Pismo rzecznika praw obywatelskich to pokłosie stanowiska Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych dotyczącym obliczania stawek biegłych sądowych. Wskazano w nim problem realnego spadku wynagrodzeń biegłych sądowych. Spowodowane jest to uzależnieniem stawki dla biegłych od kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa oraz brakiem waloryzacji tej kwoty.
Federacja podkreśliła, że już obecnie najniższy wymiar godzinowej stawki zbliża się do dopuszczalnych prawem stawek minimalnych, a od lipca 2023 r. będzie niższy od stawki minimalnej wynikającej z rozporządzenia Rady Ministrów.
Zdaniem RPO kwestie te zasługują na analizę, ze względu na znaczenie pracy biegłych sądowych dla prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. - Ustalenie okoliczności faktycznych w ramach procesu wymaga wiedzy specjalnej, którą nie dysponują organy procesowe - podkreśla.
Jak zauważa rzecznik, kwota bazowa na przestrzeni 15 lat wzrosła jedynie o około 1,2%. W ustawie budżetowej na rok 2023 ustalono jej wysokość na 1789,42 zł. Natomiast w 2008 roku stanowiła 1766,46 zł
"Wpływa to na wysokość stawek dla biegłych. Powoduje, że pozostają niewspółmiernie niskie do nakładu pracy oraz wiedzy wymaganej od biegłego sądowego" - wskazuje RPO.