Podział mieszkania ze spadku. Czy można uniknąć podatku?

Czy podział odziedziczonego przez rodzinę mieszkania trzeba opodatkować? Niekoniecznie. Dział spadku nie podlega pod ustawę o podatku od spadków i darowizn. Można też uniknąć PIT, bo w przepisach jest zwolnienie dla najbliższych.

Publikacja: 23.12.2024 11:36

Czy podział odziedziczonego przez rodzinę mieszkania trzeba opodatkować?

Czy podział odziedziczonego przez rodzinę mieszkania trzeba opodatkować?

Foto: Adobe Stock

Przed trudnym zadaniem rozliczenia rodzinnego spadku stanął jeden z naszych czytelników. Razem z matką i siostrą odziedziczył po zmarłym ojcu mieszkanie. Było częścią wspólnego małżeńskiego majątku, matka była więc właścicielką połowy nieruchomości, natomiast druga weszła w skład spadku. Ustawowo została podzielona na trzy równe części. Matka miała więc w sumie 4/6, a czytelnik i siostra po 1/6. Rodzina zgłosiła spadek w urzędzie skarbowym. Potem poszli do notariusza i zrobili podział spadku (bez spłat). Siostra zrezygnowała ze swojego udziału i ostatecznie wyszło, że matka ma 4/6 mieszkania, a czytelnik 2/6. Czy ta moja nadwyżka ponad ustawowy udział jest opodatkowana? Czy muszę zapłacić podatek od spadków i darowizn albo PIT? – pyta czytelnik.

Wygląda na to, że nie musi płacić ani jednego, ani drugiego.

Czytaj więcej

Jak rozliczyć spadek po bratowej i bracie? Czy trzeba wykazać przychód?

Czy dział spadku podlega pod ustawę o podatku od spadków i darowizn?

Zacznijmy od podatku od spadków i darowizn. Generalnie najbliższa rodzina, np. małżonkowie, dzieci, wnuki, jest z niego zwolniona. Muszą jednak zgłosić spadek w ciągu pół roku do urzędu skarbowego. Z informacji od czytelnika wynika, że ten warunek został spełniony. Czy jednak po podziale spadku trzeba ponownie zgłosić się do fiskusa?

- Nie trzeba, bo dział spadku nie podlega pod ustawę o podatku od spadków i darowizn - tłumaczy Krajowa Informacja Skarbowa. Powołuje się na art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w którym jest katalog opodatkowanych czynności. Działu spadku tam nie znajdziemy.

Potwierdzają to też interpretacje indywidualne. Spójrzmy na jedną z nich. Córka odziedziczyła po rodzicach połowę domu. Pozostała część przypadła drugiej córce i jej mężowi. Rodzina zdecydowała się na podział spadku i cały dom został przyznany pierwszej córce. Czy musi zapłacić podatek od spadków i darowizn?

Fiskus uznał, że nie musi. Dział spadku nie został bowiem wymieniony w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu. Jest instytucją odrębną od dziedziczenia. A także od zniesienia współwłasności (dotyczy bowiem tylko rzeczy wchodzących w skład masy spadkowej po danym spadkodawcy). „Skoro nabycie udziału w nieruchomości (od siostry i jej męża) nastąpiło tytułem działu spadku (bez spłat i dopłat), to takie nabycie nie spowodowało powstania po Pani stronie obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn” – czytamy w interpretacji nr 0111-KDIB2-3.4015.129.2023.3.ASZ.

- To ugruntowane stanowisko, ta kwestia nie powinna budzić wątpliwości – mówi dr Piotr Sekulski, doradca podatkowy w kancelarii Outsourced.pl.

Czytaj więcej

Podatek od spadku już się przedawnił? Można iść do urzędu po zaświadczenie

Czy część mieszkania otrzymana wskutek działu spadku jest opodatkowana PIT?

Przejdźmy teraz do ustawy o PIT. Generalną zasadą jest, że każda korzyść majątkowa jest przychodem, który trzeba opodatkować (po zmniejszeniu o ewentualne koszty i obliczeniu dochodu). - Takim przychodem jest też otrzymany w wyniku działu spadku dodatkowy udział w nieruchomości – wskazuje KIS.

- Jeśli wskutek działu spadku jeden spadkobierca zrzeka się na rzecz drugiego swojej części, to dochodzi do tzw. nieodpłatnego świadczenia. I spadkobierca otrzymujący spadek ponad przysługujące udziały uzyskuje z tego tytułu przychód – potwierdza Piotr Sekulski.

Czy to oznacza, że czytelnik zapłaci PIT od części mieszkania, którą dostał od siostry? Nie. – W najbliższej rodzinie przysługuje zwolnienie z podatku określone w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT – tłumaczy KIS. Przepis ten mówi o świadczeniach w naturze i innych nieodpłatnych świadczeniach otrzymanych od osób zaliczonych do I oraz II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Do tych osób zalicza się również rodzeństwo.

Takie stanowisko znajdziemy też w interpretacjach indywidualnych, np. nr 0114-KDIP3-2.4011.350.2023.3.MN. Potwierdzono w niej, że kobieta, która w wyniku podziału spadku po ojcu dostała części nieruchomości i samochodów ustawowo przypadające bratu, może skorzystać ze zwolnienia z PIT.

Nieodpłatne świadczenia w najbliższej rodzinie, np. między siostrą a bratem, są zwolnione z PIT.


Przed trudnym zadaniem rozliczenia rodzinnego spadku stanął jeden z naszych czytelników. Razem z matką i siostrą odziedziczył po zmarłym ojcu mieszkanie. Było częścią wspólnego małżeńskiego majątku, matka była więc właścicielką połowy nieruchomości, natomiast druga weszła w skład spadku. Ustawowo została podzielona na trzy równe części. Matka miała więc w sumie 4/6, a czytelnik i siostra po 1/6. Rodzina zgłosiła spadek w urzędzie skarbowym. Potem poszli do notariusza i zrobili podział spadku (bez spłat). Siostra zrezygnowała ze swojego udziału i ostatecznie wyszło, że matka ma 4/6 mieszkania, a czytelnik 2/6. Czy ta moja nadwyżka ponad ustawowy udział jest opodatkowana? Czy muszę zapłacić podatek od spadków i darowizn albo PIT? – pyta czytelnik.

Pozostało jeszcze 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla tysięcy właścicieli gruntów ze słupami
Konsumenci
To koniec "ekogroszku". Prawnicy dla Ziemi: przełom w walce z ekościemą
Edukacja i wychowanie
Nie zdał egzaminu, wygrał w sądzie. Wykładowcy muszą przestrzegać zasad
Prawo w Polsce
Ile zapłacimy za abonament RTV w 2025? Oto stawki od 1 stycznia i lista zwolnionych z opłaty
Materiał Promocyjny
W domu i poza domem szybki internet i telewizja z Play
Podatki
Ulga podatkowa dla pracujących seniorów. Czym jest i kto może z niej skorzystać?
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku