Podcast „Rzecz o książkach”: „Fala. Rok 1984 i polski postpunk” Rafała Księżyka

W najnowszym podcaście rozmawiamy z Rafałem Księżykiem, autorem fundamentalnych biografii R. Brylewskiego, K. Staszewskiego i M. Staszczyka, który tym razem napisał o polskim postpunku - m. in. Siekierze, Variete, Kontroli W.

Publikacja: 04.04.2025 19:00

Gdy za żelazną kurtyną niezmiennie trwał Orwellowski „rok 1984”, najlepszym sposobem, by wskoczyć w inną rzeczywistość, było założenie zespołu rockowego – napisał Rafał Księżyk, przypominając długo oczekiwany i niesamowity rok, gdy z jednej strony młodzi Polacy odczuwali duszące efekty stanu wojennego po „karnawale Solidarności”, a także sowieckiej wojny w Afganistanie, z drugiej zaś, inspirując się zimnymi brzmieniami z Zachodu, postanowili dać wyraz swojej skomplikowanej mentalnej sytuacji: stłamszeniu, ale i pragnieniu wolności.

Czytaj więcej

Siekiera w roli głównej: „Idzie wojna, Idzie krwawa rzeź”

„Fala" Rafała Księżyka

Rafał Księżyk przypomina, że 1984 r. był przełomowy dla polskiej muzyki rockowej. Najdobitniej przemówiła młodzież z mniejszych miast. To Ustrzyki Dolne, Łańcut, Rzeszów, Puławy, Zduńska Wola, Toruń, Bydgoszcz, Piła.

- Od dobrych trzydziestu lat sam chciałem przeczytać o nowej fali polskiej, bo uważam, że to jest ważny element kultury polskiej – mówi Rafał Księżyk. - Nie tylko muzyki: to taka formacja kulturowa, która szeroko rozlewała się poza sferę muzyczną. Powstały zespoły pamiętane do dziś, istotne. Zaryzykowałbym twierdzenie, że zespół Siekiera jest aktualnie najczęściej wydawanym i bodaj najbardziej kultowym rockowym wykonawcą z Polski. Praktycznie każdy strzępek nagrań, który po nich został, ląduje teraz na winylu.

Rafał Księżyk wspomina m. in. toruński Klub Od Nowa i organizowany tam festiwal.

- Kazik poznał tam swoją żonę. Jego koncert najpierw z kasety posłuchała, a później dopiero się wybrała na kolejny, chórzystka zespołu Bikini, Ania. Co więcej, jej koleżanka z chórków w zespole Bikini związała się z Jeżykiem, basistą zespołu Kult. A trzecia z chórzystek zespołu Bikini połączyła się już nie węzłem małżeńskim - tam była przelotna relacja - z gitarzystą zespołu Kontrola W. Toruń był w pół drogi między Warszawą a Trójmiastem, gdzie nowa muzyka niewątpliwie się zaczęła.

Rafał Księżyk i Siekiera

Rafał Księżyk wspomina też o próbie rozmowy z Tomaszem Adamskim z Siekiery.

- Nie wypowiedział się do książki. Ja z nim oczywiście rozmawiałem, namawiałem go i to była śmieszna rozmowa. Poczułem tchnienie autorytarnego szefa, czułem się jak na przesłuchaniu, co zresztą z dużą sympatią podjąłem na zasadzie gry, więc mu grzecznie na wszystkie pytania odpowiadałem. Miał się zastanowić, czy wypowie się do książki, ale odpowiedział, że nie.

Świat się zmienia

Czytaj to co naprawdę ma znaczenie
już za 99 zł rocznie

SUBSKRYBUJ

Mamy za to w „Fali” wiele innych źródeł opowieści o Siekierze.

Barwnie i szeroko omówiony jest w książce festiwal Poza Kontrolą, o swoim znaczeniu i wpływach opowiada jego animator, działający w Rivierze Remont Grzegorz Brzozowicz. Czytamy o grupach Chieny Cmentarne, perypetiach Kontroli W i Kosmetyków Mrs Pinky z Wojciechem Jagielskim, Variete, 1984, One Millions Bulgarians, Aurorze, a także znaczeniu Rozgłośni Harcerskiej.

Podcast powstał we współpracy z internetową księgarnią Nexto, dystrybutorem e-booków, audiobooków i prasy.

Gdy za żelazną kurtyną niezmiennie trwał Orwellowski „rok 1984”, najlepszym sposobem, by wskoczyć w inną rzeczywistość, było założenie zespołu rockowego – napisał Rafał Księżyk, przypominając długo oczekiwany i niesamowity rok, gdy z jednej strony młodzi Polacy odczuwali duszące efekty stanu wojennego po „karnawale Solidarności”, a także sowieckiej wojny w Afganistanie, z drugiej zaś, inspirując się zimnymi brzmieniami z Zachodu, postanowili dać wyraz swojej skomplikowanej mentalnej sytuacji: stłamszeniu, ale i pragnieniu wolności.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Literatura
Konkuruje z Houellebecqiem, nagrodzony za opis klęski Francji z Niemcami
Literatura
„Kandydat", czyli Jakub Żulczyk pisze o prezydencie
Literatura
Za co ten Booker? Skandalicznie idealizowani Rosjanie
Literatura
Podcast „Rzecz o książkach”: „Oczy szeroko otwarte. Polska strategia na czas wojny światowej” Jacka Bartosiaka
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Literatura
Paul Auster: łóżko pełne poezji