„Zmanipulowana” narracja w sprawie sankcji kredytu darmowego. ZBP ostrzega

Uzyskanie darmowego kredytu konsumenckiego w sądzie wcale nie będzie automatyczne, a wyrok TSUE w tej kwestii nie jest przełomowy – twierdzi Związek Banków Polskich.

Publikacja: 25.02.2025 14:28

„Zmanipulowana” narracja w sprawie sankcji kredytu darmowego. ZBP ostrzega

Foto: Adobe Stock

– Można spodziewać się czegoś w rodzaju sagi orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie sankcji kredytu darmowego (SKD) – przyznał Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, podczas wtorkowej konferencji. I jednocześnie przestrzegł, by nie ulegać zmanipulowanym informacjom podawanym przez niektóre kancelaria prawne i firmy odszkodowawcze, które walczą o interesy swoje, a nie o interesy klientów.

Jak Związek Banków Polskich ocenia wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego

Pierwszy wyrok TSUE w sprawie SKD zapadł 13 lutego br., (a w tym roku ma być ich łącznie sześć). A ZBP ocenia, że liczne komentarze i wypowiedzi części prawników w tej kwestii były nierzetelne, nieprawdziwe i wprowadzające w błąd.

Czytaj więcej

Polacy pożyczyli na mieszkania 85 mld zł w 2024 r. Czy w tym roku będzie więcej?

- Jako nieprawdziwe informacje można uznać to, że TSUE miałby dopuścić SKD również w przypadku niewielkich naruszeń lub twierdzących, że banki zostaną teraz pozbawione odsetek od kredytu na skutek decyzji TSUE – wyliczał Białek. Według ZBP, nieprawdziwe są też twierdzenia, jakoby wyrok ten miał stanowić przełomowy moment, czy że miałby on przynieść miliardowe zwroty dla konsumentów.

Prezes Białek tłumaczył, że TSUE nie orzekł niczego nowego ponad to, co jasno wynika od lat z brzmienia unijnej dyrektywy o kredycie konsumenckim i polskiej ustawy o kredycie konsumenckim, czyli tego, że w razie niewykonania obowiązku informacyjnego bank może zostać pozbawiony odsetek.

Kiedy konsument może liczyć na darmowy kredyt

- Po drugie, nie ma żadnego automatyzmu sankcji ani generalnego przesądzenia przez TSUE sankcji w określonych przypadkach. TSUE jasno stwierdził, że to do sądu krajowego należy ocena, na ile przeciętny konsument – właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny – był w stanie na podstawie warunków umowy dotyczących zmiany opłat ocenić, jak może się zmienić wysokość jego zobowiązania – przekonywał prezes Białek.

I dodał, że TSUE wcale nie zakazał naliczania odsetek od kredytowanych kosztów oraz stwierdził, że niezależnie od rozważań na ten temat, zawyżenie RSSO nie stanowi samo w sobie naruszenia obowiązku informacyjnego.

Czytaj więcej

W czwartek ważny wyrok TSUE w sprawie kredytów konsumenckich. Czy ruszy lawina pozwów?

Trzecią istotną kwestią jest to, że Trybunał podkreślił, iż sankcja za naruszenie obowiązków przysługuje, o ile naruszenie to może podważyć możliwość oceny przez konsumenta zakresu jego zobowiązania. - TSUE wskazuje więc jasno, że sankcja powinna być adekwatna, proporcjonalna i dotyczyć tych uchybień, które mają wpływ na zobowiązanie finansowe konsumenta. Sankcja nie dotyczy dowolnych nieistotnych uchybień – podkreślał Białek.

Ile pozwów dotyczących sankcji kredytu darmowego trafiło do sądów?

ZBP ocenia również, konsumenci są narażeni na nieuczciwe praktyki niektórych kancelarii prawnych i firm odszkodowawczych. Dochodzi bowiem do masowego skupowanie roszczeń ze spłaconych kredytów konsumenckich za 10 – 20 proc. wartości roszczeń od często nieświadomych klientów, którzy nie zdają sobie sprawy ze skutków podpisanej umowy (skutków cesji).

– Te kancelarie i firmy działają wówczas nie w celu ochrony konsumenta (nabyły już od niego roszczenie za 10-20 proc. wartości), ale we własnym interesie i własnym imieniu, wyłącznie w celu maksymalizacji swojego zysku – ostrzegał prezes Białek.

ZBP podał również, że na koniec grudnia w sądach toczyło się 14759 spraw dotyczących SKD. Jeśli chodzi o liczbę kredytów konsumenckich, to szacuje się, że jest ich ok. 18-19 milionów. Kancelarie prawne, specjalizujące się w takich sprawach, kuszą konsumentów potencjalnie wysokimi korzyściami (po ewentualnej wygranej w sądzie), liczonymi w dziesiątkach czy nawet setkach tysięcy złotych, powołując się na przykłady wysokokwotowych kredytów konsumenckich rzędu do 250 tys. zł. W praktyce takie kredyty są jednak bardzo rzadkie.

– Można spodziewać się czegoś w rodzaju sagi orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie sankcji kredytu darmowego (SKD) – przyznał Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, podczas wtorkowej konferencji. I jednocześnie przestrzegł, by nie ulegać zmanipulowanym informacjom podawanym przez niektóre kancelaria prawne i firmy odszkodowawcze, które walczą o interesy swoje, a nie o interesy klientów.

Jak Związek Banków Polskich ocenia wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Banki
Polacy pożyczyli na mieszkania 85 mld zł w 2024 r. Czy w tym roku będzie więcej?
Banki
Duży azjatycki bank tnie 4000 stanowisk. Sztuczna inteligencja zastąpi ludzi
Banki
Czy banki są gotowe na przełom Donalda Tuska?
Banki
Nick Leeson 30 lat temu zrujnował Barings Bank. Co go teraz martwi?
Banki
Europejski Bank Centralny zwiększa straty