W poniedziałek minie rok od spektakularnego ataku Hamasu na Izrael, w czasie którego terroryści zdołali mocno skompromitować izraelskie tajne służby i armię. 12 miesięcy później można powiedzieć, że to Izrael stał się zwycięzcą. Większość sił Hamasu została zniszczona, jego przywódcę politycznego zabito w Teheranie, a Strefa Gazy stała się ogromnym gruzowiskiem. Izraelowi udało się też mocno uderzyć w Hezbollah – zabić jego lidera Hassana Nasrallaha i niemal wszystkich liczących się przywódców. W tym tygodniu Izrael zaczął „ograniczoną” inwazję na południowy Liban, by odepchnąć Hezbollah od swojej północnej granicy. Bombardował też cele w Jemenie i w Syrii, a także przeżył duży irański atak rakietowy. (Przed zamknięciem tego wydania „Parkietu” nie było jeszcze wiadomo, jaki będzie odwet Izraela na Iranie. Czy zostaną zbombardowane irańskie instalacje naftowe lub nuklearne?)
Rząd premiera Beniamina Netanjahu prowadzi wojnę na kilku frontach i ją wygrywa. Robi to wbrew silnej opozycji wewnętrznej i niejako na przekór Stanom Zjednoczonym. Działania Izraela w Strefie Gazy wywołały silny podział wewnątrz amerykańskiej Partii Demokratycznej – skłóciły młodych lewicowców i elektorat arabski (skupiony szczególnie mocno w dwóch kluczowych stanach: Michigan i Wisconsin) z partyjnym establishmentem. To może kosztować wiceprezydent Kamalę Harris sporo głosów. Zwłaszcza jeśli Netanjahu będzie w nadchodzących tygodniach jeszcze mocniej eskalował konflikt bliskowschodni. Od postawy izraelskiego premiera może więc zależeć to, czy do Białego Domu wróci Donald Trump, czyli polityk nastawiony mocno proizraelsko. Fortuna wydaje się więc mocno sprzyjać Izraelowi. Tylko wielu zakładników porwanych przez Hamas nie zdołało wrócić do domów, a gospodarka izraelska wciąż ponosi koszty przedłużającej się wojny toczonej na wielu frontach...
Skutki niestabilności
Najważniejsze dane gospodarcze nie wskazują obecnie na silny kryzys w Izraelu. Kraj ten nie wpadł nawet w techniczną recesję. Co prawda PKB spadł w czwartym kwartale 2023 r. o 5,9 proc. w porównaniu z poprzednimi trzema miesiącami, ale w pierwszym kwartale br. odbił się o 3,4 proc. W drugim tempo wzrostu wyhamowało do 0,3 proc. Międzynarodowy Fundusz Walutowy spodziewa się, że izraelski PKB wzrośnie w tym roku o 1,6 proc., po zwyżce o 2 proc. w 2023 r. Zebrane przez agencję Bloomberga prognozy analityków na ten rok wahają się od wzrostu PKB o 0,5 proc. do zwyżki o 2,2 proc. Stopa bezrobocia zeszła w sierpniu do rekordowo niskiego poziomu 2,6 proc. W ostatnich miesiącach wyraźnie przyspieszyła inflacja. W sierpniu sięgnęła 3,6 proc. i była najwyższa od października. Mimo to Bank Izraela utrzymuje od wielu miesięcy główną stopę procentową na poziomie 4,5 proc. (Na przełomie roku obciął ją o 25 pkt baz. i było to jej pierwsze cięcie od 2020 r.) Szekel izraelski stracił od początku roku ponad 5 proc. wobec dolara, ale przez ostatnie miesiące umocnił się o ponad 1 proc. TA-35, główny indeks giełdy w Tel Awiwie, wzrósł natomiast przez ostatnie 12 miesięcy o około 12 proc.
