Temat ten wywołała posłanka Elżbieta Anna Polak (Platforma Obywatelska), która skierowała do szefowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej interpelację w sprawie zrównania wysokości comiesięcznego świadczenia pieniężnego dla kombatantów, w tym zesłańców na Sybir, ze świadczeniami, które otrzymują działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych. Oba świadczenia regulują osobne ustawy.
Sybiracy powinni otrzymywać tyle, ile działacze opozycji z PRL?
Posłanka powoływała się na stanowisko zarządu głównego Związku Sybiraków. Wskazała, że powinny być wprowadzone zmiany w ustawie o świadczeniu pieniężnym przysługującym polskim obywatelom zesłanym lub deportowanym do ZSRR w latach 1939–1956, „ponieważ byli Polakami uznanymi za wrogów socjalizmu”. Jej zdaniem zmiana polegałaby na podwyższeniu świadczenia do kwoty stanowiącej równowartość najniższej emerytury, a kwota ta mogłaby podlegać waloryzacji. Przypominała, że w lipcu 2023 r. Sejm znowelizował ustawę o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych i podniósł wysokość świadczenia do kwoty stanowiącej równowartość najniższej emerytury.
Czytaj więcej
Służba w wojskach kolejowych w czasach PRL nie była represją – tak uważa resort rodziny i polityki społecznej. Dlatego nie będą oni traktowani tak samo jak ci, którzy byli kierowani do brygad budowlanych, kamieniołomów lub kopalni.
Obecnie kombatantom oraz osobom, które były deportowane np. do ZSRR zgodnie z ustawą o kombatantach, przysługuje prawo do dodatku kombatanckiego w wysokości 330,07 zł, ryczałtu energetycznego w wysokości 299,82 zł i dodatku kompensacyjnego w wysokości 49,51 zł. Łączna suma świadczeń to 679,40 zł.
Z kolei osoby deportowane do pracy przymusowej oraz osadzone w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Sowiecki mają prawo do świadczenia za każdy pełny miesiąc pracy przymusowej, nie więcej jednak niż łącznie za 20 miesięcy – obecnie to kwota od 16,55 zł do maksymalnie 330,07 zł. Z kolei działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych na podstawie ustawy z 2015 r. przysługuje świadczenie wynoszące 1780,96 zł. Co roku kwoty te są podwyższane w ramach waloryzacji. Obok tego niektórym grupom przysługują uprawnienia o charakterze rzeczowym, np. wejście do lekarza poza kolejnością czy bezpłatny bilet komunikacji.