Jak wygląda edukacja w szkołach przyszpitalnych w Polsce?

Zrozumienie roli, wyzwań i potrzeb szkół przyszpitalnych jest niezbędne, by stworzyć skuteczne mechanizmy wsparcia dla nauczycieli, uczniów i ich rodzin, a także by poprawić współpracę między obydwoma systemami, co wpłynie na jakość edukacji i procesu zdrowienia.

Ten niezbadany wcześniej obszar stał się tematem analiz Fundacji Szkoła z Klasą, która przygotowała pierwszy w Polsce raport „Szkoły przyszpitalne w Polsce”. Rzuca on nowe światło na funkcjonowanie tej istotnej, choć często pomijanej instytucji działającej na styku systemów edukacji i ochrony zdrowia.

Szkoły przyszpitalne wyrównują szanse edukacyjne chorych dzieci

Z badania Fundacji Szkoła z Klasą wynika, że szkoły przyszpitalne pełnią kluczową funkcję w wyrównywaniu szans edukacyjnych dzieci, które zostały dotknięte długotrwałą chorobą i są objęte hospitalizacją. Ich zadaniem jest pomoc w adaptacji do nowych warunków wynikających z doświadczenia choroby, wspomaganie dziecka w procesie leczenia, a po zakończeniu hospitalizacji – wsparcie w powrocie do funkcjonowania w domu i szkole macierzystej.

- Cieszymy się, że jako Young Health Programme współtworzymy projekt Krople Uważności, w ramach którego po raz pierwszy zbadano niezwykle ważny obszar funkcjonowania szkół przyszpitalnych. Placówki te stanowią pomost pomiędzy zdrowiem a edukacją, umożliwiając młodym ludziom dotkniętym chorobą kontynuowanie nauki pomimo trudnej sytuacji zdrowotnej. Wierzymy, że systemowe wsparcie tego sektora jest konieczne, dlatego publikując raport „Szkoły przyszpitalne w Polsce”, rozpoczynamy publiczną dyskusję na temat ich roli i przyszłości – powiedziała Alina Pszczółkowska, wiceprezes AstraZeneca Pharma Poland.

Zajęcia edukacyjne w szpitalu, proponowane młodym pacjentom zgodnie z określonym planem dnia, dają im także namiastkę normalnej codzienności i ważną odskocznię od życia szpitalnego i trudnych myśli związanych z chorobą. Funkcja ta jest ważna dla pacjentów wszystkich oddziałów pediatrycznych, niezależnie od obszaru terapeutycznego, a w niektórych miejscach, takich jak np. oddziały psychiatryczne, stanowi wręcz element terapii.

Jak przyznaje krajowa konsultant w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży – Aleksandra Lewandowska, która objęła raport „Szkoły przyszpitalne w Polsce” honorowym patronatem, funkcjonowanie szkół przyszpitalnych jest kluczowe zarówno z perspektywy pacjentów, ich rodziców i opiekunów, jak i zespołu terapeutycznego. Możliwość kontynuowania edukacji w bezpiecznym i wspierającym środowisku, gdzie nauczyciele są uważni na potrzeby dzieci i rozumieją trudności wynikające z choroby, znacząco pomaga im w procesie zdrowienia. Docelowy powrót do szkoły macierzystej jest naturalnym etapem całego procesu, dlatego edukacja w szkole przyszpitalnej powinna stanowić płynne przejście między systemem szpitalnym a tradycyjną edukacją. Dla zespołu terapeutycznego współpraca ze szkołami przyszpitalnymi ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala na tworzenie spersonalizowanych planów edukacyjnych, które są zgodne z procesem terapeutycznym i ułatwiają dzieciom reintegrację ze środowiskiem szkolnym.

Czytaj więcej

Choroby

Prof. Simon: Dlaczego społeczeństwo ma ponosić koszty dewiacji nieszczepienia się?

Brak szczepień może doprowadzić do szerokiego powrotu chorób zakaźnych takich jak błonica. - Dotk...

Szkoły przyszpitalne – zawieszone w próżni

Dla dziecka, które przez dłuższy czas zmaga się z chorobą i doświadcza hospitalizacji, lekcje z nauczycielami szkoły przyszpitalnej stanowią bardzo ważne ogniwo w procesie przejścia z roli pacjenta do roli ucznia po opuszczeniu szpitala. Jak podkreślają twórcy raportu „Szkoły przyszpitalne w Polsce”, proces ten jest niezwykle ważny, ponieważ – jeśli zostanie prawidłowo przeprowadzony – pozwala ograniczyć negatywne emocje i stres związane z chorobą, a po opuszczeniu szpitala daje młodym ludziom szansę na bezpieczne odnalezienie się na nowo w szkolnej rzeczywistości.

Mimo tak istotnej funkcji szkół przyszpitalnych wciąż brakuje ujednoliconych regulacji prawnych dotyczących ich funkcjonowania, a sama obecność tych szkół w systemie jest niemal niewidoczna.

