Partner relacji: Kaucja.pl, Krajowy System Kaucyjny S.A. 

Wkrótce zostanie uruchomiony w Polsce system kaucyjny. Kiedy to nastąpi?

System kaucyjny zgodnie z ustawą ruszy nie wcześniej niż 1 października 2025. W praktyce oznacza to, że producenci napojów rozpoczną dystrybucję produktów w opakowaniach oznaczonych systemem kaucyjnym dopiero po 1 października. Kaucja będzie oczywiście pobierana od konsumenta w momencie sprzedaży napoju. Warto podkreślić, że kaucja nie jest wzrostem ceny produktu. Rzeczywiście wymaga wniesienia dodatkowej opłaty - 50 gr lub 1 zł - w momencie zakupu napoju, jednak konsument w każdej chwili będzie miał możliwość zwrotu opakowania i odebrania wpłaconej kwoty.

I tutaj ważne zastrzeżenie. Opakowanie na przykład w przypadku plastiku nie może być zgniecione. Czyli coś innego, niż do czego przyzwyczaili się konsumenci.

Rzeczywiście system kaucyjny wymusi zmianę nawyków konsumenckich. Każdy z nas będzie musiał przechowywać opakowania w nienaruszonej formie, czyli bez ich zgniatania. Zdajemy sobie sprawę, że dla wielu konsumentów będzie to pewne utrudnienie. Nikt z nas, niezależnie od miejsca zamieszkania, nie dysponuje nieograniczoną przestrzenią na przechowywanie odpadów. Jednak system przewiduje rozwiązanie: możliwość codziennego zwrotu pojedynczych opakowań. My, operatorzy, zapewnimy odpowiednio rozbudowaną sieć punktów zbiórki.

Czy będzie trzeba zanieść opakowanie do sklepu, w którym je kupiliśmy, czy do każdego sklepu?

Opakowania będzie można zwracać w dowolnym sklepie. To istotna różnica w porównaniu z obecnie funkcjonującym systemem zwrotu butelek szklanych. Punkty zbiórki powstaną we wszystkich sklepach o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, które sprzedają napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym. Mniejsze sklepy będą miały prawo, ale nie obowiązek utworzenia punktów zbiórki. Rozmowy z przedstawicielami handlu pokazują, że nawet wiele mniejszych sklepów chce uczestniczyć w systemie.

To przejdźmy na drugą stronę systemu, czyli do operatorów. Przecież to jest potężna operacja logistyczna, tysiące sklepów, miliony, jeśli nie miliardy opakowań.

16 miliardów opakowań rocznie zostanie objętych przyszłym systemem kaucyjnym. Wszystkie te opakowania należy zebrać z rynku.

Czy system jest na to przygotowany?

System jest w trakcie intensywnych przygotowań. Operatorzy muszą połączyć jednostki handlowe, które tworzą punkty zbiórki, oraz ściśle współpracować między sobą, wymieniając dane i informacje. Każde opakowanie objęte systemem kaucyjnym musi być zarejestrowane w systemie swojego operatora, a operatorzy muszą synchronizować te dane między sobą, żeby każdy punkt zbiórki i każda maszyna przyjmująca opakowania posiadała kompletne informacje. To ogromne przedsięwzięcie logistyczne, angażujące nie tylko sklepy, ale także cały łańcuch transportowy. Ktoś musi odbierać worki z opakowaniami, ktoś je przeliczyć.

Oczywiście łatwiej byłoby, gdyby w każdym punkcie zbiórki zainstalowane były urządzenia, które automatycznie przyjmują opakowania. W takim przypadku proces zliczania opakowań byłby wyeliminowany. Jednak zakładamy, że około 60% zbiórki będzie miało charakter manualny, czyli pracownik sklepu będzie odbierał opakowanie od konsumenta, skanował jego kod paskowy i umieszczał je w worku. A operatorzy będą musieli później przeliczyć zawartość tych worków.

Ilu jest operatorów?

Siedmiu.

Współpracujecie ze sobą? Przecież pieniądze, miliardy danych i same opakowania będą przepływały między tymi operatorami.

Współpraca między operatorami jest konieczna i przez nas deklarowana. Musimy współpracować w zakresie wymiany danych o opakowaniach kaucyjnych i liczbie wprowadzanych produktów. Chociaż kaucja.pl nie ma jeszcze oficjalnego zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego – co powinno zmienić się w niedalekiej przyszłości – już dziś deklarujemy gotowość do współpracy. Z uwagi na brak zezwolenia my oraz Polski System Kaucyjny nie braliśmy dotąd aktywnego udziału w rozmowach, mimo że zabiegaliśmy o możliwość włączenia nas do tych prac. Jest to dla nas szczególnie istotne, ponieważ naszym celem jest reprezentowanie interesów podmiotów wprowadzających produkty na rynek oraz świadczenie najwyższej jakości usług służących konsumentom, czyli nam wszystkim, którzy z systemu kaucyjnego będą korzystać. Rozmowy między operatorami przez dłuższy czas nie odbywały się, ale kilka tygodni temu wreszcie ruszyły. Obecnie zespoły techniczne pracują nad budową wspólnej bazy danych dotyczących produktów, opakowań kaucyjnych i wspólnych działań edukacyjnych.

To kiedy pełną parą ruszy system kaucyjny w Polsce? Październik, listopad, grudzień?

Kaucja.pl będzie gotowa z systemami, rozwiązaniami i organizacją logistyczną na start systemu, czyli na 1 października. Każdy producent, każdy nasz akcjonariusz podejmie jednak indywidualną decyzję o tempie wdrożenia zgodnie ze swoją strategią rynkową. Przewidujemy, że trzymiesięczny okres przejściowy zostanie intensywnie wykorzystany, a pełne funkcjonowanie systemu osiągniemy w 2026 roku.

Partner relacji: Kaucja.pl, Krajowy System Kaucyjny S.A.