Byłem beznadziejny

[b]RZ: Kiedy poznał pan przygody Sherlocka Holmesa?[/b]

Nie pamiętam dokładnie, w jakim wieku przeczytałem pierwsze opowiadanie Conan Doyle’a, ale na pewno byłem wtedy bardzo młody.

[b]Do polskich kin wchodzi właśnie film o słynnym detektywie z panem w roli głównej. Czy udało się zaszczepić tej postaci nieco charakterystycznego dla pana luzu?[/b]

Przede wszystkim wniosłem do tej roli swoje zasady pracy. Rzecz polega na tym, by rolę traktować poważnie, a siebie samego – niekoniecznie. Szukałem też dobrego porozumienia z doktorem Watsonem. Często mówi się o tzw. chemii między aktorami. Mam wrażenie, że występuje ona w moich relacjach z Jude’em Law, co wcale nie oznacza, że będzie to widać na ekranie. Żeby tak było, trzeba włożyć w grę bardzo dużo pracy. Czasami człowiek czuje się, że dobrze wszedł w rolę, że trafił idealnie w przesłanie autora. Najlepiej czuje się to w przypadku Szekspira, kiedy zagra się Hamleta. Wtedy ma się uczucie, że ktoś z dala daje cichy znak zgody na to, co się zrobiło, że to akceptuje. Byliśmy bardzo blisko tego, co pisał Conan Doyle, bo naprawdę nie sposób poprawić jego stylu. Zawsze mieliśmy przed sobą cytaty z książki, ale musieliśmy je troszkę podrasować. Wiadomo, że Holmes nie wymyślił pewnych rzeczy, które tu pokazujemy. Pewne jego zachowania zostały tu dodane, by podkreślić, że był dziwnym facetem. Chcieliśmy być blisko prawdy, ale jednocześnie dać publiczności rozrywkę.

[b]Słuchając dialogów między Holmesem i Watsonem, miałem czasami wrażenie, że słyszę starą parę małżeńską, która bez przerwy gdera. Jakie było pana wrażenie? W tym związku był pan bardziej „żoną” czy „mężem”?[/b]

Muszę to jeszcze przedyskutować z Jude’em... A poważnie, jeśli pan tak uważa – wszystko nam się udało, jak planowaliśmy. Bingo! Jeśli nasze rozmowy przypominają panu zasłyszane rozmowy, to znaczy, że brzmią jak dialogi z prawdziwego życia.

[b]Jak się panu pracowało na planie z ambitnym Lawem?[/b]

Zaczęliśmy pracę od chwili, kiedy się spotkaliśmy. Jude zna się na rzeczy, i to nie było same gadanie na różne tematy. Chcieliśmy zrobić naprawdę dobry film. Jedna sprawa to sobie coś założyć, druga – to osiągnąć. Guy Ritchie stworzył bardzo dobrą atmosferę na planie i wiedzieliśmy, że jest szansa na sukces. Dlatego dawaliśmy z siebie wszystko. Kiedy słyszę opinie, że między mną i Jude’em była na planie dobra chemia, zastanawiam się, czy to nie jest zachęcanie nas, byśmy zagrali razem w komedii romantycznej… Ten film nie jest komedią, ale ma coś z historii miłosnej. To kwestia dobrego ying i yang między Holmesem i Watsonem. Mam nadzieję, że z Jude’em stworzyliśmy zgrany duet. Tylko ta wstrętna Mary nam przeszkadzała...

[b]A propos, czy scena z oblaniem przez pana narzeczonej Watsona winem udała się za pierwszym razem?[/b]

Chciałbym, żeby tak było. Na początku nie wyszła jak trzeba. Graliśmy ze trzy, cztery powtórki. To był pierwszy dzień zdjęciowy Kelly Reilly i może dlatego trochę się denerwowała. Pewnie wolałaby mieć trudne sceny pod koniec zdjęć.

[b]W filmie widzimy, że Holmes używa pewnych substancji. Zastanawiam się, mając na uwadze pana problemy z narkotykami, czy starał się pan, by na ekranie nie było pochwały kokainy?[/b]

Zawsze byłem przeciwnikiem heroiny, ale przyszedł taki dzień, gdy sam zacząłem używać narkotyków. To nie był mój wybór, ale skutek wpływu otoczenia, w którym się znalazłem. Rozwiązanie tej sprawy w filmie jest idealne, bo nigdy nie byłem zainteresowany większym stężeniem narkotyków. Inne sugestie byłyby głupie. Proszę pamiętać, że to jest film dla młodzieży. Jeśli wrócimy do materiału źródłowego, wiemy, że Holmes nie był jakimś wyjątkowym dziwakiem z mrocznymi ciągotkami. W jego czasach takie narkotyki były zupełnie oficjalnie dostępne i wystarczyło udać się po nie do apteki. Uważaliśmy, że byłoby nierozsądnie nie wspomnieć o tej kwestii związanej z osobą Holmesa. Musieliśmy tylko sporo się napracować, by dobrze skorzystać z materiałów źródłowych, ale i wprowadzić odpowiednie poprawki, tak by cała kwestia pasowała do filmu dla nastoletniej publiczności, która ma go oglądać. Nie chodziło o rozwodnienie problemu, ale o respekt dla tego, co napisał Doyle. Holmes i Watson zajmują się wyjątkową sprawą i w jakimś sensie ratują świat przed planowaną wielką zagładą. W filmie jest jeszcze inna walka, moje zabiegi o Mary, narzeczoną Watsona.

