Klimatyczny bumerang

Chociaż współczesna nauka nie ma żadnych wątpliwości co do istnienia zjawiska zmiany klimatu, jego podstawowej przyczyny, a także niewyobrażalnej skali zagrożenia, jakie się z tym wiąże, nie jest wciąż w stanie przedstawić z równą pewnością wniosków dotyczących szczegółowych efektów tych zjawisk. Regionalne projekcje temperatur, opadów, występowania ekstremalnych zjawisk czy zasięgu pokrywy śnieżnej to tematyka, w zakresie której prowadzi się obecnie intensywne badania. Nic dziwnego, że w miarę wzbogacania naszej wiedzy projekcje te są i będą aktualizowane i uszczegółowiane.

Najważniejszym źródłem niepewności co do przyszłości klimatu jest to, że nie jesteśmy w stanie z góry przewidzieć, jak będzie się rozwijać globalna gospodarka. Czy emisje gazów cieplarnianych będą dalej rosły w coraz większym tempie czy też zrobimy wszystko, by je zahamować i zacząć usuwać dwutlenek węgla z atmosfery? Aby pomimo tej niepewności przedstawić decydentom sensowne wnioski, naukowcy przygotowują na ogół projekcje zakładające różne scenariusze, co może rodzić w niektórych poczucie szumu informacyjnego.

Właśnie chęć maksymalnego możliwego uszczegółowienia przewidywań legła zapewne u podstawy błędu, który przywołał w swoim tekście Rafał Tomański. Faktycznie w czwartym raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmiany Klimatu (IPCC) znalazł się fragment o rosnącym zagrożeniu stopnieniem prawie 80 proc. lodowców w jednym z regionów Himalajów już do 2035 roku. Co prawda oparta na niezweryfikowanych materiałach wzmianka nie była przytoczona w szczegółowych rozdziałach poświęconych badaniom lodowców, lecz jedynie w części raportu koncentrującej się na skutkach zmiany klimatu dla społeczeństw i gospodarki, i nigdy nie stała się podstawą do formułowania istotnych wniosków, błąd został popełniony. Aby uniknąć takich pomyłek w przyszłości, IPCC wzmogło wysiłki zmierzające do weryfikacji wszystkich elementów, liczącego tysiące stron i podsumowującego wyniki tysięcy badań, raportu.

Dlatego nie rozumiem apelu Rafała Tomańskiego, który chciałby, żeby naukowcy nie zmieniali raz postawionych prognoz. Ja mam raczej nadzieję, że zawsze będą się starali brać pod uwagę najnowsze wyniki obserwacji i odpowiednio korygowali swoje przewidywania. Trudno także zgodzić się z opinią Rafała Tomańskiego, jakoby „Zamieszanie wokół rozmaitych prognoz" prowadziło do „szumu informacyjnego, z którego wynika coraz mniej konkretów". Te „rozmaite prognozy" badaczy służą właśnie doprecyzowaniu konkretów i wypracowaniu rozwiązań, które pozwolą ograniczyć negatywny wpływ człowieka na klimat. O tym, że takie rozwiązania są potrzebne, najlepiej świadczą właśnie zobowiązania i deklaracje podejmowane coraz bardziej jednomyślnie podczas szczytu klimatycznego ONZ.

Autorka jest redaktorką portalu NaukaoKlimacie.pl