Socjolog: Zapamiętamy głównie to, że nic nie jest dane na zawsze

Na przykład?

Choćby zachowania związane z pracą zawodową. Fakt, że wiele zakładów pracy jest zamkniętych, urzędy pracują w nadzwyczajnym trybie, w ograniczonym składzie, a do banku trzeba stać w kolejce, jest naruszeniem ładu społecznego. Trudno się dostosować w ciągu kilku dni do komunikowania się wyłącznie za pomocą środków elektronicznych. Co chwila pojawiają się nowe problemy. Drugim kluczowym problemem jest konieczność przestawienia się na zupełnie inny tryb funkcjonowania szkoły. Rodzice muszą wejść w role nauczycieli, dzieci muszą się dostosować do nowego rytmu funkcjonowania rodziny.

Jak pandemia może nas zmienić jako społeczeństwo?

Prawdopodobne jest, że pokolenie pandemii zapamięta konsekwencje ograniczenia wolności względem spędzania wolnego czasu, konsumpcji i korzystania z życia. A przede wszystkim zapamięta, że nic nam nie jest dane na zawsze i że są zjawiska poza naszą kontrolą, którym nawet nowoczesny system rynkowy nie jest w stanie zapobiec. A jeżeli nie obronią nas ani nowe technologie, ani medycyna, to może należy odwołać się do wartości transcendentno-duchowych, związanych z religijnością.

Czy są grupy, które radzą sobie lepiej z obecną sytuacją?

Z badań, które znam i które prowadziłem, wynika, że z takimi zagrożeniami najłatwiej sobie radzą grupy uprzywilejowane, o wysokim statusie społecznym i pozycji klasowej. Osoby dysponujące wyższym kapitałem edukacyjnym i tzw. kapitałem kulturowym, czyli zdolnością do rozumienia mechanizmów społecznych. One łatwiej podejmują racjonalne decyzje, lepiej wiedzą, jak zadbać o zdrowie i jakie strategie stosować, żeby były skuteczne. Ale jak wynikałoby z obserwacji, nie rysują się jak na razie wyraźne różnice klasowe, ponieważ wszyscy musimy się uczyć tego, jak dostosować się do zaistniałej sytuacji. Koronawirus atakuje i robotników, i ministrów. Natomiast w miarę upływu czasu najlepiej będą sobie radzili ci, którzy się na tym najlepiej znają.