Sztuka i sport w paryskich galeriach: Od starożytności do Jeffa Koonsa

Uczestnikom i widzom igrzysk olimpijskich w Paryżu towarzyszy multidyscyplinarna olimpiada kulturalna z wieloma wydarzeniami, także z licznymi wystawami, łączącymi sztukę i sport. A sami sportowcy mówią o sobie, że są „artletami”.

Publikacja: 06.08.2024 04:30

Jeff Koons, praca z cyklu „Gazing Ball”

Jeff Koons, praca z cyklu „Gazing Ball”

Foto: mat. pras

Petit Palais prezentuje wystawę „Le corps en mouvement” („Ciało w ruchu”, czynna do 17 listopada), korzystając z własnej kolekcji. Poprzez 50 wybranych dziel z różnych epok i krajów opowiada o związkach sztuki i sportu. Od starożytnej Grecji i pierwszych igrzysk do XX wieku i nowożytnych olimpiad.

Na antycznych wazach można zobaczyć sceny ilustrujące ówczesne sporty: rzut oszczepem i dyskiem, biegi. Na obrazach i rysunkach, m.in. Rembrandta i Dürera, można obserwować, jak malarze starali się oddać dynamikę ruchu, analizując ludzkie ciało w najdrobniejszych szczegółach. I podobnie w dziełach rzeźbiarzy. XX-wieczną sztukę reprezentuje m.in. reprodukowany obraz „Pływak” Augustina Rouarta.

Wystawę uzupełniają filmy wideo, w których zaproszeni sportowcy opowiadają o uprawianej dyscyplinie i roli w niej ciała. Każdy wskazuje także dzieło, które szczególnie rezonuje z jego sportem i życiem, wyzwaniami fizycznymi, z którymi się mierzy. Sportowcy – uczestnicy tych filmów, rzucających światło na relacje sztuki ze sportem – mówią o sobie, że są „artletami”.

Czytaj więcej

Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie: Uskrzydleni. Między Arkadią a rajem

Paryż 2024: Francuzi i Luwr o nowożytnych igrzyskach olimpijskich

Wystawa „En jeu! Artyści i sport (1870–1930)” (czynna do 1 września) w Musée Marmottan Monet gromadzi z kolei ponad sto prac ze światowych kolekcji publicznych i prywatnych, pokazujących sport w sztuce –  od impresjonizmu do kubizmu. Szczególnie Francja ma tu silną reprezentację – w dziełach Pierre’a Bonnarda, Gustave’a Courbeta, Claude’a Moneta czy Edgara Degasa. Nie brak jednak przedstawicieli też innych krajów. Są m.in. obrazy amerykańskiego realisty Thomasa Eakinsa i norweskiego impresjonisty Fritsa Thaulowa.

Ekspozycja zarazem obrazuje przemiany sportu, od czasu kiedy w XIX wieku miał charakter rekreacyjny i elitarny, więc artyści najchętniej malowali kolorowe regaty lub wyścigi konne, po masową popularność współczesnych dyscyplin sportowych, co przypomina, że Paryż był też gospodarzem igrzysk olimpijskich w 1900 i 1924 roku.

W Luwrze można zaś oglądać wystawę „Olimpizm. Nowoczesny wynalazek, starożytne dziedzictwo” (czynna do 16 września), która opowiada o powstaniu pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich w końcu XIX wieku, o kontekstach politycznych tamtych czasów i inspiracjach zawodami sportowymi starożytnej Grecji. Podkreśla wkład Francji – barona Pierre de Coubertina i innych polityków i historyków w powołaniu inauguracyjnego Kongresu Olimpijskiego w 1894 roku, zorganizowanego na Sorbonie przez Unię Francuskich Stowarzyszeń Sportowych. Pierwsze igrzyska odbyły się w Atenach w 1896 roku, kolejne w Paryżu.

