MATERIAŁ W RAMACH CYKLU REDAKCYJNEGO WE WSPÓŁPRACY Z EY

Z zastosowaniem sztucznej inteligencji (ang. artificial intelligence – AI) w codziennej działalności biznesowej miliony firm na całym świecie, także w Polsce, wiążą mniejsze lub większe nadzieje, choć nie ma też co ukrywać, że pojawiają się i obawy, choćby w zakresie cyberbezpieczeństwa. Często też rzeczywistość stosowania AI w praktyce rozmija się z oczekiwania przedsiębiorców, a stan użycia tej technologii jest na bardzo różnych poziomach zaawansowania, tak w ujęciu sektorowym, jak i w poszczególnych państwach. Jak wynika z analiz Bank of America akurat teraz inwestycje w AI wykazują oznaki osłabienia, ponieważ globalny rynek czeka na większą jasność co do tego, w jaki sposób technologia będzie monetyzowana. Z kolei w naszym kraju, w którym to większość firm jest na początku „przygody” ze sztuczną inteligencją, sytuacja wydaje się być nieco bardziej dynamiczna. Rodzimi przedsiębiorcy z różnych dziedzin gospodarki (przemysł, usługi, handel, edukacja) szukają swych przewag konkurencyjnych, ale też redukcji kosztów w zastosowaniu algorytmów AI, choćby w funkcjonowaniu działów takich jak (obsługa klienta, marketing, kadry). Jak więc sytuacja w tym zakresie wygląda nad Wisłą?

II edycja badania EY

O taką analizę pokusiła się firma doradcza EY, przygotowując drugą już edycję raportu pt. „Jak polskie firmy wdrażają AI?”. Jak wskazuje Radosław Frańczak, partner, lider Zespołu Technology Consulting, EY deklaracje inwestycyjne w zakresie AI jedynie rosną. Wzrost nie jest jednak równomierny – nie tylko w różnych sektorach gospodarki, ale nawet w obszarach pojedynczych firm. Generalnie jednak coraz więcej czynników wskazuje, że firmy przechodzą od fazy eksperymentów do fazy adopcji technologii AI i co więcej, rośnie liczba wdrożeń zakończonych sukcesem. Jak wynika z badania EY już 25 proc. przedsiębiorstw ma za sobą przynajmniej jedno zakończone wdrożenie z użyciem technologii AI (wzrost o 5 pp. r/r), a 40 proc. jest właśnie w trakcie implementacji AI. Do takich firm należą m.in. Nextbike i Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE).

– W Nextbike już od kilku lat wspieramy nasz dział obsługi klienta rozwiązaniami opartymi na uczeniu maszynowym i AI. Dzięki nim nigdy nie byliśmy w stanie tak szybko obsługiwać użytkowników jak teraz – a będzie tylko szybciej. Z każdym sezonem zwiększamy udział tych technologii, co przekłada się na konkretne korzyści – szybszy czas reakcji oraz większą dostępność naszych agentów do rozwiązywania bardziej złożonych problemów. W codziennej pracy również staramy się maksymalnie wykorzystywać dostępne narzędzia AI, aby pracować efektywniej i móc skupić się na tym, co najważniejsze – strategicznym myśleniu o rozwoju biznesu – mówi „Rzeczpospolitej” Cezary Dudek, szef marketingu w Nextbike Polska.

– Sztuczna inteligencja to największa zmiana w sposobie pracy od czasów rewolucji przemysłowej. Tym razem jednak zmiany następują w tempie wykładniczym. AI nie tylko automatyzuje, ale też demokratyzuje innowacje – dziś mała firma może korzystać z tych samych narzędzi co korporacja, nie mając miliardowych budżetów – dodaje Dudek.

Z dobrodziejstw AI korzysta też KUKE specjalizująca się w ubezpieczaniu wymiany handlowej i jej finansowania. – W naszej działalności AI znajduje zastosowanie przede wszystkim w ocenie ryzyka. Sztuczna inteligencja doskonale radzi sobie z agregowaniem danych z różnych źródeł, rejestrów sądowych, finansowych, mediów. Współpracujemy z jednym z dostawców rozwiązania, które połączyliśmy z naszym systemem informatycznym, dzięki temu automatycznie mierzymy ryzyko i określamy limity w przypadku masowych wniosków o mniejsze kwoty. W ciągu dosłownie kilku minut mamy bardzo rzetelną ocenę i możliwość szybkiego poinformowania klienta o decyzji – mówi „Rzeczpospolitej” Katarzyna Kowalska, wiceprezes zarządu KUKE.

Jak wynika z raportu EY aż 78 proc. firm odniosło oczekiwane korzyści z wdrożonych rozwiązań. I tak też się stało w przypadku KUKE. – Zastosowanie AI umożliwiło odciążenie naszych analityków, którzy teraz zajmują się wnioskami bardziej skomplikowanymi i na większe wartości – wyjaśnia Kowalska. – Zastanawiamy się nad wdrożeniem kolejnych rozwiązań, które umożliwią szybką analizę licznych dokumentów przede wszystkim dla naszej działalności związanej ze wspieraniem przedsiębiorców w dużych transakcjach inwestycyjnych na całym świecie – dodaje wiceprezeska KUKE.

Jakie perspektywy?

