Salvador Dalí : Rzeźby mistrza surrealizmu

Immersyjną wystawę „Dalí Cybernetics” w Warszawie, inspirowaną malarstwem artysty, obejrzało już ponad 35 tysięcy widzów. Od 24 stycznia towarzyszy jej pokaz rzeźb „Dalí Universe”.

Publikacja: 24.01.2025 22:14

Salvador Dali "Atawistyczny ślad po deszczu"

Salvador Dali "Atawistyczny ślad po deszczu"

Foto: Monika Kuc

Rzeźby eksponowane na  „Dalí Universe – zanurz się w świecie mistrza surrealizmu” w Art Box Experience w Fabryce Norblina nie są wirtualnymi projekcjami, a w pełni realnymi trójwymiarowymi obiektami z brązu. Pochodzą z kolekcji włoskiego kolekcjonera  Beniamino Leviego, który tworzył ją przez 45 lat. Jej początek dały spotkania kolekcjonera z samym artystą, podczas których Dalí dzielił się swoimi surrealistycznym spojrzeniem na sztukę. Levi zgromadził około 50 rzeźb, z których pięć po raz pierwszy mamy okazję oglądać w Warszawie.

Dalí zainteresował się rzeźbą w ostatnim okresie twórczości, od lat 60. do początku 80., niemniej prace te w pełni oddają jego wizjonerską wyobraźnię. Sam wykonywał szkice i modele; finalne rzeźby  były odlewane przez zespół rzemieślników. Te, które oglądamy, pochodzą z limitowanych edycji, liczących maksymalnie kilkanaście egzemplarzy.

Miękkie zegary Dalego

Największa z rzeźb „Profil Czasu”, mierząca 150 cm,  przedstawia ikoniczny motyw twórczości Dalego - miękki, lejący się zegar, przerzucony przez gałąź drzewa, a którego płynna forma  podkreśla subiektywność poczucia czasu, choć jednocześnie czas określa naszą egzystencję. Inspiracją rzeźby  odlanej w 1984 roku, a zaprojektowanej w 1977, był dużo wcześniejszy obraz „Trwałość pamięci” z 1931 roku z podobnymi „miękkimi” zegarami.

W rzeźbie „Atawistyczne ruiny po deszczu” (1969) Dalí odwołuje się do podświadomości i ukrytych w niej pierwotnych instynktów. Organiczne formy, zmiękczone jakby przez deszcz, nawiązują do ulotności istnienia i przemijania. To także bardzo znane dzieło Dalego, które było prezentowana m.in. na Place Vendôme w Paryżu, Piazza dell’Academia we Florencji, Time Warner Center w Nowym Jorku, w Muzeum Soumaya w Meksyku, Mitsukoshi Museum of Modern Art w Japonii.

„Niewolnik Michelina” (1966)  odwołuje się do posągu Michała Anioła, spętanego oponami Michelina, co jest ironicznym symbolem uzależnienia od dóbr  materialnych i współczesnego konsumpcyjnego  zniewolenia.

W „Masce pośmiertnej Napoleona”  (1970) deformacje  formy i połączenie rzeźby portretowej z figurą nosorożca, podkreśla złożoność ludzkiej natury i ambicji, a z drugiej  przemijanie władzy i postaci historycznych – bohaterów i tyranów.

„Lilith i Podwójne Zwycięstwo z Samotraki” (1966) mówi o kobiecości i  podwójnej naturze przez mitologiczne nawiązania  do demonicznej pierwszej kobiety Lilith  i  skrzydlatej zwycięskiej Nike  z Samotraki.

Salvador Dalí, twórca totalny

Stach Szabłowski, krytyk sztuki, podsumowuje: - Droga Salvadora Dalego do sławy wiodła przez malarstwo, ale artysta na nim nie poprzestał. Był twórcą totalnym; jego ambicje wykraczały poza przedstawianie swoich wyobrażeń – pragnął wykreować autorskie uniwersum. I ten zamiar mu się powiódł. Podobnie jak artyści renesansu, od których wiele czerpał jako malarz, był twórcą, którego dziś nazwalibyśmy interdyscyplinarnym. Eksperymentował z różnymi mediami, od fotografii i holografii po grafikę komputerową. W jego dorobku nie mogło również zabraknąć rzeźby. Jednym z wielkich tematów Dalego było zagadnienie wielowymiarowości przestrzeni. W malarstwie ukazywał ją za pomocą optycznych iluzji, w późnym okresie twórczości zaczął materializować motywy ze swoich obrazów w brązie i innych tworzywach. Każda z wystawionych w Art Box rzeźb  to fascynująca zagadka. Dali wyposażył je w bogaty bagaż odniesień do mitologii, historii, technologii i nauki.

Dodajmy, że sąsiedni pokaz „Dalí Cybernetics” niezwykle sugestywnie ożywia surrealistyczne obrazy Dalego i odwołuje do jego naukowych pasji – od teorii względności Alberta Einsteina po fizykę jądrową,  a także do jego swobodnego poruszania się na pograniczu tradycyjnego malarstwa i trójwymiarowych efektów sztuki cyfrowej.

Obie wystawy, „Dalí Universe”  i „Dalí Cybernetics”, są czynne do 23 marca.

W okresie ferii zimowych, od 1 do 16 lutego, dzieci z opiekunem mają możliwość bezpłatnego wstępu do Art Box Experience (oferta dotyczy jednego opiekuna i jednego dziecka).

Rzeźby eksponowane na  „Dalí Universe – zanurz się w świecie mistrza surrealizmu” w Art Box Experience w Fabryce Norblina nie są wirtualnymi projekcjami, a w pełni realnymi trójwymiarowymi obiektami z brązu. Pochodzą z kolekcji włoskiego kolekcjonera  Beniamino Leviego, który tworzył ją przez 45 lat. Jej początek dały spotkania kolekcjonera z samym artystą, podczas których Dalí dzielił się swoimi surrealistycznym spojrzeniem na sztukę. Levi zgromadził około 50 rzeźb, z których pięć po raz pierwszy mamy okazję oglądać w Warszawie.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
Materiał Promocyjny
Jaką Vitarą na różne tereny? Przewodnik po możliwościach Suzuki
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Materiał Promocyjny
Psychologia natychmiastowej gratyfikacji w erze cyfrowej