Jeff Koons specjalnie na olimpiadę w Paryżu

Paryska galeria Almine Rech przygotowała natomiast wystawę „Sport and Beyond” (czynna do 17 sierpnia) z pracami zainspirowanymi sportem trójki popularnych amerykańskich artystów. Z pewnością najbardziej przyciąga nowe dzieło Jeffa Koonsa z serii „Gazing Balls”, inspirowane marmurową rzeźbą „Gladiator Borghese” z około 100 r. p.n.e z kolekcji w Luwrze. Kopię białej figury Koons wykonał z gipsu syntetycznego i żywicy i otoczył wielokolorowymi szklanymi kulami, symbolizującymi kosmos. Połączył w ten sposób starożytność z nowoczesnością, bawiąc się odniesieniami do sztuki klasycznej, a jednocześnie do kiczu.

Miniatura rzeźby „Baloon Dog” Jeffa Koonsa warta blisko 200 tysięcy złotych została przypadkowo zniszczona w galerii w Miami. Porcelanowa rzeźba rozbiła się na drobne kawałki, ale są chętni na te okruchy – informuje „Washington Post”.

Laurie Simmons stworzyła dzieło na jedwabiu, korzystając z przetworzonego archiwalnego zdjęcia pływaków synchronicznych z olimpiady w Los Angeles w 1984 roku, wygenerowanego z pomocą sztucznej inteligencji.

Czytaj więcej

Taylor Swift w Victoria&Albert Museum w Londynie

Jesse Owens inspiracją dla artystów

Hank Willis Thomas w swych pracach odwołuje się do czarnoskórego sportowca Jesse Owensa, złotego medalisty z igrzysk w Berlinie w 1936 roku, który stał się symbolem zaprzeczenia ideologii nazistowskiej. I do totemicznej rzeźby Constantina Brâncușiego, przez co sugeruje, że zwycięstwo zmienia się w zależności od perspektywy widza.

Natomiast galeria Gagosian w Paryżu przygotowała we współpracy z Muzeum Olimpijskim wystawę „The Art of the Olympics” (czynna do 7 września), na której prezentuje prace m.in. Keitha Haringa, Takashiego Murakamiego, Marca Newsona, Eda Ruschy, Andy’ego Warhola, Andreasa Gursky’ego.

Pokaz dopełniają plakaty artystów o międzynarodowej sławie z kolekcji Muzeum Olimpijskiego, wśród których zobaczyć można m.in. projekt Davida Hockneya na igrzyska w Monachium w 1972 r., przedstawiający sportowca nurkującego w basenie kolaż fotograficzny Roberta Rauschenberga, wybrany na oficjalny plakat letniej olimpiady w Los Angeles w 1984 roku czy plakat Cy Twombly na zimowe igrzyska olimpijskie w Sarajewie w 1984 roku.

Petit Palais prezentuje wystawę „Le corps en mouvement” („Ciało w ruchu”, czynna do 17 listopada), korzystając z własnej kolekcji. Poprzez 50 wybranych dziel z różnych epok i krajów opowiada o związkach sztuki i sportu. Od starożytnej Grecji i pierwszych igrzysk do XX wieku i nowożytnych olimpiad.

Na antycznych wazach można zobaczyć sceny ilustrujące ówczesne sporty: rzut oszczepem i dyskiem, biegi. Na obrazach i rysunkach, m.in. Rembrandta i Dürera, można obserwować, jak malarze starali się oddać dynamikę ruchu, analizując ludzkie ciało w najdrobniejszych szczegółach. I podobnie w dziełach rzeźbiarzy. XX-wieczną sztukę reprezentuje m.in. reprodukowany obraz „Pływak” Augustina Rouarta.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Rebecca Horn, legendarna niemiecka artystka o międzynarodowej sławie, nie żyje
Kultura
Noblista ogłosił projekt Netfliksa, Kulczyk odsłoniła pomnik spalonych kobiet
Kultura
Królewski weekend na Zamku i w Łazienkach w Warszawie
Kultura
Festiwal Romantycznych Kompozycji to muzyka mało znana
Malarstwo
Portret marszałka Józefa Piłsudskiego znaleziony na strychu
Kultura
Niemcy. „Koncertowe przypomnienie o wyborach” ma powstrzymać falę nacjonalizmu