Czy osoby ze spektrum autyzmu mogą służyć w wojsku

Na ile wojsko otwarte jest na osoby z niepełnosprawnością? Czy mogą służyć osoby ze spektrum autyzmu, które w izraelskiej armii analizują zdjęcia satelitarne?

Publikacja: 06.04.2025 08:24

Wojsko może zatrudniać osoby z niepełnosprawnością m.in. w komórkach zajmujących się cyberbezpieczeń

Wojsko może zatrudniać osoby z niepełnosprawnością m.in. w komórkach zajmujących się cyberbezpieczeństwem

Foto: Materiały prasowe

Osoby niepełnosprawne mogą służyć w wojsku, wynika to z ustawy o obronie Ojczyzny. Jak napisaliśmy w „Rzeczpospolitej”, armia może powołać nawet osobę z kategorią zdrowia D do Wojsk Obrony Terytorialnej. „Stanowiska służbowe przeznaczone dla żołnierzy z kat. D zostały określone przez Dowódcę WOT w wewnętrznych wykazach” – stwierdził wiceszef MON Paweł Bejda w odpowiedzi na jedną z interpelacji poselskich. Przypomniał też, że osoby z wykształceniem i kwalifikacjami przydatnymi w Siłach Zbrojnych RP, posiadające kategorię D, w czasie wojny zostaną powołane do czynnej służby wojskowej „w przypadku wystąpienia potrzeb uzupełnieniowych”.

Na jakich stanowiskach armia zatrudnia osoby z niepełnosprawnością

Dowództwo WOT doprecyzowało „Rz”, że ochotnicy mogą być powoływani na stanowiska w następujących grupach: kadrowa, rozpoznania ogólnego, ogólnologistyczna, materiałowa, techniczna, eksploatacji systemów informatycznych, cyberbezpieczeństwa, ratownictwa medycznego, wsparcia psychologicznego i teologiczna. Ale takie osoby mogą też służyć w armii zawodowej, bo istnieje kategoria zdrowia „zdolny do zawodowej służby wojskowej z ograniczeniami”, który jest przypisany do określonych przez armię stanowisk. Zostały zatem stworzone ramy, które umożliwiają zatrudnienie niepełnosprawnych m.in. w komórkach IT, cyberbezpieczeństwa, kryptografii, systemów informatycznych czy bezpieczeństwa informacji. Paweł Bejda dodał, że obecnie w wojsku zostało wyodrębnionych 51 stanowisk służbowych z taką kategorią zdrowia. Posiadają ją m.in. weterani poszkodowani w czasie misji poza granicami.

Czytaj więcej

Czy wojsko przyjmie ochotnika z kategorią D?

Czy polska armia pójdzie w kierunku Izraela i zatrudni osoby z autyzmem  

Ale poseł PiS Waldemar Andzel poszedł dalej i w interpelacji przywołał przykład izraelskiej jednostki 9900, która zatrudnia osoby ze spektrum autyzmu do analizy satelitarnych zdjęć wywiadowczych oraz zdjęć wywiadowczych z dronów.

„Powodem może być to, że osoby nieneurotypowe potrafią analizować wiele pozornie podobnych obrazów i wychwytywać bardzo niewielkie różnice, które są źródłem ważnych danych wywiadowczych. Sukces jednostki 9900 otworzył drzwi wielu Izraelczykom z diagnozą autyzmu – pod koniec 2022 roku w całej armii izraelskiej pracowało ich już 500 nie tylko przy analizie zdjęć satelitarnych, ale również w cyberbezpieczeństwie” – stwierdził poseł Andzel.

Z odpowiedzi udzielonej przez Pawła Bejdę wynika, że spektrum autyzmu, jako problem zdrowotny, nie znajduje „swojego ściśle określonego odpowiednika w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 marca 2024 r. w sprawie orzekania o zdolności do służby wojskowej i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich”.

Jak polska armia patrzy na osoby ze spektrum autyzmu

Jednak osoby takie „w zależności od nasilenia objawów – mogą być kwalifikowane do kategorii zdolności do służby wojskowej A, D lub E”. „Na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów, osoby w spektrum autyzmu, wysoko funkcjonujące i dobrze zaadaptowane społecznie, nie muszą być automatycznie dyskwalifikowane jako potencjalni kandydaci do pełnienia czynnej służby wojskowej (na przykład w formacjach wojsk obrony terytorialnej), jednakże nie mogą one pełnić zawodowej służby wojskowej. Takie osoby szczególnie są podatne na wszelkie czynniki destabilizujące równowagę psychiczną, zarówno o charakterze sensorycznym, np. głośne dźwięki, zapachy, jak i werbalnym, np. negatywny komentarz, wywieranie presji. Powyższe może powodować, że korzystne cechy osoby w spektrum autyzmu nie będą mogły się objawić i zostać wykorzystane” – uważa Bejda. Zwraca też uwagę, że służba w wojsku wiąże się z dostępem do broni. Dlatego wskazuje, że osoby takie mogą ubiegać się o pracę w Siłach Zbrojnych na stanowiskach cywilnego pracownika resortu obrony narodowej.

Osoby niepełnosprawne mogą służyć w wojsku, wynika to z ustawy o obronie Ojczyzny. Jak napisaliśmy w „Rzeczpospolitej”, armia może powołać nawet osobę z kategorią zdrowia D do Wojsk Obrony Terytorialnej. „Stanowiska służbowe przeznaczone dla żołnierzy z kat. D zostały określone przez Dowódcę WOT w wewnętrznych wykazach” – stwierdził wiceszef MON Paweł Bejda w odpowiedzi na jedną z interpelacji poselskich. Przypomniał też, że osoby z wykształceniem i kwalifikacjami przydatnymi w Siłach Zbrojnych RP, posiadające kategorię D, w czasie wojny zostaną powołane do czynnej służby wojskowej „w przypadku wystąpienia potrzeb uzupełnieniowych”.

Pozostało jeszcze 84% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Ochrona zdrowia
Gen. Grzegorz Gielerak: szpitale polowe staną się jednym z celów Rosjan
Wojsko
Błaszczak pyta o masowe zwolnienia generałów. Dorównują czystce za Macierewicza?
Wojsko
Jakie będą nowe szkolenia wojskowe?
Społeczeństwo
Marek Kozubal: Czy rząd wszczepi Polakom odporność?
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Wojsko
Rosyjski atak na Ukrainę. Pociski spadły na Kijów, Polska poderwała myśliwce