W rozstrzygnięciu ws. Wałęsa przeciw Polsce ETPC zwrócił uwagę na problemy systemowe dotyczące między innymi nieprawidłowości w powołaniach sędziowskich (chodzi przede wszystkim o tzw. neosędziów mianowanych przez Krajową Radę Sądownictwa po 2018 r.) i konstrukcji skargi nadzwyczajnej. Na usunięcie tych problemów polska dostała rok, ale termin ów został przedłużony o kolejny rok. Komitet Rady Ministrów Rady Europy poinformował polski rząd o wyznaczeniu nowego terminu. Decyzja zapadła na posiedzeniu we wrześniu, ale informacja o tym została doręczona w zeszłym tygodniu. Z tej okazji ORA Warszawa wraz z Fundacją Wolne Sądy zorganizowały konferencję z udziałem przedstawicieli organów państwa oraz organizacji pozarządowych, której celem było zastanowienie się, na jakim etapie wdrażania zmian jesteśmy jako kraj.
Czytaj więcej
Rzeczywista naprawa praworządności w Polsce, a także gwarancja przestrzegania praw człowieka wymaga wykonania wyroku pilotażowego ETPCz w sprawie Lecha Wałęsy - wskazuje prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Przemysław Rosati w piśmie do ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego i ministra sprawiedliwości Adama Bodnara.
Mikołaj Pietrzak, dziekan ORA Warszawa, wskazał w wystąpieniu otwierającym, że zmiany w KRS od 2018 r. spowodowały jedynie chaos i niepewność wyroków, podejrzenia o polityczność rozstrzygnięć karnych, a także przedłużenie postępowań (co jest związane zarówno z koniecznością przeprowadzania testów niezawisłości, jak i z unikaniem orzekania przez sędziów w sprawach które mogą rodzić zarzut upolitycznienia).
Małgorzata Szeroczyńska, prokurator ze stowarzyszenia Lex Super Omnia, wskazała zaś, że do czasu uchwalenia zmian ustawowych, pewną pomocą mogą być niedawne wytyczne prokuratora generalnego dla prokuratorów, gdyż pozwalają im uniknąć postępowań dyscyplinarnych za kwestionowanie statusu neosędziów. Jednak dotyczą one tylko występowania przed Sądem Najwyższym, a potrzebne są podobne wytyczne dla spraw w sądach powszechnych.
Profesor Marek Safian zwrócił zaś uwagę, że sprawa Wałęsa przeciw Polsce jest tylko jedną z wielu spraw dotyczącą praworządności w Polsce, a ich liczba wciąż rośnie. Zmiany są zaś blokowane przez prezydenta RP i Trybunał Konstytucyjny.