Według wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydanego we czwartek 25 lutego, przekształcanie użytkowania wieczystego we własność jest formą działalności gospodarczej i czynnością opodatkowaną. Tym samym opłaty przekształceniowe uiszczane przez podmioty nabywające własność nieruchomości powinny być obciążone VAT.
Zarząd majątkiem to biznes
Sprawa trafiła do TSUE jako efekt sporu gminy Wrocław z dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej na tle interpretacji prawa podatkowego. Samorząd twierdził we wniosku o tę interpretację, że od opłat przekształceniowych nie należy się VAT. Jednak w wydanej interpretacji stwierdzono, że owe opłaty to pozostająca do zapłaty część kwoty stanowiącej należność z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego danego gruntu. Fiskus uznał, że pobierając te opłaty, gmina działa jako podatnik VAT, a nie w charakterze organu władzy publicznej (organy takie nie mogą być podatnikami).
Czytaj także: Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność z VAT - opinia rzecznika generalnego TSUE
W sporze przed sądem administracyjnym gmina podnosiła m.in., że przekształcenia nie można uznać za typową dostawę towarów. Została ona bowiem dokonana z mocy prawa i nie było mowy o dobrowolności takiej transakcji.
Trybunał zwrócił jednak uwagę na treść art. 14 ust. 2 lit. a) unijnej dyrektywy o VAT. Przepis ten przewiduje, że „przeniesienie prawa własności do towaru w zamian za odszkodowanie, z nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu albo z mocy prawa" jest traktowane jak dostawa towarów. Dodatkowo sędziowie stwierdzili, że „wykorzystywanie majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu stałego dochodu" jest działalnością gospodarczą, podlegającą temu podatkowi. Jedna z rozpatrywanych kwestii dotyczyła charakteru działania gminy w takich operacjach. Jest ona niewątpliwie organem lokalnej władzy, co zasadniczo według dyrektywy o VAT wykluczałoby nadanie jej statusu podatnika.