Jak Europejczycy stali się rolnikami

Badania genetyczne ludzi żyjących  5 tys. lat temu pozwoliły ustalić, jak upowszechniło się rolnictwo

Publikacja: 27.04.2012 03:41

Sztuka uprawy ziemi rozprzestrzeniła się z wraz z migracją z południowej do północnej Europy – dowodzą szwedzcy i duńscy badacze na łamach dzisiejszego wydania magazynu „Science".

Rolnictwo rozwinęło się na Bliskim Wschodzie ok 11 tys. lat temu i rozprzestrzeniało się na terenie prawie całej Europy w ciągu 5 tys. lat. Od ponad 100 lat uczeni spierali się, jak ten proces przebiegał.

– Przeanalizowaliśmy dane genetyczne z dwóch różnych kultur: myśliwych - zbieraczy i rolników, które istniały w tym samym czasie, oddalone od siebie o ok. 400 km – powiedział Pontus Skoglund z Uniwersytetu w Uppsali.

Materiał genetyczny pochodził od czterech osób żyjących przed tysiącami lat na terenie dzisiejszej Szwecji. Trzech myśliwych znalezionych na wyspie Gotlandii i rolnika z okolic Gökhem na kontynencie.

– Zaskakujące okazało się, że myśliwi – zbieracze oraz rolnicy z epoki kamienia żyjący obok siebie przez 1000 lat mieli zupełnie inne cechy genetyczne – powiedział prof. Mattias Jakobsson, także z Uniwersytetu w Uppsali.

– Rolnicy są najbardziej podobni do południowo-wschodnich Europejczyków, skąd rozpoczęło się rozprzestrzenianie rolnictwa na cały kontynent – powiedział prof. Anders Götherström. – Natomiast myśliwi i zbieracze lepiej pasują do ludów północy, bez wskazywania na konkretną grupę.

Fakt, że myśliwi i zbieracze są najbardziej podobni do mieszkańców północy, sugeruje, że te społeczeństwa zamieszkiwały Europę wcześniej, niż została zaludniona przez pierwotnych rolników.

– Wyniki sugerują, że rozpowszechnianie sztuki uprawiania roli w Europie ściśle wiąże się z migracją ludzi, którzy tę umiejętność posiedli – dodał Skoglund. – Jeśli rolnictwo rozprzestrzeniałoby się wyłącznie jako proces kulturowy, nie moglibyśmy się spodziewać rolników na północy z takim genetycznym podobieństwem do populacji z południa.

Naukowcy sugerują, że wcześni europejscy rolnicy rozeszli się po całym kontynencie, przez jakiś czas konkurowali z myśliwymi, a w końcu zmieszali się z nimi.

Sztuka uprawy ziemi rozprzestrzeniła się z wraz z migracją z południowej do północnej Europy – dowodzą szwedzcy i duńscy badacze na łamach dzisiejszego wydania magazynu „Science".

Rolnictwo rozwinęło się na Bliskim Wschodzie ok 11 tys. lat temu i rozprzestrzeniało się na terenie prawie całej Europy w ciągu 5 tys. lat. Od ponad 100 lat uczeni spierali się, jak ten proces przebiegał.

Pozostało 80% artykułu
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi
Nauka
Wyjątkowa pełnia już dziś. O której na niebie pojawi się Księżyc Bobrów?
Nauka
Skąd wzięły się dziwne kratery na Syberii? Badacze mają nową hipotezę
Nauka
Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nauka
Ewolucja na oczach naukowców. Niezwykłe wyniki 30-letniego eksperymentu