Piotr Skarga i wolni Polacy

Jeden z rozdziałów „Samuela Zborowskiego" obchodzący niedawno 80-lecie urodzin Jarosław Marek Rymkiewicz poświęcił księdzu Piotrowi Skardze i jego domniemanej polemice z postawą reprezentowaną przez tytułowego bohatera tej książki.

Aktualizacja: 24.07.2015 21:07 Publikacja: 24.07.2015 01:48

Piotr Skarga i wolni Polacy

Foto: Fotorzepa/Radek Pasterski

Jak wiemy, Rymkiewiczowski Zborowski stanowi niejako wcielenie polskiej idei nieograniczonej, pierwotnej, nieokiełznanej wolności. Skarga pojawia się jako jego przeciwieństwo. Rozważania wybitnego poety trafnie wskazują najważniejszą ideę konstytuującą tożsamość Polaków – wolność (idea ta przejawia się w polskiej myśli od Galla Anonima i Wincentego Kadłubka do czasów współczesnych). Domagają się jednak pewnego komentarza.

Republikańska, nie liberalna, była idea wolności w wieku XVI. Znaczyło to między innymi, że kiedy się mówiło o wolności (libertas), zawsze się miało na myśli moralny ład rzeczypospolitej, który był wynikiem poszanowania prawa i obyczajów. Prawa, uważano, miały na celu wzmacnianie wolności, a nie jej zaprzeczanie czy ograniczanie: prawa i obyczaje kształtować miały moralność obywateli, ich cnotę, która aby mogła zaistnieć w przestrzeni społecznej, wymagała wolności obywatelskiej. Tam, gdzie wolną decyzję zastępowało bezmyślne posłuszeństwo rozkazom władzy, nie mogła zaistnieć moralna doskonałość.

BLACK WEEKS -75%

Czytaj dalej RP.PL. Nie przegap oferty roku!
Ciesz się dostępem do treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce. Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
Plus Minus
Podcast „Posłuchaj Plus Minus”: AI Act. Jak przygotować się na zmiany?
Materiał Promocyjny
Pieniądze od banku za wyrobienie karty kredytowej
Plus Minus
„Jak będziemy żyli na Czerwonej Planecie. Nowy świat na Marsie”: Mars równa się wolność
Plus Minus
„Abalone Go”: Kulki w wersji sumo
Plus Minus
„Krople”: Fabuła ograniczona do minimum
Materiał Promocyjny
Kobieta pracująca żadnej pracy się nie boi!
Plus Minus
„Viva Tu”: Pogoda w czterech językach