- Gmina podjęła uchwałę (art. 18 ust. 2 pkt 9 lit i ustawy o samorządzie gminnym) w sprawie maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów, które będzie mógł udzielać wójt w roku budżetowym (150 tys. zł) różnym podmiotom. Jednak regionalna izba obrachunkowa wskazała, że nie zostało to zaplanowane w rozchodach budżetu gminy, a ponadto uchwała nie może dotyczyć kredytów. Czy stanowisko RIO jest słuszne?
Wydaje się, że stanowisko regionalnej izby obrachunkowej jest zasadne. Aby jednak merytorycznie odnieść się do podanej problematyki, niezbędna jest analiza stosownych regulacji prawnych różnych aktów prawnych.
Po pierwsze, należy przytoczyć treść przywołanego art. 18 ust. 2 pkt 9 lit i) ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Stanowi on, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy: ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym. Z treści tego przepisu wynika więc jednoznacznie, że ustawodawca nie przewidział, aby z budżetu jednostki samorządu terytorialnego można było udzielać kredytów, a jedynie wspomniane pożyczki.
Podobne stanowisko wynika m.in. z uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 13 stycznia 2016 r. (znak 1/2/2016). Zaakcentowano w niej, że ani przepisy ustawy o samorządzie gminnym ani przepisy ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych nie przewidują, iż z budżetu jednostki samorządu terytorialnego można udzielać kredytów. Jednostka samorządu terytorialnego nie jest podmiotem uprawnionym do udzielania kredytów w rozumieniu ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (DzU z 2015 r. poz. 128). Oznacza to, że przesłanki, którymi kierowała się regionalna izba obrachunkowa w merytorycznej ocenie uchwały gminy, są z dużym prawdopodobieństwem uzasadnione.
Dodatkowo warto przytoczyć fragment z uzasadnienia uchwały Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z 27 kwietnia 2012 r. (znak X/32/2012). Podano tam, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących ustalania maksymalnej wysokości pożyczek udzielanych przez wójta w roku budżetowym. Jednocześnie zaakcentowano, że: (....) w ramach kwoty określonej przez radę gminy organ wykonawczy udziela pożyczek zgodnie z własnymi decyzjami. Organ stanowiący nie ma natomiast kompetencji do określania trybu udzielania pożyczek z budżetu gminy oraz zakresu podmiotów, którym pożyczki będą udzielone. Żaden przepis prawa nie upoważnia, bowiem rady do takiego działania. Zatem, z powyższego wynika, że rada gminy może upoważnić w uchwale wójta jedynie do udzielania pożyczek, a nie kredytów, przy czym nie może narzucać wójtowi ani trybu udzielania pożyczek, ani podmiotów, którym mogą one zostać udzielone przez wójta.