[b]Jest też dużo scen w zwolnionym tempie. Jakich umiejętności wymaga od aktora kręcenie tego typu ujęć?[/b]

To się nazywa w fachowym języku „ujęcie siedmiosekundowe”. Trzeba wtedy pamiętać, że widz będzie oglądał sekwencję w zwolnionym tempie i może zobaczyć więcej, niż powinien. Jednocześnie nie można przesadzić z rozwlekłością gestów. Nie wolno przeszarżować.

[b]Czy to sprawia, że sam pan musi wszystko zagrać, bo skoro wszystko tak dobrze widać, nie ma mowy o dublerze?[/b]

Owszem. Guy Ritchie przed takim ujęciem mówił, że ma być „bułka z masłem”, co uważam za najdziwniejsze polecenie reżyserskie w mojej karierze, ale to się sprawdzało.

[b]Nie bał się pan grać Holmesa?[/b]

Nie, niczego się już nie boję. Wiedziałem, że w reżyserii Guya to będzie nowa interpretacja przygód Holmesa. Zrobiłem kilka filmów z producentem Joelem Silverem, przeżyłem już kilka lat ze współproducentką Susan Downey, byłem w rękach ludzi, którzy wiedzieli, jak zrobić ten film. Reszta to normalna praca. Przydało mi się, że w końcówce lat 80. mieszkałem w Anglii, kręcąc film „Chaplin”. I miałem wspaniałego nauczyciela wszystkiego, co angielskie w osobie lorda Attenborough.

[b]A co pan powie o swojej sportowej pasji i przygotowaniach do pojedynku na pięści?[/b]

Wszystko było wcześniej ustalone, zrobiliśmy całą choreografię tej walki. Guy pojawił się, gdy byliśmy gotowi. To była dobra zabawa. Gdy przystępowaliśmy do kręcenia tej sceny, wiedziałem, że wreszcie złapaliśmy ten film za rogi. Nie chodzi o to, że pokazuję dumnie tors, zdzieram z siebie koszulę i biorę się do walki. Guy tak to sobie wymyślił i mogła wyjść z tego równie dobrze klapa, a reszta filmu byłaby podnoszeniem się z kolan. On znalazł jednak idealny ton dla tego filmu i ja mu w pełni zaufałem, a on mnie.

[b]Co pan sądzi o podejściu do kręcenia filmów w Anglii?[/b]

Cóż, pracowałem tam ponad 20 lat temu i pamiętam, że jedzenie było straszne. Nie byłem specjalnie szczęśliwy, gdy kręciłem film „Air America”, który przezwałem „Air Generica”. Były też problemy z wytwórnią filmową. Potem wróciłem do Anglii, by nakręcić „Chaplina”. Podoba mi się tamtejsza kultura i wiem, że jako Amerykanin miewam czasami nieco inne, brawurowe podejście do pracy na planie. Krzyczę np. „Dobra, bierzemy się do roboty i kręcimy to i to!”. Przyznaję, że po tygodniu zostałem przywołany do porządku, dotarło do mnie, że tam się pracuje inaczej, w bardziej cywilizowany sposób. Więcej się rozmawia, coś się od czasu do czasu przekąsi i generalnie wszyscy są bardziej dorośli. Nie chcę wyjść na kogoś wulgarnego, bo pracując w Anglii, czuję się jak ktoś stamtąd, jak część brytyjskiej maszyny.

[b]Wspomniał pan o jedzeniu. Jak było teraz?[/b]

Szczerze mówiąc, to ja byłem straszny 20 lat temu. Tak beznadziejny, że nie powinienem nic mówić na ten temat, bo właściwie sam nic z tamtego okresu nie pamiętam. Teraz byłem w wielu dobrych restauracjach i właściwie po co robić ten wywiad, lepiej iść do restauracji. Teraz smakuje mi dosłownie wszystko.

[b]W filmie jest zabawna scena z panem przykutym kajdankami do łóżka. Mam pan prywatnie podobne doświadczenia?[/b]

To się nazywa tupet. Pyta pan, czy mam doświadczenia w aktach seksualnego sadomasochizmu? Odpowiem pod warunkiem, że natychmiast założy pan gumową maskę...

[b]Pana żona jest współproducentem tego filmu. Jak się z nią pracowało?[/b]

Susan jest fantastyczna. Może czasami opiekowała się mną nazbyt czule i cała ekipa stała, drapiąc się po głowach z nadzieją, że za chwilę skończy i uda się im coś nakręcić. Była dosłownie wszędzie i czasami nawet chodziła do Guya prosić, by przestał grać na gitarze i wziął się do zdjęć.

Film zabiera dużo czasu i energii, więc kiedy jest okazja, by nakręcić coś razem z Susan, chętnie wybieramy taką opcję. Na planie była znakomita współpraca, czuło się, że wszyscy chcą wnieść coś do tego filmu. Cały czas byliśmy razem, nikt nie uciekał do swojej garderoby, razem jedliśmy lunch, było dużo śmiechu i konkretnych rozmów na temat tego, co trzeba zrobić, by film był jak najlepszy. Nie pamiętam tak luźnej atmosfery na innym planie. Myślę, że Guy także podciągnął się jako gitarzysta...

[b]Wiele wskazuje na to, że będą następne części przygód Holmesa.[/b]

Z tego co mówi producent

Joel Silver, wynika, że jest taka szansa. Mam nadzieję, że publiczność polubi takiego Sherlocka i będziemy mogli kontynuować naszą podróż. Zobaczymy, czy pojawi się też tajemniczy, największy wróg Holmesa – Moriarty. Mam zapisane w kontrakcie, że muszę zaaprobować aktora, który go zagra.