Adwokat pełnomocnik gminnej spółki stracił mandat radnego

Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt: II OSK 2896/12) potwierdził, że radny-adwokat, przyjmując pełnomocnictwo procesowe od spółki komunalnej, narusza zakaz z art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (usg) i traci mandat.

Argumenty stron

Zgodnie z art. 24f usg radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat. Nie mogą też zarządzać taką działalnością ani być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.

– Treść tego przepisu należy rozumieć szeroko – mówi Marek Chojnowski, adwokat reprezentujący wojewodę zachodniopomorskiego. – Dotyczy to zarówno pojęcia „działalność gospodarcza", jak i „pełnomocnictwo" – wyjaśnia.

W ocenie wojewody pod pojęciem działalności gospodarczej rozumieć należy nie tylko bezpośrednie jej wykonywanie, ale także reprezentowanie podmiotu prowadzącego taką działalność na zewnątrz.

– Na przykład w postępowaniu sądowym w sprawach związanych z funkcjonowaniem tego podmiotu w obrocie prawnym – wskazuje mec. Chojnowski.

Jeżeli zaś chodzi o pojęcie „pełnomocnictwa", to ponieważ art. 24f ust. 1 nie wskazuje, o jakiego rodzaju pełnomocnictwo chodzi, należy przyjąć, że będzie to każde umocowanie. Zarówno do dokonywania określonego rodzaju i powtarzalnych czynności, jak i o charakterze szczególnym dla dokonania konkretnej czynności.

– W konsekwencji dochodzenie roszczeń sądowych spółki prawa handlowego, która prowadzi działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego, narusza zakaz przewidziany w art. 24f ust. 1 usg – uzasadniał mec. Chojnowski.

Z poglądami tymi polemizował pełnomocnik skarżącego. Stwierdził przede wszystkim, że w tej sprawie art. 24f ust. 1 w ogóle nie powinien znaleźć zastosowania.

– Do sytuacji, w jakiej znalazł się mój klient, powinien zostać zastosowany art. 24f ust. 2 usg, zgodnie z którym udzielone radnemu pełnomocnictwo jest nieważne albo nie można go w ogóle ustanowić – argumentował. – Zastosowanie tego przepisu wyklucza z kolei możliwość zastosowania art. 24f ust. 1, a w konsekwencji wygaśnięcie mandatu radnego.

W ocenie NSA

– W badanej sprawie nie budziło wątpliwości, że radny-adwokat otrzymał pełnomocnictwo do reprezentowania przed sądem gminnej spółki i pobierał z tego tytułu wynagrodzenie – stwierdził Wojciech Mazur, sędzia sprawozdawca. – Art. 24f ust. 1 usg nie wymaga, aby pełnomocnik podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy uczestniczył bezpośrednio w zarządzaniu taką działalnością i miał bezpośredni wpływ na takie zarządzanie – wyjaśnił sędzia.

W ocenie NSA skarżący (radny) źle rozumuje, domagając się zastosowania do sprawy art. 24f ust. 2 usg. – Przyjęcie takiego stanowiska spowodowałoby, że wszelkie czynności dokonane przed sądem w imieniu reprezentowanego również byłyby nieważne – uzasadniał sędzia Mazur.