Dopiero w miniony weekend Ambasada Izraela w Polsce poinformowała oficjalnie organizatorów uroczystości – Muzeum Auschwitz Birkenau – że 27 stycznia w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu weźmie udział minister edukacji rządu Izraela Jo'aw Kisz. Wcześniej mówił o takiej możliwości premier Donald Tusk, krytykując prezydenta RP Andrzeja Dudę i zarzucając mu wzniecanie niepotrzebnych emocji. Prezydent wystąpił bowiem do premiera z pytaniem, czy władze zagwarantują „niezakłócony pobyt” na tej uroczystości premierowi Beniaminowi Netanjahu w Polsce, powołując się na „absolutnie wyjątkowe okoliczności” tego wydarzenia. Prezydent Duda wraz z małżonką objęli honorowy patronat nad uroczystością.
Prezydent Duda pyta, premier reaguje, świat krytykuje
Nagłośniony przez izraelskie i amerykańskie media list prezydenta Dudy wywołał niespotykaną reakcję polskiego rządu – uchwałę Rady Ministrów, w której rząd RP oświadcza, „iż zapewni wolny i bezpieczny dostęp i udział w tych obchodach najwyższym przedstawicielom państwa Izrael”. Jej autorem jest szef MSZ Radosław Sikorski i minister sprawiedliwości Adam Bodnar. Deklaracja o nietykalności premiera Netanjahu ściganego od końca listopada ubiegłego roku przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze za zbrodnie ludobójstwa w Strefie Gazy na terenie Polski, która jest sygnatariuszem statutu Trybunału, wywołała falę krytyki opinii publicznej i prawników. Nakaz aresztowania Netanjahu (a także byłego ministra obrony Joawa Galanta, i m.in. lidera Hamasu Muhammada Deifa) obowiązuje bezwzględnie 125 państw, w tym Polskę. Jak ujawniła „Rz”, statut MTK znosi z automatu także immunitet dyplomatyczny w krajach członkach, jaki posiada premier Netanjahu – obowiązuje „wyłącznie przed jurysdykcją innych państw, ale nie jurysdykcją Trybunału”.
MSZ w odpowiedzi dla „Rz” przyznaje, że „specjalny status członków delegacji państwowych podczas ich oficjalnego pobytu w innym państwie reguluje nowojorska Konwencja z 1969 r. o misjach specjalnych”. Artykuł 21 Konwencji stanowi, że głowa państwa wysyłającego, szef rządu, minister spraw zagranicznych i inne osobistości wysokiej rangi korzystają w państwie przyjmującym lub w państwie trzecim z ułatwień, przywilejów i immunitetów przyznanych im przez prawo międzynarodowe. Należy przy tym pamiętać jednak, że stronami Konwencji jest tylko 40 państw i dodatkowo stosuje się ona tylko do wizyt zagranicznych, które zostały formalnie zakwalifikowane jako „misje specjalne” w rozumieniu Konwencji. „Zgodnie z art. 27 ust 2. Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego z 1998 r., immunitety i inne przywileje związane z pełnieniem funkcji publicznej danej osoby, przewidziane przez prawo krajowe lub międzynarodowe, nie stanowią przeszkody do wykonywania jurysdykcji Trybunału wobec takiej osoby. Zasady współpracy polskich organów z MTK określa ustawa z 1997 r. Kodeks postępowania karnego” – odpowiada nam MSZ.
Czytaj więcej
Nawet wyborcy Koalicji Obywatelskiej nie akceptują uchwały rządu w sprawie ochrony przed aresztowaniem dla premiera Izraela Beniamina Netanjahu – wynika z sondażu IBRiS dla „Rzeczpospolitej”.
– Od wielu dni dysponujemy informacją z ambasady, że państwo Izrael ma reprezentować minister edukacji, więc generalnie cała ta sprawa nabiera charakteru pewnej demonstracji politycznej zupełnie niepotrzebnie – wytknął premier Tusk prezydentowi Dudzie w Sejmie. Oficjalnie tę informację potwierdzono dopiero dwa dni temu.