Świat się zmienia

Czytaj to co naprawdę ma znaczenie
już za 99 zł rocznie

SUBSKRYBUJ

- Obecnie nie istnieje centralny, powszechnie dostępny spis takich placówek – można powiedzieć, że działają one gdzieś na marginesie dwóch systemów . Aby z sukcesem realizować swoje zadania, szkoły przyszpitalne potrzebują wsparcia, zarówno w systemie edukacji, jak i w systemie ochrony zdrowia, a także współpracy i bieżącej komunikacji pomiędzy tymi obszarami. Tymczasem po obu stronach brakuje nie tylko odpowiednich regulacji, ale przede wszystkim zrozumienia roli szkół przyszpitalnych. Niestety, przekłada się to również na częste niedocenienie pracy nauczycieli zatrudnionych w tych placówkach – podkreśliła Agata Łuczyńska, prezeska Fundacji Szkoła z Klasą.

Czytaj więcej

Edukacja

Nauczyciele dostaną podwyżki przed wyborami. Czy to celowe działanie MEN?

Podwyżka, wyrównanie, wyższe dodatki w stolicy – wszystko wskazuje na to, że obecna władza poszuk...

Nauczyciele szkół przyszpitalnych – niezbędni, lecz często niedoceniani

- Tworząc raport „Szkoły przyszpitalne w Polsce”, chcieliśmy oddać głos nauczycielom pracującym w tych placówkach. Pokazać wyzwania, z jakimi się spotykają i potrzeby, i podkreślić, jak ważne jest systemowe wsparcie dla tego sektora edukacji. Mamy nadzieję, że raport wzmocni świadomość dotyczącą roli szkół przyszpitalnych w procesie zdrowienia młodych ludzi i rozpocznie międzysektorową dyskusję na temat wzmacniania współpracy między systemem edukacji a systemem zdrowia – powiedziała Agata Łuczyńska, prezeska Fundacji Szkoła z Klasą.

Jak wynika z raportu „Szkoły przyszpitalne w Polsce”, nauczyciele pracujący w szpitalach każdego dnia mierzą się z szeregiem wyzwań. Muszą dostosowywać swoje metody nauczania do zmieniającego się stanu zdrowia swoich uczniów oraz specyficznych warunków szpitalnej rzeczywistości. Często prowadzą zajęcia w ograniczonych przestrzeniach, co negatywnie wpływa na jakość nauczania. Ich praca wymaga wyjątkowej elastyczności, umiejętności dostosowywania metod nauczania do indywidualnych potrzeb podopiecznych oraz wrażliwości na ich stan psychofizyczny.

Twórcy raportu podkreślają, że mimo iż praca nauczycieli jest niezwykle cenna dla pacjentów z oddziałów pediatrycznych, nie znajdują oni adekwatnego wsparcia ze strony personelu medycznego, który nierzadko traktuje ten fragment funkcjonowania ucznia-pacjenta jako dodatek do życia szpitalnego. Brakuje docenienia wkładu pracy nauczycieli, brakuje komunikacji z lekarzami i pielęgniarkami, która mogłaby owocować lepszą współpracą na rzecz dzieci.

Również ze strony systemu edukacji, a więc przede wszystkim szkół macierzystych uczniów, nie otrzymują oni niezbędnego zrozumienia i wsparcia. - Szkoła przyszpitalna to jest taka niepoważna sprawa dla nauczycieli szkół publicznych. (…) Ocen nie chcą brać pod uwagę, a jak czasami wypisujemy postępy dzieci, bo to też bardzo ważne, chyba najważniejsze, oni je bardzo często kwestionują. Więc to jest takie trochę marginalizowanie naszej pracy i też trochę wkładu pracy dzieci, niestety – mówi cytowana w raporcie nauczycielka pracująca w szpitalu.

Wnioski z badania pokazują także, że pedagodzy szkół przyszpitalnych potrzebują wsparcia psychologicznego oraz dostępu do odpowiednich szkoleń i zasobów, które ułatwią im pracę, zredukują stres, a tym samym przyczynią się do podniesienia jakości edukacji.

Czytaj więcej

Matura i egzamin ósmoklasisty

Czy szkoła może nie dopuścić do matury „uczniów nierokujących”?

Choć uczniowie są coraz bardziej świadomi swoich praw, często w szkole brakuje im wsparcia w konf...

Raport jako impuls do zmiany systemu

Autorzy raportu podkreślają, że we wsparciu funkcjonowania szkół przyszpitalnych niezbędne są rozwiązania z pogranicza wielu obszarów. Wymagają one międzysektorowej koordynacji i przepływu informacji, zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym. Do najważniejszych należą:

● współpraca i komunikacja pomiędzy personelem medycznym oraz kadrą pedagogiczną w szkołach przyszpitalnych;

● współpraca i komunikacja placówek macierzystych i przyszpitalnych;

● przygotowanie zawodowe i wsparcie personelu pedagogicznego szkół przyszpitalnych.

- Szkoły przyszpitalne mają niemałe znaczenie w systemie edukacji, którego są integralną częścią. Praca z uczniem w szkole przyszpitalnej to dopiero początek jego drogi do zdrowienia. Kluczowe jest zapewnienie mu dalszego wsparcia edukacyjnego po opuszczeniu szpitala. Potrzebujemy bliższej współpracy z nauczycielami szkół macierzystych, aby mogli oni skuteczniej pomagać uczniom w powrocie do szkolnej rzeczywistości. – podkreśla Agata Łuczyńska.