Dlaczego milczeliśmy

Kiedyś na swoim facebookowym profilu opisałam szokującą wizytę u księdza Jankowskiego w Gdańsku podczas rocznicy Sierpnia. To był czas miesiąca trzeźwości, który narzuciliśmy sobie w społeczeństwie jako rodzaj uszanowania dni sierpniowych. Pisałam o bogatym barze alkoholowym zaproponowanym gościom przez prałata, o przepychu, o złotej łazience. W komentarzach, zwłaszcza przedstawicieli młodszego pokolenia, dominowało zdumienie. I co, nie wygarnęła mu pani? Ja akurat rzeczywiście wyszłam wtedy z tej celebracji, ale cicho i bez komentarza. Dlaczego? Gdyby to działo się dzisiaj, przynajmniej połowa gości wyraziłaby pewnie swoje zdanie i opuściła to bizantyjskie przyjęcie.

Publikacja: 13.11.2020 18:00

Dlaczego milczeliśmy

Foto: AdobeStock

Dlaczego wtedy nie? Dlaczego wiele osób znaczących w polskiej inteligencji bez zmrużenia oka przyjmowało zaproszenia? Na to pytanie niełatwo odpowiedzieć, ale jednak taka odpowiedź należy się pokoleniu, które dzisiaj dowiaduje się o grzechach Kościoła. Jak można było tolerować kogoś takiego jak ksiądz Jankowski? Zacytuję radiową wypowiedź bohatera tamtego czasu Zbigniewa Bujaka: „To, że tam jest w tle jakiś homoseksualizm, to było dla nas oczywiste. Wystarczyło zobaczyć jego łazienkę i pokój sypialny. [...] Już wtedy, kiedy pojawił się na terenie stoczni i odprawił mszę, to już wtedy – wiem to od uczestników, organizatorów tego strajku – że oni wysłuchali jego kazania i powiedzieli: chłopaki, coś jest nie tak". Było bardzo nie tak, a jednak ksiądz Jankowski przez lata pozostawał autorytetem i solidarnościową legendą, uznawaną przez ludzi, którym trudno odmówić charakteru. Jak to możliwe? Przecież ktokolwiek stykał się z klerem, miewał rożne obserwacje i doświadczenia – czasem godne kapłańskiego stanu, ale często porażające i gorszące. Dlaczego nie reagowaliśmy? Dlaczego bagatelizowaliśmy? W połowie lat 70. zainicjowano Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej powiązane z czytaniem wierszy. W Warszawie zaproszono do tego mnie i jeszcze bardzo przystojnego młodego aktora. Ksiądz organizator mieszkał na Krakowskim Przedmieściu w wysokiej wieży kościoła. Czekał na nas na dole przy windzie. Zaprosił do windy aktora, potem wszedł sam i... nacisnął guzik, mówiąc do mnie: „ty się już nie zmieścisz". Szłam po schodach i zanosiłam się od śmiechu. Oto anegdota, którą rozbawię niejedno towarzystwo. Bo tak właśnie reagowaliśmy na „słabości" kleru. Na księdza pijanego w czasie mszy, na wystawne potrawy, na łapczywość w każdej dziedzinie. Po prostu się śmialiśmy.

99 zł za rok czytania RP.PL

O tym jak szybko zmienia się świat. Ameryka z nowym prezydentem. Chiny z własnymi rozwiązaniami AI. Co się dzieje w kraju przed wyborami. Teraz szczególnie warto wiedzieć więcej. Wyjaśniamy, inspirujemy, analizujemy

Plus Minus
Podcast „Posłuchaj Plus Minus”. Kto decyduje o naszych wyborach?
Plus Minus
„Przy stoliku w Czytelniku”: Gdzie się podziały tamte stoliki
Plus Minus
„The New Yorker. Biografia pisma, które zmieniło Amerykę”: Historia pewnego czasopisma
Plus Minus
„Bug z tobą”: Więcej niż zachwyt mieszczucha wsią
Plus Minus
„Trzy czwarte”: Tylko radość jest czysta