Pozbawią "neosędziów" pensji w KRS? Szykuje się wojna w Krajowej Radzie Sądownictwa

Rada Ministrów nie wyklucza zablokowania w przyszłym budżecie diet większość członków Krajowej Rady Sądownictwa. Jej przewodnicząca twierdzi, że to niemożliwe. Pewne jest, że powstałby nowy front w walce o KRS.

Aktualizacja: 13.08.2024 06:14 Publikacja: 13.08.2024 04:30

Pozbawią "neosędziów" pensji w KRS? Szykuje się wojna w Krajowej Radzie Sądownictwa

Foto: Fotorzepa, Pio Piotr Guzik

Przed kilkoma dniami szef Stałego Komitetu Rady Ministrów Maciej Berek zapowiedział, że przy pracy nad przyszłorocznym budżetem państwa rząd rozważy dalsze finansowanie pensji niektórych członków KRS.

— Przy projektowaniu nowego budżetu będziemy musieli odpowiedzieć sobie na pytanie, czy nadal te osoby, które zajmują te stanowiska, w świetle uchwał sejmowych wadliwie i nielegalnie, powinny być finansowane — mówił minister na antenie Polskiego Radia.

Czytaj więcej

Panel prawników

Co eksperci sądzą o zmianach w KRS? Panel prawników o wyborach i nie tylko

Pensje zapisane w ustawie. Miliony dla członków KRS?

Chodzi o diety sędziowskiej części KRS, której sposób wyboru przez Sejm jest kwestionowany m.in. przed obóz rządzący i dużą część środowiska prawniczego. Nie są to małe pieniądze. Tylko w pierwszym półroczu 2024 r. na konta członków KRS trafiło łącznie prawie 2 mln zł z tytułu diet. Z tego 1 mln 447 tys. otrzymali sędziowie zasiadający w Radzie.

Minister Berek w swej zapowiedzi przywołał też uchwałę Sejmu z grudnia ub.r., w której w stwierdzono, że wybór sędziowskiej części KRS od 2018 r. następował z naruszeniem konstytucji. Z wypowiedzi ministra wynika, że uchwała ta ma być argumentem za ewentualnym wstrzymaniem finansowania diet sędziów w KRS. Czy jednak powalają na to przepisy?

Przypomnijmy, że KRS jest konstytucyjnym organem, którego finansowanie z budżetu państwa zapisane jest w ustawie o KRS. Zgodnie z nią koszty działalności Rady są pokrywane z budżetu państwa, którego odrębną część stanowią dochody i wydatki KRS. Dysponentem części budżetowej odpowiadającej Radzie jest jej przewodniczący i to właśnie on przekazuje ministrowi odpowiedzialnemu za budżet projekt planu dochodów i wydatków uchwalony przez KRS.

Markiewicz: Wypłaty diet w KRS należy wstrzymać

Zapowiedź rządowych działań w sprawie budżetu KRS z zadowoleniem przyjął prof. Krystian Markiewicz, prezes stowarzyszenia sędziowskiego Iustitia i szef Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

– Zaniechanie finansowania nielegalnego organu jakim jest KRS to krok w dobrym kierunku. W ten sposób władze państwa postąpią nie tylko zgodnie z uchwałą Sejmu, ale przede wszystkim zgodnie z orzeczeniami Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, z których wynika, że funkcjonująca obecnie neoKRS nie jest organem opisanym w konstytucji – mówi Markiewicz.

Chodzi m.in. o serię wyroków NSA z 2021 r., w których uchylono uchwały KRS ws. nominacji sędziowskich. NSA uznał w nich m.in. że KRS nie daje wystarczających gwarancji niezależności od organów władzy ustawodawczej oraz władzy wykonawczej w procedurze powoływania sędziów. Mowa też o uchwale poszerzonego składu Izby Karnej SN z 2022 r., w której stwierdzono, że obecna KRS nie jest organem tożsamym z organem konstytucyjnym.

Sędzia Markiewicz zaznacza przy tym, że tylko KRS opisana w konstytucji może być finansowana przez polskie państwo.

– Z orzeczeń sądów polskich i międzynarodowych wiemy, że neoKRS takim organem nie jest. A zatem orzeczenia te mogą i powinny być podstawą do wstrzymania wypłat jej członkom do czasu ukonstytuowania się prawidłowo wybranej Rady. Co do zasady chodzi o pensje sędziowskiej części KRS, a nie o finansowanie całej Rady. Tu jednak decyzja należy do ministra decydującego o projekcie budżetu – mówi sędzia.

Czytaj więcej

Nowy członek KRS: należy wstrzymać nominacje sędziowskie i zweryfikować neosędziów

Diety członków KRS nie do ruszenia? Pawełczyk-Woicka: pensje to wydatki sztywne

Przewodnicząca KRS Dagmara Pawełczyk-Woicka odnosząc się do tych zapowiedzi podkreśla, że o budżecie KRS decyduje Sejm.

– W ramach ustawy budżetowej Izba może ograniczyć część naszego budżetu, ale nie na tzw. wydatki sztywne wynikające z ustawy o KRS. A przypomnę, że takim ustawowymi wydatkami są diety członków Rady. Podobnie jak zwrot środków na dojazd na posiedzenia KRS, czy też na zakwaterowanie albo wydatki na wynajem pomieszczeń Rady – mówi Pawełczyk-Woicka.

Jej zdaniem sygnały o ewentualnej redukcji budżetu KRS mają jedynie polityczny charakter.

– Są to żenujące wypowiedzi o zabarwieniu kabaretowym. Prawo w tym zakresie jest jasne i jakiekolwiek wypowiedz pana Berka czy pana Markiewicza nic w tej materii nie zmienią. Mam wrażenie, że społeczeństwo nie da się na to nabrać – wskazuje szefowa KRS.

Zastrzega przy tym, że gdyby doszło do ograniczenia przez Sejm budżetu na tzw. sztywne wydatki KRS, to rozważy podjęcie kroków prawnych, „gdyż w tym wypadku groziłyby pozwy przeciwko Skarbowi Państwa”.

Przed kilkoma dniami szef Stałego Komitetu Rady Ministrów Maciej Berek zapowiedział, że przy pracy nad przyszłorocznym budżetem państwa rząd rozważy dalsze finansowanie pensji niektórych członków KRS.

— Przy projektowaniu nowego budżetu będziemy musieli odpowiedzieć sobie na pytanie, czy nadal te osoby, które zajmują te stanowiska, w świetle uchwał sejmowych wadliwie i nielegalnie, powinny być finansowane — mówił minister na antenie Polskiego Radia.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Niepełnosprawni
Tracą ważność orzeczenia o niepełnosprawności. Ważny termin mija we wrześniu
Sądy i trybunały
Iustitia będzie bronić neosędziów? Ważne słowa sędziego Igora Tulei
Sądy i trybunały
Spór o kontrasygnatę. Donald Tusk zmienia swoją decyzję
Prawo karne
Jest kluczowa opinia ws. wypadku na S8, którą jechała sędzia Gersdorf
Sądy i trybunały
Plan Adama Bodnara na tzw. neosędziów. Prawnicy komentują
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności