Materiał Partnera: SANTANDER BANK POLSKA

W obliczu postępujących zmian klimatycznych Unia Europejska przyjęła ambitną politykę zmierzającą do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Realizując założenia Europejskiego Zielonego Ładu, wprowadzono m.in. szereg wymagań wobec firm działających na rynku Wspólnoty.

Skąd wzięły się cele klimatyczne?

Europejski Zielony Ład (ang. European Green Deal) to kompleksowa strategia Unii Europejskiej, która ma na celu przekształcenie gospodarki krajów Wspólnoty w bardziej zrównoważoną i ekologiczną. Głównym celem tej polityki jest osiągnięcie neutralności klimatycznej na Starym Kontynencie do 2050 roku. Dla firm działających na rynku europejskim oznacza to konieczność dostosowania się do nowych regulacji oraz wzrost wymagań w zakresie sprawozdawczości pozafinansowej, w tym środowiskowej.

O ile na początku wyższymi cenami emisji dwutlenku węgla oraz opomiarowaniem zostały objęte tylko źródła wytwarzania energii oraz przemysł energochłonny w ramach systemu ETS (emissions trading system), o tyle w następnym etapie regulacje obejmą kolejne branże. Oznacza to, że tysiące europejskich przedsiębiorstw, również polskich, będzie musiało raportować swój wpływ na klimat, w tym emisję gazów cieplarnianych.

Jak dyrektywa CSRD przełoży się na firmy?

Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) zobowiązuje firmy m.in. do pomiaru i ujawniania śladu węglowego. Pomiar ten obejmować będzie zarówno emisje bezpośrednie (Zakres 1) – wynikające np. ze spalania paliw w instalacjach i pojazdach – jak i emisje pośrednie (Zakres 2) związane z wytwarzaniem energii lub ciepła. Dodatkowo, przedsiębiorstwa zobowiązane są do raportowania emisji związanych z całym łańcuchem dostaw (Zakres 3), które powstają zarówno w procesach dostawców (upstream), jak i w wyniku sprzedaży towarów lub usług (downstream).

Warto podkreślić, że choć może się wydawać, że jednostkowy wpływ firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw na środowisko jest niewielki, to ich liczebność powoduje, że w rzeczywistości odpowiadają one za dużą część całkowitych emisji. Ograniczenie tych emisji w łańcuchu dostaw staje się więc kluczowym obszarem działań na rzecz dekarbonizacji.

Jest to wielkie wyzwanie. W pierwszej kolejności należy zastąpić szacunkowe, uśrednione dane rzeczywistymi wartościami. Następnie konieczne jest wdrożenie działań optymalizacyjnych, podobnych do tych, które zastosowały największe firmy.

Kalkulator śladu węglowego

Jako Santander Bank Polska wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów, którzy potrzebują wsparcia we wprowadzaniu zmian w zakresie zrównoważonego rozwoju. W lipcu 2024 roku, we współpracy z Fundacją Climate & Strategy, uruchomiliśmy kalkulator śladu węglowego – narzędzie, które pozwala firmom na dokładne oszacowanie ich emisji, stanowiąc fundament do dalszych działań. Kalkulator jest narzędziem skierowanym do przedsiębiorstw, niezależnie od branży czy ich wielkości. Umożliwia obliczenie emisji CO2 związanych z działalnością firmy, obejmujących emisje bezpośrednie (Zakres 1) wynikające ze spalania paliw w instalacjach i pojazdach, a także emisje pośrednie (Zakres 2) związane z wytwarzaniem energii lub ciepła wykorzystywanego przez firmę. Po wprowadzeniu danych dotyczących emisji użytkownik może wygenerować raport szacunkowy, który określa całkowity ślad węglowy przedsiębiorstwa.

