Zmiany w Sądzie Najwyższym są już przesądzone

Zmiany w Sądzie Najwyższym są już przesądzone. 20 lipca Sejm uchwalił zmiany w przepisach. 26 lipca nowela, w dniu podpisania jej przez prezydenta, ukazała się w Dzienniku Ustaw. Część przepisów weszła w życie już 27 lipca. Od tego dnia obowiązuje m.in. przyspieszony tryb wyboru nowego pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. Niebawem, bo 10 sierpnia, wejdą w życie przepisy dotyczące sędziów sądów powszechnych – o kworum, podwójnym obywatelstwie i o surowych karach dyscyplinarnych.

Czytaj także:

Konstytucja według prezesa Kaczyńskiego - komentuje Wojciech Tumidalski

Senat pod osłoną nocy zmienia przepisy o SN

Opłakane skutki konfrontacji

Błąd? Nie szkodzi

Przed błyskawicznym podpisaniem ustawy prezydenta Andrzeja Dudę nie powstrzymały protesty obywateli pod Kancelarią Prezydenta i na Krakowskim Przedmieściu. Nie pomogły też apele prawników. Prezydent zdecydował, że ustawę podpisze, mimo,że znalazł się w niej błąd.

Chodzi o to, że nowe przepisy w art. 22 wprowadzają możliwość dołączenia do zgłoszenia kandydata na sędziego Sądu Najwyższego, który złożył już swoje zgłoszenie w Krajowej Radzie Sądownictwa, dokumentów, o których mowa w art. 31 § 2a ustawy o Sądzie Najwyższym. Paragrafu 2a w art. 31 jednak nie ma.

Sama nowelizacja zmienia wprawdzie art. 31, ale dokumenty, o których mowa, wymienia nie w paragrafie 2a – jak mówi jej art. 22, ale w paragrafie 3a, dotyczącym wszystkich kandydatów. Tymczasem w art. 22 chodzi o tych, którzy mieliby tylko uzupełnić już złożone zgłoszenia.

Dokumenty, o których mowa, to potwierdzenie kwalifikacji kandydata informacjami o jego dorobku naukowym, spis publikacji, opinie przełożonych i ewentualnie inne rekomendacje.

Błąd trzeba naprawić, bo co prawda osoby, które już złożyły zgłoszenia w konkursie na sędziów SN, wiedzą, jakie dokumenty mogłyby do zgłoszenia dołączyć, ale nie mogą tego zrobić, bo nie ma do tego podstawy prawnej. A właściwie mają, ale nieistniejącą.

Nie wszystko od razu

Wybór nowych sędziów Sądu Najwyższego nastąpi pewnie nie wcześniej niż w październiku, bo dopiero we wrześniu ich kandydatury oceni Krajowa Rada Sądownictwa, która przekaże swoje rekomendacje prezydentowi. Wakatów w SN jest dziś 44, nie należy się jednak spodziewać, że Rada od razu wskaże najwłaściwszych ich zdaniem kandydatów na wszystkie te miejsca.

– Do dziś do Rady wpłynęły 133 zgłoszenia na sędziów SN – informuje Maciej Mitera, sędzia, rzecznik KRS. Najwięcej chętnych jest do Izby Dyscyplinarnej SN. Powód?

Sędziowie nie mają wątpliwości. – Wielu jest takich, którzy zechcą zrobić karierę pod czujnym okiem ministra sprawiedliwości i zasłużyć na awans – twierdzą.

Tym samym, gdy trafiają nowe zgłoszenia, Rada odrzuca odwołania obecnych sędziów SN, którzy mimo osiągnięcia wieku emerytalnego złożyli oświadczenia o dalszej woli orzekania.

Duże zmiany czekają też sędziów w sądach powszechnych. I to już od 10 sierpnia.

Sędzia lub asesor, któremu zmieniono obowiązki albo przeniesiono do innego wydziału, będzie mógł się odwołać do KRS (dostanie na to tydzień). Jej decyzja ma być ostateczna.

Każdy, kto spełni wymogi, będzie mógł wystartować w nie więcej niż dwóch konkursach na sędziowski wakat. Ale sędzia, który zgłosił się do SN, nie może startować na urząd w sądzie powszechnym.