Pablo Picasso. Wampir, który kochał kobiety

Korespondencja z Paryża

Nigdy nie było tajemnicą, że Pablo Picasso uwielbiał towarzystwo kobiet. Od młodzieńczej wieczornej eskapady pod koniec XIX wieku w Barcelonie aż do ślubu w wieku 80 lat w 1961 roku z Jacqueline Roque w Vallauris jego życie wydawało się wypełnione nowymi spotkaniami, potajemnymi zdradami bolesnymi dla jego partnerek. Gdyby wierzyć Françoise Gilon, matce Palomy i Claude'a, stosunek Picassa do płci pięknej oscylował na granicy sadyzmu podszytego fałszywą życzliwością. Jedyna żyjąca była towarzyszka jednego z najbardziej znanych malarzy XX wieku w listopadzie skończy 96 lat.

W 1964 roku, parę lat po rozstaniu z artystą, wydała książkę „Żyć z Picassem". Publikacja ta wywołała poważny skandal, przyczyniła się do pogłębienia konfliktów rodzinnych, a jej autorka opuściła Francję i żyje do dzisiaj w Nowym Jorku, oddając się malarstwu. Genialny dla wielu artysta według Françoise Gilon był zwyczajnym, pozbawionym skrupułów wampirem energetycznym, bezwzględnie wysysającym soki życiowe ze wszystkich osób przebywających w jego otoczeniu.

Najnowsza wystawa, zatytułowana „Picasso 1932, année érotique", w muzeum w paryskiej dzielnicy Marais przekazuje bardziej zniuansowaną wizję osobowości słynnego malarza. Był z całą pewnością czuły na wszystko, co się o nim mówiło i pisało, ale starał się zachowywać pozory, że jest mu to obojętne.

Ekspozycja zorganizowana w sposób chronologiczny opowiada tydzień po tygodniu życie artysty od 1 stycznia do 31 grudnia 1932 roku. Data nie została wybrana przypadkowo. Przez specjalistów uznawana jest za przełomową dla kariery Picassa. Artysta, który od dłuższego czasu nie miał żadnej wystawy, doczekał się w końcu retrospektywy. Została otwarta 16 czerwca 1932 roku w Galerie Georges Petit w Paryżu. Pokazano na niej ponad 200 obrazów, w tym 30 namalowanych specjalnie z myślą o tej ekspozycji.

Wernisaż okazał się wydarzeniem towarzyskim roku. Przybyło na niego ponad dwa tysiące osób ubranych jak do opery, a przygotowany koktajl kosztował ponad 40 tysięcy starych franków. Picasso sumiennie brał udział we wszystkich kolejnych etapach przygotowawczych. Nie wiadomo, czy cierpiał na fobię tłumu, czy zżerała go raczej nadmierna trema. Publiczność w dzień otwarcia nie zastała go na miejscu w galerii... Maestro wolał spędzić wieczór w kinie.

Nie znaczy to jednak, że 50-letni Picasso nie śledził uważnie, co się ukazuje w prasie na temat jego dzieła. Świadczy o tym abonament wykupiony przez niego w agencji Je lis tout (Czytam wszystko), która skrupulatnie dostarczała mu wszelkie wycinki prasowe na jego temat. Najwyraźniej przywiązywał do nich dużą wagę, gdyż były latami przechowywane w archiwum obok faktur z hoteli, menu kolacji w restauracjach oraz fotografii rodzinnych. Dokumenty te uzupełniają na wystawie dzieła artysty oraz kalendarium.

Dzięki nim można prześledzić, że Picasso przekazywał w sztuce wszystkie emocje związane z tym, co się działo wkoło niego.

W 1932 roku żoną Picassa od 14 lat jest Rosjanka Olga Koszlowa, była tancerka spotkana w Monaco podczas jednego ze spektakli baletu Niżyńskiego. Ich syn Paul ma 11 lat. Ciągle mieszkają razem. W cieniu pozornej idylii rodzinnej kryje się inna, dużo młodsza kobieta, Marie-Thérese Walter. Jasna blondynka o krótko ściętych włosach. Jej obecność z łatwością daje się odczytać we wszystkich stworzonych w 1932 roku przez Picassa dziełach. Właściwie żaden obraz czy rysunek nie został poświęcony ani żonie, ani synowi. Pojawiali się jedynie na zdjęciach rodzinnych.

Obrazy namalowane przez artystę w pierwszych miesiącach roku są dziełem zakochanego mężczyzny. Emanują dużym spokojem, łagodnym światłem i delikatnymi kolorami. Są to zarówno portrety, postaci, jak i pejzaże. Picasso żyje na granicy marzenia i rzeczywistości i każde pociągnięcie pędzla zdaje się zdradzać ten stan ducha. W tym okresie jedna z jego byłych towarzyszek Fernanda Olivier pisze do niego dramatyczny list: „Oddałam Tobie całą moją młodość, a teraz kiedy mam kłopoty materialne, zupełnie zapomniałeś o moim istnieniu...".

Wystawa łącząca wszelkiego typu dokumentacje z dziełami artystycznymi w pełni oddaje złożoność charakteru tego, który był jednym z najbardziej rewolucyjnych artystów XX wieku. ©?