W ocenie EY wyraźny wzrost inwestycji w AI w naszym kraju sygnalizuje, że czas na działanie na tym polu nadszedł właśnie teraz. Organizacje, które pozostaną w tyle, ryzykują utratę swej pozycji na rynku. Z taką oceną sytuacji zgadza się Cezary Dudek. – Obserwujemy dziś fascynującą transformację biznesu pod wpływem sztucznej inteligencji. Chodzi o to, by wprowadzać AI w tkankę firmy w sposób prosty, angażujący i jednocześnie szybki. Nie chodzi o to, czy wdrożyć sztuczną inteligencję, tylko jak zrobić to mądrze. Firmy, które podejmą decyzję dziś, będą liderami jutra – ocenia szef marketingu Nextbike Polska.

Eksperci EY podkreślają w swym opracowaniu, że priorytetem powinno być nie tylko wdrażanie technologii, lecz także zarządzanie zmianą w organizacji oraz budowanie zespołów i struktur, które pozwolą na efektywne zarządzanie firmą i skalowanie rozwiązań AI.

—Artur Osiecki

Bartosz Pacuszka

Bartosz Pacuszka

Bartosz Pacuszka 

partner EY Polska, lider zespołu AI Technology

W całym 2024 roku jak również na początku roku bieżącego sztuczna inteligencja pozostaje kluczowym tematem w dyskusjach o wpływie technologii na biznes. Raport EY „Jak polskie firmy wdrażają AI”, oparty na badaniach ponad 500 przedsiębiorstw na rodzimym rynku, ukazuje rosnącą intensywność wdrażania rozwiązań AI. W 2024 roku 25 proc. firm zakończyło projekty związane z AI, co stanowi wzrost o 5 punktów procentowych w porównaniu z rokiem poprzednim, a 40 proc. jest w trakcie implementacji.

Z danych wynika, że 78 proc. przedsiębiorstw uzyskało oczekiwane korzyści, w tym poprawę jakości usług (42 proc.), zwiększenie skali działalności (36 proc.), redukcję kosztów (31 proc.) oraz wzrost przychodów (29 proc.). W ciągu najbliższych 18 miesięcy 78 proc. badanych planuje zwiększenie inwestycji w AI, z czego 58 proc. ocenia te działania jako priorytetowe.

Jednakże raport wskazuje także na istotne wyzwania, z którymi mierzą się przedsiębiorstwa. Wśród nich najczęściej wskazywane były zmiany procesowo-organizacyjne, przy których kwestie technologii oraz wysokich kosztów przeszły na dalszy plan. Ponadto 40 proc. firm dostrzega sceptycyzm lub obawy zatrudnionych o przyszłość ich miejsc pracy, a 35 proc. planuje redukcję zatrudnienia wśród osób bez doświadczenia (wzrost o 10 pkt proc. r./r.). Mimo że 94 proc. przedsiębiorstw przeprowadza analizy cyberbezpieczeństwa, tylko 34 proc. inwestuje w odpowiednie zabezpieczenia.

Krajobraz wyłaniający się z raportu sugeruje, że AI stanie się integralną częścią biznesu, wpływając na cały łańcuch wartości. Firmy, które zaczęły wdrażać AI, zdobywają cenne doświadczenia, co pomoże im w przyszłości uzyskać przewagę konkurencyjną nad tymi, które opóźniają adopcję tej technologii. W miarę dalszego rozwoju AI, umiejętność skutecznego wykorzystania tej technologii do akcelerowania strategii biznesowej będzie kluczowa dla sukcesu przedsiębiorstw. 

Justyna Wilczyńska-Baraniak

Justyna Wilczyńska-Baraniak

Justyna Wilczyńska-Baraniak

adwokatka, partnerka EY, liderka Zespołu Prawa Własności Intelektualnej, Technologii i Danych Osobowych w Kancelarii EY Law

Dynamiczny rozwój technologii AI wiąże się nierozerwalnie z szybko ewoluującym środowiskiem regulacyjnym, które będzie miało kluczowy wpływ na sposób wdrażania i wykorzystania sztucznej inteligencji w biznesie. Przyjęcie przez Unię Europejską AI Act stanowi przełomowy moment, jednak pełne obowiązywanie regulacji następuje etapami. Od 2 lutego 2025 roku obowiązywać zaczęły pierwsze istotne zakazy dotyczące określonych praktyk w zakresie AI oraz wymogi związane z edukacją i świadomością na temat sztucznej inteligencji. Już pół roku później, bo od 2 sierpnia 2025 r., wejdą w życie kluczowe regulacje dotyczące m.in. organów notyfikowanych, modeli ogólnego przeznaczenia (GPAI), zarządzania ryzykiem, ochrony poufności informacji oraz sankcji za nieprzestrzeganie przepisów. Ostatecznie, pełna implementacja przepisów AI Act (poza wyjątkiem, w postaci artykułu 6) zakończy się 2 sierpnia 2026 roku.

Warto jednak zauważyć, że równolegle do wprowadzania nowych regulacji pojawia się także silny trend deregulacyjny, mający na celu złagodzenie obciążeń administracyjnych oraz uproszczenie wdrożeń AI, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Przykładem tego trendu jest przerwanie prac nad projektem dyrektywy AILD, który miał regulować kwestie odpowiedzialności cywilnej za systemy AI. W związku z dynamicznymi zmianami na poziomie Unii Europejskiej firmy wdrażające AI muszą szczególnie zwrócić uwagę na nadchodzące regulacje i tendencje deregulacyjne, gdyż będą one determinować nie tylko kwestie techniczne, ale także prawne i operacyjne działania przedsiębiorstw. 

MATERIAŁ W RAMACH CYKLU REDAKCYJNEGO WE WSPÓŁPRACY Z EY