wcześniejszym od nut, barw czy słów materiałem, z którego korzystają, jest właśnie uczucie nieprzynależności, odstawania od świata. Uczucie, które w nich samych powoduje lęk, a w ich otoczeniu wzbudza nieufność. Jedną z największych ofiar tego stanu rzeczy, sposobu istnienia artystów w świecie, był rosyjski kompozytor Dymitr Szostakowicz.

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Plus Minus
„Cannes. Religia kina”: Kino jak miłość życia
Plus Minus
„5 grudniów”: Długie pożegnanie
Plus Minus
„BrainBox Pocket: Kosmos”: Pamięć szpiega pod presją czasu
Plus Minus
„Moralna AI”: Sztuczna odpowiedzialność
Plus Minus
„The Electric State”: Jak przepalić 320 milionów