Sprawdzony sposób na lepszą karierę wymaga dziś więcej starań

Tylko 31 proc. uczestników tegorocznej edycji badania firmy rekrutacyjnej Antal odczuło w ciągu ostatniego roku poprawę swojej sytuacji zawodowej, przy czym zaledwie 11 proc. dostrzega zdecydowaną zmianę na lepsze – wynika z raportu Antala, który „Rzeczpospolita” opisuje jako pierwsza. Jak dowodzi badanie, które latem br. objęło prawie 1,4 tysiąca specjalistów i menedżerów, podsumowując ich aktywność na rynku pracy, w ostatnich latach kurczy się grupa tych, którzy w ciągu ostatniego roku odczuli poprawę swej sytuacji zawodowej. Jeszcze w 2023 r. deklarowało ją 35 proc. profesjonalistów, rok wcześniej 42 proc., zaś w drugiej połowie 2021 r . (w czasie odbicia po lockdownach) o poprawie sytuacji zawodowej mówił co drugi specjalista i menedżer.

Bolesna zmiana trendu

Jednym z mierników tej poprawy jest realna (czyli przewyższająca inflację) podwyżka wynagrodzenia, o którą nie było łatwo w ostatnich latach. Co prawda w tym roku wzrósł z 36 proc. do 40 proc. udział profesjonalistów, których wynagrodzenie zwiększyło się o 6–20 proc, lecz ponad jedna czwarta badanych wcale nie dostała podwyżki, zaś 4 proc. mówi o obniżeniu zarobków.

Sebastian Sala, dyrektor w Antalu, wymienia szereg czynników, które pogorszyły nastroje specjalistów i menedżerów, w tym ograniczoną liczbę ofert pracy (szczególnie w branżach, które w ostatnich latach wyróżniały się najwyższą dynamiką zatrudnienia), stagnację wynagrodzeń, wstrzymane inwestycje, a także restrukturyzacje i zwolnienia grupowe w części firm. – W rezultacie kandydaci realnie otrzymują mniej ofert, a pracodawcy przyjmują bardziej selektywne podejście do procesów rekrutacyjnych i wyboru kandydatów. Taka sytuacja wskazuje na zmianę trendu z dominującego dotychczas „rynku pracownika” na „rynek pracodawcy”, choć nie w każdym sektorze – ocenia ekspert Antala.

Jak wynika z raportu, tę zmianę trendu najsilniej mogli odczuć specjaliści i menedżerowie IT, którzy w ostatnich dwóch latach stracili zdobytą w czasie pandemii pozycję „królów rynku pracy”. Widać to po szybko malejącej średniej liczbie zaproszeń od rekruterów, która w ciągu ostatniego roku zmalała z 14 do 8. Oznacza to czterokrotny spadek w porównaniu z rekordowym 2022 r., gdy profesjonaliści IT dostawali średnio 32 propozycje udziału w procesach rekrutacyjnych.

Kto ma dziś lepiej

Osłabienie koniunktury w IT sprawiło, że przeciętna liczba ofert, które w ciągu ostatniego roku otrzymywali specjaliści i menedżerowie uczestniczący w badaniu Antala, zmalała teraz do trzech (z czterech w 2023 r.), pomimo że w kilku obszarach widać lekką poprawę. Niewielki wzrost średniej liczby zaproszeń od rekruterów (z trzech na czterech) widać np. w inżynierii, prawie i logistyce, a także w marketingu, gdzie specjaliści i menedżerowie otrzymywali przeciętnie sześć ofert pracy.

Jak wyjaśnia Agnieszka Niebutkowska, menedżer w Antalu, zapotrzebowanie na ekspertów marketingu rośnie wraz z rozwojem działów wykorzystujących narzędzia do precyzyjnego targetowania, analizy kampanii i generowania zwrotu z inwestycji (ROI). – Szczególnie poszukiwani są specjaliści ds. social mediów, digital marketingu, SEO i Google Ads, co odzwierciedla znaczenie obecności online – wylicza Niebutkowska.

Jak jednak podkreślają eksperci Antala, ogólny trend wskazuje na rosnące poczucie niepewności i pesymizmu wśród pracowników, z malejącą liczbą tych, którzy doświadczyli poprawy swej sytuacji zawodowej. W tej drugiej grupie jest sporo osób, które w ciągu ostatniego roku zmieniły pracodawcę. Aż 47 proc. mówi o pozytywnej zmianie zawodowej, czyli prawie dwukrotnie więcej niż wśród badanych, którzy ostatnio zmienili pracę ponad trzy lata temu.

Opłacalna mobilność

Potwierdza to popularną w HR opinię, że zmiana pracodawcy jest najskuteczniejszym sposobem poprawy sytuacji zawodowej, w tym wzrostu zarobków, przyspieszenia awansu czy poprawy warunków zatrudnienia. – Zmiana pracy staje się strategicznym narzędziem w realizacji celów zawodowych specjalistów i menedżerów – zaznacza Justyna Cieślik z Antala.

Jednak w obecnych warunkach większość profesjonalistów ostrożnie sięga po to narzędzie. Podczas gdy w 2022 r. prawie połowa badanych aktywnie dążyła do zmiany pracy, wyszukując oferty zatrudnienia i odpowiadając na ogłoszenia, to obecnie, podobnie jak w zeszłym roku, taką aktywność deklarowało 31 proc. respondentów. (Średnią podwyższały osoby specjalizujące się w logistyce – 43 proc, sprzedaży – 42proc, i w marketingu – 38 proc.). Łącznie aż 85 proc. specjalistów i menedżerów jest gotowych do zmiany pracodawcy, bo ponad połowa z nich deklaruje otwartość na propozycje rekrutacyjne.

– Obserwujemy wzrost mobilności zawodowej wśród specjalistów średniego i wyższego szczebla, co jest efektem spadku liczby projektów oraz inwestycji. Wielu pracowników, przewidując potencjalne zmiany w swoich firmach, aktywnie poszukuje stałych miejsc zatrudnienia – ocenia Artur Skiba, prezes Antala. Ta wymuszona niekiedy mobilność wpływa na spadek oczekiwań finansowych profesjonalistów, choć dla 77 proc. z nich kluczowym elementem oferty pracy jest wyższe wynagrodzenie.