Arsenał sankcji na Rosję jeszcze się nie wyczerpał

Sankcje nałożone na Kreml do tej pory przez kraje zachodnie już przyniosły efekty w postaci destabilizacji rynków i systemu finansowego Rosji. Trudno mówić jednak o efektach w postaci deeskalacji rosyjskiej agresji na Ukrainę. Zapytaliśmy więc ekspertów, jakie jeszcze działania można podjąć, by zwiększyć nacisk na rosyjską gospodarkę.

– Arsenał potencjalnych sankcji jeszcze się nie wyczerpał – zauważa Maciej Bukowski, prezes think tanku WiseEuropa. Co ważne, część z nich nie musi być bardzo bolesna dla zachodnich gospodarek, choć te najbardziej dotkliwe dla Rosji, byłyby dotkliwe także i dla nas.

Foto: Rzeczpospolita

Uderzenie w aktywa

– Jeśli chodzi o ten pierwszy rodzaj restrykcji, to można jeszcze pomyśleć o konfiskacie własności rosyjskiej na terenie innych krajów – mówi Bukowski. Dotychczas zapadły decyzje o zamrożeniu aktywów i ma to dotyczyć rosyjskich oligarchów, a zdaniem części ekspertów można pójść dalej. – Pojawiają się postulaty bardzo wysokich podatków nakładanych na aktywa powyżej pewnego poziomu. Objęłoby to w zasadzie wszystkich majętnych Rosjan obecnych na zagranicznych rynkach – wyjaśnia Bukowski.

– Już ogłoszone sankcje dla rosyjskich dygnitarzy powinny być rozszerzane na kolejne osoby, w tym decydentów wojskowych – uważa z kolei Dariusz Rosati, poseł KO, b. minister spraw zagranicznych. Rosati wskazuje też na możliwości ograniczania ruchu towarowego na granicy z Rosją i Białorusią, co uniemożliwiłoby swobodne dokonywania zakupów na terenie UE przez obywateli tych krajów.

Według ekspertów warto też sięgnąć po skuteczną egzekucję embarga na sprzedaż do Rosji elektroniki i technologii ze wszystkich krajów zachodnich czy objęcie restrykcjami wszystkich rosyjskich banków, także tych komercyjnych.

Poszerzenie koalicji

Eksperci podkreślają, że niezwykle istotne jest poszerzenie koalicji państw sprzeciwiających się rosyjskiej agresji. – To zadanie dla unijnej i amerykańskiej dyplomacji, nie mniej należałoby podjąć rozmowy z Chinami w tym temacie – zaznacza Rosati. Chiny na razie stoją z boku, ani nie stosują sankcji, ale nie wspierają Rosji. Tymczasem gdyby do grona państw starających się wywrzeć na Rosji ekonomiczną presję udało się przyciągnąć też Chiny, można by mówić o znacznie większej i bardziej skutecznej izolacji agresora.

Czytaj więcej

Gospodarka

Gospodarka Rosji tonie. Czy zbankrutuje mimo wielkich rezerw?

Po raz pierwszy od ponad 20 lat analitycy dopuszczają scenariusz, w którym Rosja, mimo wielkich rezerw, bankrutuje. Stał się on możliwy po sankcjach nałożonych na rosyjski bank centralny.

Na forum międzynarodowym mówi się też o najcięższej broni wymierzonej w gospodarkę Rosji, czyli zamrożeniu czy ograniczeniu zakupów surowców naturalnych, w tym gazu i ropy naftowej. Mogłoby się to odbyć poprzez rozszerzenie blokady systemu SWIFT także na produkty energetyczne czy też poprzez bezpośredni zakaz importu.

– To jest najpotężniejsza sankcja, ponieważ rosyjska gospodarka bazuje na eksporcie surowców – komentuje prof. Witold Orłowski, b. doradca ekonomiczny prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. – Ale to broń obosieczna, bo europejska energetyka jest w dużym stopniu uzależniona do rosyjskich dostaw.

Ekonomiści nie mają wątpliwości, że za natychmiastowe zerwanie relacji z Rosją w tym obszarze Europa by słono zapłaciła. Można się spodziewać, że ucierpieliby zwykli mieszkańcy, firmy, które wykorzystują gaz w celach produkcyjnych, jak i cała gospodarka. – Zatrzymanie przepływu gazu do UE to najpierw recesja, a potem stagflacja – skomentowali na Twitterze analitycy Banku Pekao SA. – Oznacza to, że zatrzymanie przepływu gazu ciągle nie jest bazowym scenariuszem.