RPO: prawa niepełnosprawnych są łamane

Mają prawa obywatelskie, nie mogą ich używać – alarmuje RPO

Publikacja: 31.03.2011 02:54

Warszawa. Niewidomy pan Roman oddaje głos w pierwszej turze wyborów prezydenckich

Warszawa. Niewidomy pan Roman oddaje głos w pierwszej turze wyborów prezydenckich

Foto: Fotorzepa, Magda Starowieyska Magda Starowieyska

Łamane prawa wyborcze, niewystarczający dostęp do edukacji, uniemożliwianie korzystania z informacji publicznej – rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz alarmuje, że najbardziej podstawowe prawa osób niepełnosprawnych są u nas naruszane.

– Niepełnosprawni mają w Polsce równe prawa, ale w praktyce państwo nie tworzy im warunków, żeby z nich mogli korzystać – podkreśla prof. Lipowicz.

Rzecznik praw obywatelskich przypominała wczoraj o sytuacji osób niepełnosprawnych przy okazji apelu do premiera i prezydenta o ratyfikację konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (Polska podpisała ją w 2007 r.). Jesteśmy jedynym w naszym regionie krajem Unii Europejskiej, który tego nie zrobił (spośród 27 krajów UE ratyfikowało ją już 17).

Konwencja dotyczy praw obywatelskich osób niepełnosprawnych. Jest dość szczegółowa: zakazuje dyskryminacji w urzędach, każe zapobiegać „wykluczeniu informatycznemu" – czyli tak tworzyć strony internetowe, by mogli korzystać z nich niepełnosprawni. Konwencja mówi też, że państwo musi zapewnić niepełnosprawnym realizację ich praw wyborczych.

– W Polsce prawa tej grupy obywateli są jaskrawo łamane – podkreśla Lipowicz.

Przyznaje, że samo przyjęcie konwencji sytuacji nie poprawi. – Ale pomoże zidentyfikować problemy i sukcesywnie je rozwiązywać – zaznacza.

Przykłady? Fundacja Widzialni sprawdzała, czy osoba niedowidząca może skorzystać z podstawowych informacji zawartych na stronach urzędów dużych miast.

– Na dziesięć ocenianych w skali szkolnej dziewięć otrzymało oceny dostateczne, jedna niedostateczną. To bardzo słaby wynik – mówi Marek Zwoliński z fundacji.

Nawet jeśli na stronach była część przeznaczona dla osób niewidomych lub słabowidzących, to nie były na niej dostępne ważne informacje.

– Załatwienie podstawowych spraw, np. znalezienie na stronie telefonu do urzędu, okazuje się niemożliwe – wytyka Marek Zwoliński.

Podobnie jest z barierami architektonicznymi: urzędy mają toalety dla niepełnosprawnych (zobowiązuje je do tego prawo), ale są np. na czwartym piętrze, a do windy nie mieści się wózek inwalidzki.

– Nawet w naszym urzędzie z tego powodu przebudowujemy windę – przyznaje Irena Lipowicz.

Nie lepiej wygląda udział niepełnosprawnych w wyborach. – 85 proc. lokali wyborczych nie jest przystosowanych do ich potrzeb – wylicza Jacek Zadrożny z Fundacji Instytutu Rozwoju Regionalnego.

– Wybory muszą być m.in. tajne i równe – podkreśla Lipowicz. – W odniesieniu do tej grupy obywateli nie są: niewidomi nie mogą oddać głosu w sposób tajny, bo karty nie są przystosowane do ich potrzeb. O równości nie ma mowy, skoro osoby z ograniczeniami ruchu nie mogą swobodnie dostać się do lokali wyborczych.

85 procent lokali wyborczych

jest niedostępnych dla niepełnosprawnych – wylicza Jacek Zadrożny z Fundacji Instytutu Rozwoju Regionalnego

Przedstawiciele organizacji pozarządowych dodają, że w tej sytuacji wiele osób w ogóle rezygnuje z głosowania.

W Sejmie trwają prace nad dostosowaniem prawa wyborczego do potrzeb osób niepełnosprawnych.

– Już teraz odpowiednie władze powinny zwrócić uwagę, czy lokale wyborcze, w których jesienią będzie odbywało się głosowanie w wyborach do parlamentu, spełniają wymogi nowej ustawy – mówi rzecznik praw obywatelskich.

 

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki s.szparkowska@rp.pl

Sądy i trybunały
Reforma w sprawie statusu tzw. neosędziów gotowa. Wiemy, jak rząd chce naprawić sądy
Materiał Promocyjny
Przed wyjazdem na upragniony wypoczynek
Nieruchomości
Nowy obowiązek działkowców. Nadchodzą zmiany na ROD
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w terminach wypłat 800 plus w lutym 2025. Można też składać nowe wnioski