Przewaga konkurencyjna dzięki świadomemu zarządzaniu emisjami

Coraz więcej dużych, globalnych firm podkreśla, że preferują współpracę z dostawcami, którzy świadomie zarządzają swoją emisyjnością i podejmują działania w zakresie zrównoważonego rozwoju. Tego typu praktyki nie tylko pomagają w spełnieniu wymogów regulacyjnych, ale też stanowią element budowania przewagi konkurencyjnej. Z czego to wynika? W 2022 roku produkcja energii elektrycznej w Polsce generowała emisję na poziomie około 660 kg CO2/MWh, co stanowiło ponaddwukrotnie wyższą wartość niż średnia w Unii Europejskiej. Ma to kluczowe znaczenie w kontekście obliczania śladu węglowego produkcji. Chodzi o to, że wykorzystując te same technologie co firmy z innych krajów Wspólnoty, produkt polskiej firmy jest dzisiaj obarczony znacznie wyższym śladem węglowym. Możemy się więc spodziewać, że oczekiwania dotyczące redukcji śladu węglowego w łańcuchach dostaw będą z roku na rok rosły. Dla wielu firm stanie się to wręcz kluczowym kryterium. Biorąc pod uwagę silne powiązania polskiej gospodarki z rynkiem europejskim, będzie to także istotny element budowania ich przewagi konkurencyjnej.

Nowa Energia

Pomiar emisji to dopiero pierwszy krok w procesie zarządzania emisyjnością. W dalszej kolejności firmy mogą zmienić technologię produkcji, przeprowadzić termomodernizację czy na nowo wybrać źródło zasilania (np. własną instalację fotowoltaiczną). Staramy się na każdym etapie transformacji towarzyszyć naszym partnerom, dzieląc się wiedzą i doświadczeniem. Jednym z narzędzi, które udostępniliśmy klientom, jest platforma Nowa Energia, która integruje wiedzę (m.in. regulacje i obowiązki), narzędzia (takie jak kalkulator śladu węglowego) oraz możliwości (dofinansowania oraz rozwiązania dłużne). To internetowe rozwiązanie w kompleksowy i przystępny sposób pomaga przedsiębiorcom stawiać czoła zielonej transformacji.

Staramy się też wspierać dialog pomiędzy firmami. W ramach serii spotkań „Transformacja energetyczna a rozwój firm” zaprosiliśmy naszych partnerów biznesowych oraz firmy z sektora MŚP do dzielenia się swoimi doświadczeniami. Naszym celem było inspirowanie innych do podejmowania działań na rzecz zrównoważonego rozwoju i dzielenie się praktycznymi rozwiązaniami związanymi z zieloną transformacją.

Jak wspierać firmy?

Zdajemy sobie sprawę, że polski sektor energetyczny stoi przed ogromnym wyzwaniem w procesie transformacji. Biorąc pod uwagę skalę niezbędnych inwestycji: w obszarze źródeł wytwarzania energii (elektryczności i ciepła), infrastruktury sieciowej (przesyłowej i dystrybucyjnej), a także poprawy efektywności energetycznej – rola sektora bankowego staje się kluczowa.

Naszym celem jest wspieranie partnerów i klientów w podejmowaniu świadomych decyzji związanych z wdrażanymi zmianami. Dlatego kładziemy duży nacisk na udostępnianie rozwiązań, które pomagają firmom lepiej zrozumieć rynkowe wymagania i standardy, a także wykonać pierwszy krok na drodze do zielonej transformacji. Nasze wsparcie nie ogranicza się tylko do finansowania już zrealizowanych inicjatyw proekologicznych, obejmuje także projekty mające na celu redukcję emisji i zwiększenie efektywności energetycznej.

Aby wspierać realizację tych celów, oferujemy naszym klientom wiele produktów finansowych, które pomagają w rozwoju zrównoważonych i ekologicznych inwestycji, od leasingu pojazdów elektrycznych po finansowanie dużych projektów w sektorze odnawialnych źródeł energii.

Jako jeden z największych banków w Polsce, Santander Bank Polska ma pełną świadomość swojej odpowiedzialności za postęp zrównoważonej transformacji. Dlatego angażujemy się w proces wsparcia naszych klientów od samego początku wprowadzania zmian. Pomagamy im realizować długoterminowe cele biznesowe, które mają jednocześnie pozytywny wpływ na środowisko.

Autorka jest menedżerem ds. rozwiązań ESG w Santander Bank Polska

Materiał Partnera: SANTANDER BANK POLSKA