Wróciłem właśnie z Chin z corocznej narady ambasadorów i chciałbym podzielić się z czytelnikami „Rzeczpospolitej" swoimi przemyśleniami i odczuciami na temat chińskiej gospodarki.
Obecnie przechodzi ona trzy istotne zmiany. Przede wszystkim zmienia się odpowiadające za rozwój gospodarki środowisko zarówno krajowe, jak i zagraniczne. Wciąż odczuwalne są reperkusje światowego kryzysu finansowego z 2008 roku. Gospodarka musiała przejść głęboką restrukturyzację i powoli dochodzi do siebie, a rynek finansowy jest nawet jeszcze bardziej niestabilny. Naturalnie Chiny, jako jedna z czołowych światowych gospodarek, nie mogą w takim czasie myśleć tylko o własnym interesie. Po ponad 30 latach szybkiego rozwoju Chiny są drugą globalną potęgą gospodarczą z obrotami przekraczającymi 10 bln dol. Jeśli tak ogromna struktura ma się nadal rozwijać, musimy pomyśleć o nowym modelu wzrostu.
Nowe gałęzie przemysłu
Zmienia się koncepcja polityczna rozwoju chińskiej gospodarki. W 13. planie pięcioletnim przedstawiono innowacyjną, harmonijną, przyjazną środowisku, otwartą i korzystną dla wszystkich koncepcję, która ma przyspieszyć implementację strukturalnej reformy strony podażowej gospodarki i rozwój oparty na innowacji. Obecnie chińska gospodarka trochę zwolniła, ale widoczne jest proaktywne działanie mające na celu podniesienie jakości, wydajności, a także promocję sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju. Niemniej jednak Chiny nadal są najszybciej rozwijającą się czołową światową gospodarką. Szacuje się, że w 2016 roku tempo wzrostu PKB osiągnęło 6,7 proc., a całoroczny przyrost jest równy wartości PKB Holandii.
Zmienia się jakość rozwoju gospodarki. W wyniku efektów osiągniętych przez wprowadzone w ostatnich latach reformy przemysł modernizuje się, a wraz z nim struktura podaży. Udział sektora usług w PKB znacznie się zwiększył, a przemysł zmierza w stronę coraz bardziej zaawansowanych technologii. W pierwszych trzech kwartałach 2016 roku wkład konsumpcji we wzrost gospodarczy sięgnął 71 proc., co oznacza, że wzrósł o 13,3 proc. w stosunku do lat ubiegłych. Nowa gospodarka utrzymuje szybkie tempo rozwoju. Detaliczna sprzedaż internetowa w poprzednich trzech kwartałach wzrosła o 26,1 proc. Na każde siedem wysyłanych na całym świecie przesyłek trzy wychodzą z Chin. Wzrost strategicznych nowych gałęzi przemysłu i przemysłu zaawansowanych technologii przekroczył 10 proc.
Jest też kilka aspektów dotyczących chińskiej gospodarki, które się nie zmieniają. Należą do nich główne zasady, na których się ona opiera. Nadal jest potężna, odporna na zawirowania, z zadowalającym potencjałem, dużą przestrzenią manewru i wieloma narzędziami, jeśli chodzi o politykę. Chiny nadal mają najliczniejsze na świecie zasoby ludzkie, największe zespoły naukowo-badawcze, najbardziej obiecujący rynek rozwijający się oraz największe rezerwy walutowe. Witalność chińskiego rynku i kreatywność społeczna nieprzerwanie rosną.