7 lipca br. weszła w życie kolejna nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego dotycząca doręczeń elektronicznych, tym razem dokonana w ustawie z 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (DzU, poz. 1301).
Konto w systemie organu
Zmiana polega na tym, że w komunikacji elektronicznej w postępowaniu administracyjnym wprowadzono nowy sposób doręczeń elektronicznych.
Oprócz dotychczasowego rozwiązania polegającego na przesyłaniu pisma na adres do doręczeń elektronicznych w rozumieniu przepisów o doręczeniach elektronicznych teraz przewiduje się doręczanie pism „na konto w systemie teleinformatycznym organu”. Dotyczy to zarówno e-pism doręczanych przez organ administracji publicznej uczestnikom postępowania (art. 39 §1 k.p.a.), jak i e-podań wnoszonych do tego organu (art. 63 § 1 i § 3a k.p.a.). Jedyny wyjątek dotyczy przesyłania podań na zwykły adres poczty elektronicznej organu (art. 63 §1 zd. trzecie k.p.a.).
Pojęcie „konta w systemie teleinformatycznym organu” nie posiada definicji legalnej, nie określono również uniwersalnych zasad funkcjonowania takich kont w administracji publicznej. Ponieważ w znowelizowanych przepisach k.p.a. nie odesłano, nawet generalnie, do odrębnych przepisów, organ może zastosować każde rozwiązane informatyczne oparte na indywidualnych kontach użytkowników w systemach teleinformatycznych obsługujących postępowania (poza wspomnianą pocztą elektroniczną). W naszym prawodawstwie niektóre przepisy szczególne przewidują funkcjonowanie indywidualnych kont teleinformatycznych, natomiast po nowelizacji k.p.a. nie są one już niezbędne dla organów administracji publicznej, ponieważ same zmienione przepisy k.p.a. (tj. art. 39 §1 k.p.a. i art. 63 §1) mogą stanowić podstawę prawną do korzystania z takich rozwiązań informatycznych. Może je zatem potencjalnie wprowadzić samodzielnie każdy organ.
Wyłom od jednolitości
Zmiany w k.p.a. stanowią wyłom w celach reformy przewidzianej ustawą z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, której podstawowym założeniem jest możliwość korzystania z jednego, własnego adresu do doręczeń elektronicznych, który będzie mógł być wykorzystany do korespondencji ze wszystkimi pozostałymi podmiotami. W tej ustawie z 2020 r. również znowelizowano k.p.a., przewidując wyłączny sposób doręczeń w komunikacji elektronicznej, tj. na adres do doręczeń elektronicznych. Wcześniej przez ponad dziesięć lat kodeks wymagał, aby w jurysdykcyjnym postępowaniu administracyjnym tym jednolitym rozwiązaniem było przesyłanie e-pism przez elektroniczną skrzynkę podawczą.